हिमाचल प्रदेश : देशातील पहिले मतदार, मास्टर श्याम सरन नेगी वयाच्या १०६ वर्षीचे आहेत, परंतु लोकशाहीची त्यांची भावना आजही दिसून येते. 1951 मध्ये ते पहिले मतदान करून देशातील पहिले मतदार ठरले. श्याम सरन नेगी यांनी हिमाचल विधानसभा निवडणूक २०२२ ( Himachal Assembly Election ) 2022साठी बूथवर जाऊन मतदान करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यांची प्रकृती पाहून घरूनच मतदान करण्याची व्यवस्था निवडणूक आयोगाकडून करण्यात आली असली, तरी श्याम सरन नेगी मतदान केंद्रावर जाऊन मतदान करणार आहेत. (India first voter Shyam Saran Negi)
12D फॉर्म परत केला : त्यांना मतदान घरीच करता यावे म्हणून अधिकार्‍यांनी त्यांच्याकडे निवडणूक आयोगाकडून 12 डी फॉर्म पाठवले होते, परंतु मास्टर श्याम सरन नेगी यांनी 12 डी फॉर्म अधिकार्‍यांना परत केला. श्याम सरन नेगी म्हणाले की, जोपर्यंत त्यांचे मनोबल उच्च आहे. तोपर्यंत त्यांना मतदान करण्यापासून कोणी रोखू शकत नाही. 1951 मध्ये पहिल्यांदा मतदान करताना जसा उत्साह होता तसाच उत्साह आजही आहे. (India first voter) (Himachal Assembly Election 2022 )
रेड कार्पेटवरून स्वागत : जिल्हा निवडणूक अधिकारी आबिद हुसेन सादिक यांनी सांगितले की, देशातील पहिले मतदार मास्टर श्याम सरन नेगी यांनी 12 डी फॉर्म परत केला असून ते स्वतः मतदान करण्यासाठी 12 नोव्हेंबर रोजी त्यांच्या मतदान केंद्रावर येणार आहेत. त्यांनी मतदान केल्यानंतर त्यांच्या मतदान केंद्रावर त्यांच्यासाठी लाल गालिचा अंथरला जाईल असे त्यांनी सांगितले. (Shyam Saran Negi returned 12D form)
80 वर्षांवरील लोकांसाठी सुविधा : यावेळी निवडणूक विभागाने 80 वर्षांवरील लोकांसाठी 12-डी फॉर्मची सुविधा सुरू केली आहे. या योजनेंतर्गत, 80 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या कोणत्याही व्यक्तीला घरी राहून मतदान करायचे असेल, तर विभाग त्याला घरी बसून मतदान करण्याची सुविधा देईल. याशिवाय दिव्यांग आणि कोविड-19 रुग्णांसाठीही हा फॉर्म जारी करण्यात आला आहे. (Shyam Saran Negi will vote in Himachal)
प्रथम मतदार कसे व्हावे : देशात फेब्रुवारी 1952 मध्ये पहिल्या लोकसभा निवडणुका झाल्या होत्या, परंतु किन्नौरमध्ये प्रचंड बर्फवृष्टीमुळे 25 ऑक्टोबर 1951 रोजीच निवडणुका झाल्या. निवडणुकीच्या वेळी श्याम सरन नेगी हे किन्नौर येथील मुरंग शाळेत शिक्षक होते आणि निवडणुकीत कर्तव्यावर होते. मतदानासाठी ते खूप उत्सुक होते. त्यांची ड्युटी शौंगथॉन्ग ते मुरांगपर्यंत होती, तर त्यांचे मत कल्पामध्ये होते, त्यामुळे त्यांनी सकाळी मतदान केले आणि ड्युटीवर जाण्याची परवानगी मागितली. सकाळीच ते मतदानाच्या ठिकाणी पोहोचले, मात्र पोलिंग ड्युटी पार्टी सकाळी 6.15 वाजता पोहोचली. (Who is the first voter of India)
आणि स्वतंत्र भारताचे पहिले मतदार ठरले : नेगी यांनी लवकर मतदान करण्याची विनंती केली, पक्षाने रजिस्टर उघडले आणि त्यांना स्लिप दिली. मतदान होताच इतिहास घडला आणि मास्टर श्याम सरन नेगी हे स्वतंत्र भारताचे पहिले मतदार ठरले. देशभरातील आदिवासी भागात हिमाचल प्रदेशातील किन्नौर क्षेत्राची प्रथम निवड करण्यात आली. त्यावेळी श्याम सरन नेगी यांना किन्नौरमध्ये मतदान अधिकाऱ्याची जबाबदारी पार पाडावी लागली. त्यावेळी सुविधा आणि साधनांचा अभाव होता. तसेच किन्नौरचा परिसर दुर्गम होता. मतपेटी नव्हती, अशा स्थितीत श्याम सरन नेगी यांनी टिनाच्या डब्याला मतपेटीचे स्वरूप दिले. (Shyam Saran Negi Age)
मतदानाचे महत्त्व लोकांना समजावून सांगितले : त्यावेळी परिस्थिती अशी होती की मतदान करण्यासाठी कोणीही उपस्थित नव्हते, त्यामुळे श्याम सरन नेगी यांनी पहिले मतदान केले. हे 25 ऑक्टोबर 1951 रोजी होते. स्वत: मतदान केल्यानंतर श्याम सरन नेगी यांनी महिनाभर संपूर्ण आदिवासी भागात फिरून लोकांना मतदानाचे महत्त्व समजावून सांगितले आणि त्यांना मतदान करायला लावले. त्यांच्या या प्रयत्नाचे देशभरातून कौतुक झाले.
भाजप, काँग्रेस-आप यांच्यात तिरंगी लढत होणार आहे : हिमाचल प्रदेशातील 68 जागांसाठी 12 नोव्हेंबरला मतदान होणार आहे. भाजप आणि काँग्रेसच्या उमेदवारांमध्ये नेहमीच चुरशीची लढत असते. पण, आम आदमी पार्टी-आप देखील यावेळच्या विधानसभा निवडणुका-2022 साठी पूर्णपणे तयार आहे. अशा स्थितीत राजकीय सूत्रांवर विश्वास ठेवला तर तिरंगी लढत होण्याची शक्यता आहे. तर 08 डिसेंबर रोजी मतमोजणी होणार आहे.
