रामपूर (हिमाचल प्रदेश): हिमाचल प्रदेशातील रामपूर महात्मा गांधी मेडिकल कॉम्प्लेक्समध्ये Mahatma Gandhi Medical Services Complex महिलेच्या गर्भाशयात हायडॅटिड सिस्ट hydatid cyst in uterus आजार आढळून आला. जे राज्यातील पहिले प्रकरण असल्याचे सांगितले जात आहे. तज्ज्ञ डॉक्टरांच्या मते, फुफ्फुस, यकृत, मेंदू आणि हाडांमध्ये हायडॅटिड सिस्ट आढळते, परंतु गर्भाशयात हायडॅटिड सिस्ट देखील देशात दुर्मिळ आहे. तपासणीदरम्यान 42 वर्षीय महिलेच्या पोटात हा प्रकार झाल्याची शक्यता खाणेरी वैद्यकीय सेवा संकुलातील स्त्रीरोग तज्ज्ञांनी व्यक्त केली. त्यानंतर तज्ज्ञ डॉक्टरांच्या चमूने सखोल अभ्यास करून नंतर यशस्वी शस्त्रक्रिया केली. Hydatid Cyst Successful operation in Rampur
Hydatid रोग मानवांमध्ये दुर्मिळ आहे - ऑपरेशन करणारे डॉ. संजय यांच्या म्हणण्यानुसार , हा हायडॅटिड रोग मुळात कुत्रे, मेंढ्या आणि शेळ्यांमध्ये आढळतो, परंतु मानवांमध्ये असे प्रकरण आढळणे दुर्मिळ आहे. जे प्रामुख्याने पोट, फुफ्फुस, मेंदू किंवा हाडांमध्ये आढळते. स्त्रीरोग तज्ज्ञ डॉ. दिनेश शर्मा यांनी सांगितले की, रुग्ण त्यांच्याकडे आला असता तपासणीनंतर हा आजार आढळून आला. त्यानंतर सर्जन आणि इतर तज्ज्ञांशी चर्चा केली. अल्ट्रासाऊंडनंतर 42 वर्षीय महिलेवर शस्त्रक्रिया करण्यात आली. त्यांनी सांगितले की गर्भाशयात हायडॅटिड सिस्ट फार दुर्मिळ आहे. देशातही अशी फार कमी प्रकरणे समोर आली आहेत. आणि हिमाचलमध्ये असे प्रकरण आजपर्यंत समोर आलेले नाही.
दीड वर्षांपासून समस्या होती - दुसरीकडे, डॉ. संजय यांनी सांगितले की, गुरुवारी त्यांनी एमजी एमएससी खनेरी येथील एका महिलेवर शस्त्रक्रिया केली आहे जिला हायडॅटिड सिस्ट गर्भाशय आहे. ज्याची यशस्वी शस्त्रक्रिया करण्यात आली. महिलेचा पती डोला राम यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, त्यांच्या पत्नीच्या नाभीखाली गोळा तयार झाल्याची तक्रार होती. रामपूरच्या रुग्णालयात दाखवले, तेव्हा तेथे हायडॅटिड सिस्ट असल्याचे आढळून आले. त्याची डॉक्टरांनी यशस्वी शस्त्रक्रिया केली आहे. हे ऑपरेशन 1 तास चालले, ज्यामध्ये सुमारे 2 किलोचा गोळा काढण्यात आला.
पोटातून सुमारे दोन किलो वजनाचा गोळा काढण्यात आला - महिलेच्या पोटावर ऑपरेशन करून सुमारे दोन किलो वजनाचा गोळा बाहेर काढण्यात आला. वास्तविक, पोटात गोळा असल्याने त्याला पसरायला भरपूर जागा मिळाली. त्यामुळे त्याचा आकार काळानुसार वाढत गेला. ऑपरेशननंतर काढलेल्या सिस्टचा आकार फुटबॉलसारखा होता. ऑपरेशननंतर महिलेची प्रकृती ठीक आहे.
हायडॅटिड रोगाची लक्षणे कोणती- या आजाराची लक्षणे प्रामुख्याने शरीराच्या कोणत्या भागात सिस्ट विकसित झाली आहेत आणि त्याचा आकार किती मोठा आहे यावर अवलंबून असते. या आजारात यकृताचा सर्वाधिक परिणाम होतो आणि नंतर फुफ्फुसाची प्रकरणे आढळून आली आहेत, त्यामुळे या अवयवांशी संबंधित लक्षणे हायडॅटिड रोगात विकसित होऊ शकतात.
याशिवाय पोटाच्या कोणत्याही भागात गोळा तयार झाला असेल तर अशा वेळी अनेक वेळा त्याला वाढायला भरपूर जागा मिळते. अशा स्थितीत त्याचा आकार बराच वाढतो आणि त्यात अनेक लिटरपर्यंत द्रव साचतो, परिणामी त्या व्यक्तीला मळमळ, उलट्या आणि प्रभावित भागात वेदना यांसारखी लक्षणे दिसू शकतात. हा गोळा फुटल्यास रुग्णासाठी जीवघेणी परिस्थिती उद्भवू शकते.
हायडॅटिड सिस्ट म्हणजे काय- हायडॅटिड सिस्ट ही एक विशेष प्रकारची वर्मची अंडी असते जी कवचाने झाकलेली असते. जेव्हा ही अंडी शरीराच्या त्या भागापर्यंत पोहोचते तेव्हा हळूहळू त्याचा आकार वाढू लागतो. हे सिस्ट मुख्यतः शरीराच्या आत फुफ्फुस आणि यकृतामध्ये आढळते. हायडॅटिड रोगाला हायडॅटिडोसिस किंवा इचिनोकोकोसिस असेही म्हणतात. हा विशिष्ट परजीवीमुळे होणारा गंभीर संसर्ग आहे, जो रुग्णाच्या जीवनासाठी संभाव्य घातक ठरू शकतो. What is hydatid cyst
हायडॅटिड रोग का होतो? हायडॅटिड रोग हा एकिनोकोकस वंशाच्या टेपवर्ममुळे होणारा परजीवी संसर्ग आहे. हा एक हानिकारक रोगजनक परजीवी आहे, जो प्राण्यांपासून मानवांमध्ये प्रसारित होतो. हे सहसा संक्रमित कुत्र्यांच्या विष्ठेच्या संपर्कात आल्याने मानवांमध्ये होते, कारण त्यांच्या विष्ठेमध्ये टेपवर्म अंडी असतात. टेपवर्म्स किंवा त्यांच्या अंड्यांचा संपर्क मुख्यतः अन्न, पाणी आणि प्राण्यांच्या केसांद्वारे होतो. टेपवर्मची अंडी संक्रमित कुत्र्यांच्या शेपटीच्या आणि गुदद्वाराभोवती केसांना चिकटतात आणि त्यांना उचलून किंवा स्पर्श केल्याने ही अंडी हातावर येतात. अन्न खाल्ल्याने, पाणी पिऊन किंवा सर्वसाधारणपणे तोंडाला स्पर्श केल्याने ही अंडी तोंडात जाऊन शरीरात जातात.