लखनौ (उत्तरप्रदेश): Indian Railway Rule: आता रेल्वेचे वरिष्ठ अधिकारी कोणत्याही स्थानकाची पाहणी करण्यासाठी जातात तेव्हा तेथील ऑर्डरला त्यांच्याकडे उपस्थित राहावे लागणार नाही. त्यांच्यासाठी आता लाल गालिचा अंथरला जाणार नाही. आतापर्यंत जिथे जिथे रेल्वेचे वरिष्ठ अधिकारी येतात, तिथे सलून साईडिंगवरून खाली उतरल्यानंतर ऑर्डरली त्यांची काळजी घेतात. तसेच, तेथे सजावट केली जाते. रेड कार्पेटही घातला जातो. अलीकडेच रेल्वे मंत्री Rail Minister Ashwini vaishnaw यांनी यावर तीव्र नाराजी व्यक्त करत अधिकाऱ्यांना ही व्यवस्था विसरून जाण्याचा सल्ला दिला No Red Carpet for Railway Officers आहे. अशा स्थितीत आता अधिकारीही तपासणीदरम्यान व्हीआयपी राहणार नाहीत. आता रेल्वेचे महाव्यवस्थापकही सामान्य रेल्वे प्रवाशाप्रमाणे प्रवास करणार आहेत. त्यांच्यासाठी विशेष ट्रेनची व्यवस्था असणार नाही. कनिष्ठ अधिकाऱ्यांनाही त्यांची काळजी घेण्यासाठी काम सोडून स्वागतकार्यात गुंतून राहावे लागणार नाही.
अलीकडेच एका कार्यक्रमादरम्यान रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी अधिकाऱ्यांना दिल्या जाणाऱ्या व्हीव्हीआयपी वागणुकीवर आक्षेप घेतला होता. अलीकडेच एका कार्यक्रमादरम्यान रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले होते की, रेल्वे अधिकाऱ्यांना आपली मानसिकता बदलावी लागेल. स्वत:ला व्हीआयपी दाखवण्याची सवयही सोडून द्यावी लागेल. ते अजिबात विसरायला हवे. तपासणीदरम्यान त्यांना आपण व्हीव्हीआयपी आहोत असे अजिबात वाटू नये. त्याच्या उपस्थितीत 50 लोक उपस्थित राहू शकणार नाहीत. हे देखील ऐकले आणि पाहिले आहे की तपासणी दरम्यान दर 10 मिनिटांनी काहीतरी किंवा दुसरे खाणे आवश्यक आहे, हे देखील अजिबात योग्य नाही. पूर्णपणे व्यावसायिक असणे आवश्यक आहे. जनतेचे वर्तन लक्षात घेऊन काम करावे लागेल. देशाच्या हितासाठी काम करा. रेल्वे अधिकाऱ्यांनी आपली साम्राज्यवादी विचारसरणी पूर्णपणे बदलली पाहिजे, ती पूर्णपणे विसरली पाहिजे.
जीएम 10 डब्यांसह विशेष ट्रेनमध्ये फिरतात: रेल्वेमध्ये महाव्यवस्थापकांना सर्वाधिक अधिकार असतात. महाव्यवस्थापक जेव्हा जेव्हा तपासणीसाठी बाहेर जातात तेव्हा त्यांच्यासाठी 10 डब्यांची विशेष ट्रेन तयार करण्यात येते. त्यांच्यासोबत कर्तव्यावर असलेले अधिकारी असतात, जे त्यांच्या सोयीची आणि गरजांची काळजी घेतात. स्टेशनवर पोहोचताना सजावटीसह दोन ऑर्डरी ड्युटीवर होत्या. याशिवाय इतरही अनेक व्यवस्था रेल्वेला कराव्या लागत. पाहणी पाहता काहीतरी मोठी घटना घडत असल्याचे दिसते. देशाचे रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी यावर तीव्र नाराजी व्यक्त करत ही व्यवस्था संपवण्याच्या सूचना दिल्या. रेल्वेमंत्र्यांच्या सूचनेनंतर आता रेल्वे बोर्डाने व्हीव्हीआयपी व्यवस्था नको, असा आदेश काढला आहे. अशाप्रकारे रेल्वेतील अनेक दशके जुनी व्यवस्था संपुष्टात आली आहे.
विशेष गाड्यांसाठी प्रवासी गाड्या थांबवल्या जातात: रेल्वे अधिकारी म्हणतात की 17 पैकी 16 झोन आणि उत्पादन युनिट्स विभाग आणि कार्यशाळांची वार्षिक तपासणी करण्यासाठी वापरतात. रेल्वे अधिकाऱ्यांना सामूहिक तपासणीची तयारी करावी लागली. स्टेशन परिसर पूर्णपणे सजवण्यात आला होता. विभागातील सर्व कामे पूर्णपणे दुरुस्त करण्यात आली. महाव्यवस्थापक त्यांच्या विशेष गाडीने पाहणी करत असत. प्रवासादरम्यान जीएमच्या स्पेशल ट्रेनला मार्ग देण्यासाठी पॅसेंजर ट्रेन थांबवण्यात आली. या पाहणीसाठी वरिष्ठ अधिकाऱ्यांसह विविध विभागांचे विभागीय रेल्वे व्यवस्थापक शेकडो किलोमीटरचा प्रवास करत असत, मात्र आता हा प्रकार महाव्यवस्थापकांनाही बसल्याशिवाय राहणार नाही.
उत्तर प्रदेशात 9 रेल्वे विभाग आहेत : उत्तर प्रदेशात चार झोनचे नऊ रेल्वे विभाग आहेत. मुरादाबाद आणि लखनौ रेल्वे विभाग हा उत्तर रेल्वेचा आहे. वाराणसी आणि इज्जत नगर हे उत्तर पूर्व रेल्वेचे आहेत. आग्रा, झाशी आणि प्रयागराज हे उत्तर मध्य रेल्वेच्या अंतर्गत येतात. पंडित दीनदयाल उपाध्याय पूर्व मध्य रेल्वेच्या अखत्यारीत येतात. नवीन मार्गदर्शक तत्त्वानुसार लवकरच सर्व झोनमध्ये तपासणीची ब्ल्यू प्रिंट जारी करण्यात येणार आहे.
नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली जात आहेत: रेल्वे बोर्डाचे संचालक कॉर्पोरेट कुलदीप सिंह म्हणाले की, सर्व झोन आणि उत्पादन युनिटमधील महाव्यवस्थापकांची पारंपारिक आणि वार्षिक तपासणी संपविण्याच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत. 31 डिसेंबर रोजी रेल्वे बोर्डाचे तत्कालीन अध्यक्ष व्हीके त्रिपाठी यांनी सर्व झोन आणि उत्पादन युनिटच्या महाव्यवस्थापकांना हा आदेश दिला. आता मंडळाचे नवे अध्यक्ष ए के लाहोटी लवकरच नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी करतील.
