रायपूर : छत्तीसगडमधील दंतेवाडा येथे झालेल्या नक्षलवादी हल्ल्याने देश पुन्हा एकदा हादरला आहे. सरकारे आली आणि गेली, मात्र छत्तीसगडमध्ये नक्षल समस्या आहे तशीच आहे. उलट नक्षलवादी चळवळ कर्करोगासारखी पसरत चालली आहे. काहीकाळ नक्षलवादी बॅकफूटवर जातात, त्यानंतर लगेचच काही मोठ्या घटना घडवून आणतात. त्यामुळे पुन्हा नक्षलवाद्यांची दहशत पसरत जाते. छत्तीसगडमध्ये नक्षलवादी बॅकफूटवर असल्याचा दावा राज्य सरकारकडून केला जात होता. मात्र दंतेवाडा येथे नक्षलवाद्यांनी आयडी ब्लास्ट करून 11 जवानांची हत्या केली.
या घटनेनंतर छत्तीसगडमधील नक्षल कारवायांची स्थिती काय आहे, असे प्रश्न उपस्थित होऊ लागले आहेत. तर दुसरीकडे सरकार नक्षलवादी बॅकफूटवर असल्याचे सांगत आहे. यात कितपत तथ्य आहे? याशिवाय नक्षलवाद्यांविरोधात तयार केलेली रणनीती प्रभावी आहे की बदलण्याची गरज आहे. या सर्व प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी नक्षलतज्ज्ञ शुभ्रांशू चौधरी यांच्याकडून ईटीव्ही भारतने जाणून घेतले.
प्रश्न : नक्षलवाद्यांविरोधातील कारवाईची सद्यस्थिती काय आहे?
उत्तर : यावेळी नक्षलवाद्यांना बॅकफूटवर जावे लागले. दुसरे म्हणजे नक्षलवाद्यांच्या रणनीतीत थोडा बदल झाला आहे. सरकारशी लढण्याऐवजी ते संयुक्त आघाडीच्या धर्तीवर आपले मोर्चे बनवतात. या दोन कारणांमुळे नक्षलवादी कमी अधिक प्रमाणात बॅकफूटवर दिसतात आणि सरकार आक्रमक भूमिकेत दिसत आहे. पण याचा अर्थ नागरिकांचा पाठिंबा संपला किंवा नक्षलवादी खूप कमकुवत झाले असा होत नाही. अशा हल्ल्यांच्या माध्यमातून ते वेळोवेळी आपली दहशत पसरवण्याचा प्रयत्न करतात.
प्रश्न : नक्षल समस्या शेवटच्या टप्प्यात असल्याचा सरकारचा दावा आहे, यात कितपत तथ्य आहे?
उत्तर : नक्षलवादी कमकुवत झाले आहेत. त्यांना मागे ढकलण्यात आले आहे. हे अगदी बरोबर आहे. पण त्यासोबत गेल्या आठवड्यात बालाघाटात घडलेली घटना बघितली तर, नक्षलवादी आपले क्षेत्र वाढवत आहेत. ते LTT सारखे वागत नाहीत की त्यांच्या पलीकडे समुद्र आहे. छत्तीसगडमध्ये दबाव निर्माण केला तर ते मध्य प्रदेश, महाराष्ट्रात जातात. त्यांची स्थिती कमकुवत आहे, यात शंका नाही. पण ते संपले हे समजणे, चूक ठरेल. एलटीटी नष्ट केल्याप्रमाणे ते लष्कराच्या मदतीने नष्ट केले जाऊ शकतात. परंतु बरेच नागरिक याला विरोध करतात.
प्रश्न : नक्षलवाद्यांच्या विरोधात राबवण्यात येत असलेल्या ऑपरेशनची रणनीती योग्य आहे का, की त्यात बदल करण्याची गरज आहे?
उत्तर : नक्षलवाद्यांच्या विरोधात रणनीती बदलण्याची नक्कीच गरज आहे. नक्षलवादी कमकुवत झाल्याने त्यात यश आले आहे, 80 टक्के काम झाले आहे. पण भूल देऊन पेन किलर देणे देखील आवश्यक आहे. अन्यथा ऑपरेशननंतर रुग्णाला त्रास होऊ शकतो आणि त्याचे दुष्परिणाम होऊ शकतात. त्याचप्रमाणे गेल्या 2 वर्षांपासून नक्षलवादी अधिक पैसे देत आहेत. संयुक्त आघाडीच्या रणनीतीकडे लक्ष देण्याची गरज आहे. पुढची पायरी म्हणजे वाटाघाटी, जसे नेपाळमध्ये घडले. ही समस्या संपणार असून सरकारने समजून घेऊन ती संपवण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. जे काम लष्कर आणि पोलिसांना करावे लागले. हा प्रश्न संवादातून सोडवता येऊ शकतो. मारो आणि मरो या धर्तीवर हा प्रश्न सोडवता कामा नये, असे अनेक वर्षांपासून होत आहे. ते 11 जवान मारतात, आम्ही 20 नक्षलवाद्यांना मारतो. पण असे झालेले नाही. राजकीयदृष्ट्या यावर तोडगा काढणे गरजेचे असल्याचेही शुभ्रांशू चौधरी यांनी यावेळी स्पष्ट केले.
हेही वाचा - Naxalite attack in Dantewada : दंतेवाडात नक्षलवाद्यांचा हल्ला, IED स्फोटात 11 जवान शहीद
