Shashi Tharoor Interview : 'हिंदुत्व ही अत्यंत भ्रामक संज्ञा, धर्माचा राजकारणाशी काहीही संबंध नाही'

ईटीव्ही भारतसोबतच्या खास संवादात काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते शशी थरूर यांनी हिंदुत्व आणि हिंदुत्वाच्या कल्पनेबद्दल सांगितले.

नवी दिल्ली - प्राईड, प्रेजूडीस अँड पंडीट्री (Pride, Prejudice & Punditry) या त्यांच्या नवीन पुस्तकाचे प्रकाशन करताना शशी थरूर (Shashi Tharoor) म्हणाले की, हिंदू धर्माबद्दलचा माझा दृष्टिकोन हा एका धर्माविषयीचा एक खोलवरचा वैयक्तिक दृष्टिकोन आहे. जो स्वतःच्या सत्याचा शोध घेतो आणि शेवटी तुम्ही ते स्वतःच घेऊ शकता. थरूर म्हणाले की वैयक्तिक सत्याच्या कल्पनेमध्ये मूलत: इतर लोकांकडे इतर सत्य असू शकतात, हे स्वीकारणे आणि आपण त्याचा आदर केला पाहिजे. फरक स्वीकारणे हे हिंदू धर्माचे (Hinduism) मूलभूत आहे.

हिंदुत्व ही अत्यंत भ्रामक संज्ञा -

ते पुढे म्हणाले की, आपण हिंदुत्वाच्या बाबतीत जे पाहत आहोत ते खूप वेगळे आहे. ती एक राजकीय विचारधारा (Political ideology) आहे. त्यात म्हटले आहे की वेदांताच्या वाढत्या, सर्वसमावेशक, तत्त्वनिष्ठ कल्पनेऐवजी तुमच्याकडे हिंदुत्व आहे जे ओळखीचा बिल्ला कमी करते. माझ्या मनात हा प्रकार हिंदू आहे, हिंदू धर्म नाही. हिंदुत्व आणि हिंदू धर्म या शब्दांमधील फरक स्पष्ट करताना ते म्हणाले की, मला वाटते की धर्माचा राजकारणाशी काहीही संबंध नाही. राजकारणाचा धर्माशी काही संबंध नाही. धर्म म्हणजे अध्यात्माचा पाठपुरावा करणे, तर राजकारणाने तसे केले पाहिजे. आजच्या जगात आणि आजच्या समाजात लोकांसाठी चांगले जीवन कसे बनवायचे याबद्दल बोला. आपल्यावर अशा लोकांचे राज्य आहे ज्यांना प्रत्येक गोष्टीत राजकारण करायचे आहे आणि ते चुकीचे आहे असे मला वाटते. सध्या सत्ताधारी पक्ष हिंदुत्व हा शब्द इतर धर्माच्या लोकांविरुद्ध वापरण्याचा प्रयत्न करत असल्याचा आरोप थरूर यांनी केला. हिंदुत्व ही अत्यंत भ्रामक संज्ञा आहे. कारण विशेषतः हिंदूंना त्याबद्दल काहीच माहिती नाही, असे त्यांनी आवर्जून सांगितले.

वीर दासच्या शब्दांचा आनंद घेतला -

स्वामी विवेकानंदांनी शिकवलेल्या हिंदू धर्माचा हिंदुत्वाशी काहीही संबंध नाही. हिंदुत्व एका राजकीय विचारसरणीबद्दल अतिशय फुटीरपणे बोलतो. ते ते वापरत आहेत. हिंदू धर्म आपल्याला हे शिकवत नाही. जोपर्यंत माझा संबंध आहे, त्यांनी स्वतःला काहीतरी वेगळे म्हटले तर ते चांगले होईल. कॉमेडियन वीर दास आणि अभिनेत्री कंगना राणौत यांच्या कमेंटवरून नुकत्याच झालेल्या वादाबद्दल विचारले असता, त्याने उत्तर दिले की मी वीर दासच्या शब्दांचा आनंद घेतला आणि कंगनाच्या बोलण्याने मला धक्का बसला. व्यक्त होणा-या इतिहासावर मत मांडण्यापूर्वी शक्यतो इतिहास वाचावा. या देशाला एक चांगले ठिकाण बनवण्याबद्दल ज्यांना म्हणायचे होते ते ऐकले पाहिजे. तुम्ही त्यांच्याशी असहमत असू शकता पण मुक्त लोकशाहीत त्यांना त्यांचे मत मांडण्याचा पूर्ण अधिकार आहे.

शशी थरुर यांनी त्यांच्या पुस्तकामध्ये म्हटले आहे, की सरदार वल्लभभाई पटेल हे राष्ट्रीय पातळीवर मान्यता असलेले आणि गुजरातचे प्रतिनिधीत्व करणारे नेते होते. सरदार पटेल आणि मोदी ही तुलनाच होऊ शकत नाही असे थरुर यांनी सांगितले.

आपला मुद्दा स्पष्ट करताना तिरुअनंतपुरमचे खासदार थरुर म्हणाले की, सरदार पटेल यांना आपल्या फायद्यासाठी, आपल्या अनुरुप बनवण्याची मोदींंची इच्छा ही आम्ही समजू शकतो. मात्र हेही लक्षात घेतले पाहिजे की सरदार पटेलांनी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघावर बंदी घातली होती आणि मोदी त्या विचारधारेसोबत काम करतात. सरदार पटेल हे राष्ट्रीय नेते होते. राष्ट्रीय एकात्मतेसाठी त्यांनी काम केले होते. ते एक महान व्यक्ती होते. गुजरातमधील आणखी एक महान राष्ट्रवादी नेता अशी सरदारांची ओळख आहे. परंतु आज मोदी ज्या विचारसरणीचे प्रतिनिधित्व करतात त्याबद्दल त्यांना थोडाही आस्था नव्हती. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि सरदार पटेल हे दोघेही दोन भिन्न विचारसरणी आहेत. त्यामुळे त्यांच्यात तुलना होऊच शकत नाही, असेही थरुर यांनी स्पष्ट केले.