नवी दिल्ली : इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च (ICMR)ने सिकल सेल रोगासाठी एक मानक उपचार प्रोटोकॉल तयार केला आहे. आयसीएमआरने म्हटले आहे की श्वासोच्छवासाच्या आजाराची लक्षणे (खोकला, धाप लागणे, छातीत दुखणे) किंवा हायपोक्सियासाठी हॉस्पिटलायझेशन असलेल्या लोकांना त्वरित लक्ष देणे आवश्यक आहे. सिकलसेल डिसीज (SCD) हा अनुवांशिक रक्ताचा रोग आहे, ज्यामध्ये लाल रक्तपेशी तुटतात आणि विकृत होतात. पेशी लवकर मरतात, ज्यामुळे निरोगी लाल रक्तपेशींचा अभाव (सिकल सेल अॅनिमिया) होतो आणि रक्त प्रवाह रोखू शकतो, ज्यामुळे वेदना होतात.
पोटात वारंवार संसर्ग होणे : भारतातील आदिवासी समुदायांमध्ये सिकलसेल रोग प्रामुख्याने आढळतो. एका अंदाजानुसार, ST मध्ये 86 पैकी 1 जन्माला SCD आहे. या आजाराच्या लक्षणांबद्दल सांगायचे तर, सिकलसेल रोगाची लक्षणे म्हणजे जुनाट अशक्तपणा, अनपेक्षित वेदना, हात-पाय सुजणे, लवकर आणि जास्त थकवा येणे, अशक्तपणा, वारंवार जंतुसंसर्ग होणे, पोटात वारंवार संसर्ग होणे इत्यादींचा समावेश आहे.
ICMR अभ्यासात असे नमूद : ICMR ने SCD असणाऱ्या लोकांना लवकर शोधून हॉस्पिटलमध्ये दाखल करण्याची सूचना केली. त्यांनी सांगितले की SCD लाल रक्तपेशींमधील हिमोग्लोबिन (रक्तातील ऑक्सिजन वाहून नेण्यासाठी जबाबदार) प्रभावित करते. ज्यामुळे आजारपण आणि मृत्यू होऊ शकतो. ICMR अभ्यासात असे नमूद केले आहे की SCD च्या दीर्घकालीन गुंतागुंतांमध्ये अवयवांचे नुकसान, हेपॅटोपॅथी, क्रॉनिक किडनी डिसीज, हायपरस्प्लेनिझम, फॅमरचे एव्हस्कुलर न्यूरोसिस, पाय अल्सर इत्यादींचाही समावेश आहे.
आदिवासी भागातील रूग्ण आणि आरोग्य सेवा : SCD वाहक साधारणपणे लक्षणे नसलेले असतात असे म्हटल्यावर. ICMR अभ्यासात असे म्हटले आहे की यामागील हेतू केवळ प्रभावित व्यक्तींचे आयुर्मान सुधारणे आहे. ICMR अभ्यासात असे म्हटले आहे, की वेदनांच्या सुरुवातीच्या टप्प्यावर पॅरासिटामॉल, डायक्लोफेनाक किंवा ट्रामाडोल वापरून वेदना थांबवता येते. ICMR च्या अभ्यासानुसार नवजात बालकांना देखील SCD चा त्रास होतो. ICMR अभ्यासाने मुलामध्ये पेनिसिलिन रोगप्रतिबंधक प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी आणि लसीकरण कार्यक्रमात नावनोंदणी करण्यासाठी पॉइंट ऑफ केअर (POC) चाचणी सुचवली आहे. ICMR अभ्यासात असे म्हटले आहे की 'जर आई सिकलसेल वाहक असेल, तर वडिलांची चाचणी अनिवार्य आहे. जर वडिलांची चाचणी पॉझिटिव्ह आली तर, समुपदेशन आणि प्रसूतीपूर्व चाचणी (आवश्यक सुविधा असलेल्या केंद्रांवर) करून प्रभावित नवजात बालकाच्या जन्माचा धोका टाळावा. उल्लेखनीय आहे की आदिवासी कार्य मंत्रालयाने आदिवासी भागातील रूग्ण आणि आरोग्य सेवा यांच्यातील दरी कमी करण्यासाठी आधीच SCD मदत केंद्र सुरू केले आहे.
हेही वाचा : कर्नाटकात मुस्लिम आरक्षण वाढवण्यासाठी काँग्रेस कुणाच्या आरक्षणात कपात करणार? -अमित शहा