वैशाली (बिहार): बिहारमधील वैशाली येथे सर्वात मोठा भूत मेळा आयोजित केला Ghost Fair on Kartik Purnima जातो. होय, याला श्रद्धा म्हणा किंवा अंधश्रद्धा, पण ते खरे आहे. खरे तर कार्तिक पौर्णिमेनिमित्त वैशाली येथील हाजीपूर येथील कोन्हारा घाटावर विशेष प्रक्रिया करून भूतबाधा दूर करण्यासाठी देशाच्या दूरच्या भागातून लोक येथे येतात. विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या युगात आज माणूस चंद्रावर पोहोचला आहे. असे असले तरी, वैशाली येथे भूतांची देशातील सर्वात मोठी जत्रा भरते. असे मानले जाते की या दिवशी गंगा घाटावर भूतांपासून मुक्ती मिळते. कोन्हारा घाटातील चित्रच वास्तव सांगत आहे. Kartik Purnima in Vaishali
पुराव्याची गरज नाही : लाखोंच्या गर्दीत नाचणारी, गाणारी माणसं सामान्य माणसं नसून भूत आहेत. यापैकी कोणावरही स्त्रीची सावली असते तर काहींवर पुरुषाच्या आत्म्याची. असेही काही लोक आहेत ज्यांच्यावर शीतला माता स्वार आहे आणि हे सर्व लोक कार्तिक पौर्णिमेच्या दिवशी मोक्षस्थान असलेल्या कोन्हारा घाटावर पोहोचले आहेत, सर्व प्रकारची भूत, प्रेत आणि आत्म्यापासून मुक्ती मिळेल या आशेने. आधुनिकतेच्या या युगात हे चित्र थक्क करणारे असेल, पण श्रद्धा आणि धार्मिक भावना अशा आहेत की प्रत्येकजण अनुत्तरित आहे. श्रद्धेच्या नावाखाली हा अंधश्रद्धेचा खेळ किती दिवस सुरू राहणार, याचे उत्तर कोणाकडे नाही.
व्हिडीओ कॉलवरही भुताची सावली खाली आणली जाते: येथे अशी दृश्ये पाहायला मिळतात, ज्यावर सहसा विश्वास बसत नाही. ढोल-ताशा वाजवून स्त्री-पुरुषाच्या डोक्यावरून भूताची सावली दूर केली जात आहे. आधी भूत कसे खाली आणले जाते, भूत ओळखले जाते आणि नंतर तिला हाकलले जाते. विश्वास बसणे सोपे नव्हते, पण मुलीच्या घरच्यांशी बोलताना मुलीवर कथित भूत स्वार झाल्याच्या शब्दात सर्व काही सांगितले आहे. हद्द अशी की, आधुनिकतेच्या या युगात आता भुताखेतांचे खेळही डिजीटल झाले आहेत. ज्यांना इथपर्यंत पोहोचता येत नाही, त्यांची भूतदयाही मोबाईलच्या माध्यमातून व्हिडीओ कॉलवर उतरवली जातात, असे भूत-प्रेत विद्वान सांगतात.
"हे फारच खास आहे. ते गंगेत स्नान करतात असे मानले जाते. काही जणांना ऊर्जा मिळते, असे दिसते. हे पाहून असे वाटते की येथे शिक्षणाचा अभाव आहे. कुठेतरी लोकांचा वापर सायकलशास्त्रीय पद्धतीने केला जात आहे. आम्ही बरेच काही घालतो. प्रयत्न करा, पण जिथे धार्मिक भावना गुंतलेल्या असतील तिथे जास्त जोर लावला जाऊ शकत नाही. तरीही, सर्वकाही ठीक आहे याची खात्री करण्याचा प्रयत्न आहे" - स्वप्नील, DCLR
शतकानुशतके चालत आलेली परंपरा : मात्र, श्रद्धेच्या नावाखाली शतकानुशतके सुरू असलेला अंधश्रद्धेचा खेळ आजही सुरूच आहे, अशा परिस्थितीत समाजात जागृतीबरोबरच शिक्षणाचा दर्जा वाढवणे गरजेचे आहे. श्रद्धेच्या नावाखाली महिलांचे संरक्षण व्हावे म्हणून अत्याचार आणि अंधश्रद्धेचा खेळ थांबवावा. येथे उपस्थित लोकांच्या म्हणण्यानुसार, या दिवशी केवळ भूतबाधाचा तमाशाच होत नाही, तर याच्या आडून अनेक घृणास्पद कृत्ये केली जातात, जी कॅमेऱ्यात कैद होऊ शकली नाहीत.
"आज मंगळवार आहे आणि गंगास्नानासोबत गंगास्नानही आहे. आपण इथे 40 वर्षांनी आलो आहोत. इथे सगळी कामं चांगली-वाईट होतात. एखाद्याला सैतानाने पकडलं तर त्याची सुटका होते. चांगलं आणि वाईट म्हणजे कुणाला वाईट काम करावं लागतं. कुणाला शिकायचं असेल तर काही लोक तेही शिकवतात. हे काम मी शिकवत नाही, हे काम मी करत नाही. मी फक्त चांगलं काम करतो. लोक येतात. इथे दूरदूरवरून. नेपाळ, कोलकाता, दिल्ली येथूनही लोक येतात." - शत्रुघ्न बाबा, तांत्रिक
