नवी दिल्ली : Gujarat Himachal Pradesh Election: भारत निवडणूक आयोग आज दिल्लीत पत्रकार परिषद घेणार आहे. गुजरात आणि हिमाचल प्रदेश विधानसभा निवडणुकीचा कार्यक्रम जाहीर होणार आहे. चला तर जाणून घेऊयात कशी आहे दोन्ही राज्यातील राजकीय परिस्थिती..
कशी आहे गुजरातमधील राजकीय परिस्थिती:
- गुजरात विधानसभेचे 182 सदस्य निवडण्यासाठी डिसेंबर 2022 मध्ये गुजरातमध्ये विधानसभेच्या निवडणुका होतील असा अंदाज आहे.
- 14 व्या गुजरात विधानसभेचा कार्यकाळ 18 फेब्रुवारी 2023 रोजी संपणार आहे. मागील विधानसभा निवडणुका डिसेंबर 2017 मध्ये झाल्या होत्या.
- निवडणुकीनंतर, भारतीय जनता पक्षाने राज्य सरकार स्थापन केले, विजय रुपाणी मुख्यमंत्री झाले.
- विजय रुपानी यांनी 11 सप्टेंबर 2021 रोजी मुख्यमंत्रिपदाचा राजीनामा दिला आणि त्यांच्यानंतर भूपेंद्र पटेल नवीन मुख्यमंत्री म्हणून नियुक्त झाले.
- गेल्या विधानसभा निवडणुकीपासून अनेक पोटनिवडणुका झाल्या, त्यापैकी बहुतांश जागा भाजपने जिंकल्या आणि त्यांचे संख्याबळ 99 वरून 112 जागांवर नेले.
गुजरातमध्ये यापूर्वी काय झालं? :
2021 च्या गुजरात स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकीत, भाजपने गेल्या निवडणुकीच्या तुलनेत जागा मिळवल्या आणि आम आदमी पार्टी (AAP) भाजप आणि काँग्रेसला पर्याय म्हणून उदयास आली. एका बाजूला भाजपने आपली ताकद वाढवली आणि दुसऱ्या बाजूला आम आदमी पार्टीने गुजरातमध्ये दमदार प्रवेश केला.
2017 च्या गुजरात विधानसभेच्या निवडणुकीत, शेतकरी आणि पाटीदार आंदोलनामुळे गुजरातमधील सौराष्ट्रातील काही जिल्ह्यांमध्ये भाजपचा सफाया झाला. विशेषत: अमरेली आणि गीर सोमनाथमध्ये भाजपने सर्व जागा गमावल्या. त्या जागा काँग्रेसला मिळाल्या. जेव्हा अमरेलीमध्ये इतर जिल्ह्यांसह पंचायत निवडणुका झाल्या, तेव्हा भाजपने दोन तृतीयांश बहुमत मिळवले आणि अमरेलीच्या सर्व 5 विधानसभा जागांवर आघाडी घेतली. तर ग्रामीण गुजरातमध्ये 'आप'ने विजय मिळवून गुजरात त्रिकोनी लढतीकडे वाटचाल करत असल्याचे संकेत दिले.
गांधीनगर महानगरपालिकेच्या निवडणुकीत, भाजपला 44 पैकी 41 प्रभाग जिंकून सुपर बहुमत मिळाले आणि AAP मतदानाच्या बाबतीत तिसरा सर्वात मोठा पक्ष होता. ज्याने तिसरा पर्याय म्हणून AAP ची वाढती स्वीकृती मतदारांमध्ये दाखवून दिली आहे.
गुजरातमधील मतदारांची आकडेवारी
पुरुष मतदार | 2,53,36,610 |
महिला मतदार | २,३७,५१,७३८ |
तृतीय लिंग मतदार | १,४१७ |
एकूण मतदार | 4,90,89,765 |
कशी आहे हिमाचल प्रदेशातील राजकीय परिस्थिती:
- हिमाचल प्रदेश विधानसभेचे 68 सदस्य निवडण्यासाठी नोव्हेंबर 2022 मध्ये हिमाचल प्रदेशमध्ये विधानसभेच्या निवडणुका होतील असा अंदाज आहे.
- हिमाचल प्रदेश विधानसभेचा कार्यकाळ 8 जानेवारी 2023 रोजी संपणार आहे.
- यापूर्वीच्या विधानसभा निवडणुका नोव्हेंबर 2017 मध्ये झाल्या होत्या.
- निवडणुकीनंतर भारतीय जनता पक्षाने राज्यात सरकार स्थापन केले आणि जयराम ठाकूर मुख्यमंत्री झाले.
- गेल्या विधानसभा निवडणुकीपासून, अनेक पोटनिवडणुका झाल्या, त्यापैकी सर्वात अलीकडील भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसने जिंकले, मंडी लोकसभा मतदारसंघ आणि 3 इतर विधानसभा मतदारसंघांवर त्यांचे नियंत्रण होते.
हिमाचल प्रदेशमध्ये यापूर्वी काय झालंय? :
9 एप्रिल 2022 रोजी, AAP चे हिमाचल प्रदेश प्रदेशाध्यक्ष अनूप केसरी, संघटनात्मक सरचिटणीस सतीश ठाकूर आणि उना अध्यक्ष इक्बाल सिंह यांच्यासह सत्ताधारी भाजपमध्ये सामील झाले. पुढे, AAP च्या राज्य महिला विंगच्या अध्यक्षा ममता ठाकूर आणि इतर चार सदस्यांनी 11 एप्रिल रोजी भाजपमध्ये प्रवेश केला.
काँग्रेस आमदार पवन कुमार काजल आणि लखविंदर सिंग राणा यांनी ऑगस्ट २०२२ मध्ये भाजपमध्ये प्रवेश केला. काजल काँग्रेस कार्यकारिणीच्या प्रमुख होत्या. विधानसभा निवडणुकीच्या काही महिन्यांपूर्वी काँग्रेसच्या दोन वरिष्ठ अधिकाऱ्यांची पक्षांतर हा पक्षाला मोठा धक्का मानला जात होता. 28 सप्टेंबर 2022 रोजी हिमाचल प्रदेश प्रदेश काँग्रेसचे कार्याध्यक्ष आणि माजी कॅबिनेट मंत्री हर्ष महाजन यांनी भाजपमध्ये प्रवेश केला. पक्षांतर हा काँग्रेसला आणखी एक धक्का होता.
भाजपचे हिमाचल प्रदेश पक्षाचे माजी प्रमुख खिमी राम यांनी जुलैमध्ये काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. 16 जुलै रोजी, AAP हिमाचल प्रदेशचे माजी अध्यक्ष, निक्का पत्याल हिमाचल प्रदेशमधील AAP प्रकरणांमध्ये दिल्लीच्या हस्तक्षेपामुळे निराश होऊन भारतीय राष्ट्रीय कॉंग्रेसमध्ये सामील झाले. 30 ऑगस्ट रोजी, AAP च्या हिमाचल प्रदेश युनिटचे उपाध्यक्ष एसएस जोगता यांनी AAP सोडून भारतीय राष्ट्रीय कॉंग्रेसमध्ये प्रवेश केला.
हिमाचल प्रदेशातील मतदारांची आकडेवारी
पुरुष मतदार | 27,80,208 |
महिला मतदार | 27,27,016 |
तृतीय लिंग मतदार | 37 |
एकूण मतदार | 55,07,261 |