अश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या प्रतिपदेपासून शारदीय नवरात्रीला सुरुवात ( Navratri 2022 ) होते. इंग्रजी कॅलेंडरनुसार, यावेळी 26 सप्टेंबर 2022 पासून सुरू होणारी नवरात्री 5 ऑक्टोबरपर्यंत असेल. या नवरात्रीत गरबा उत्सवाचे ( Garba festival in Navratri ) आयोजन केले जाते. तसेच उपवास ( Fasting on Navratri ) ठेवला जाते. चला तर मग जाणून घेऊया नवरात्रीच्या उपवासात काय करावे आणि काय करू नये.
नवरात्रीच्या उपवासात काय करावे: (What to do during Navratri fast )
- अखंड ज्योतीची पूजा करून रोज मूर्ती, घट व कलश यांसह मातेला भोग अर्पण करावेत.
- बरेच लोक आपल्या घरी आईचे जागरण ठेवतात आणि भजन कीर्तन करतात.
- हा उपवास पूर्ण नऊ दिवस ठेवला जातो. यामध्ये, बहुतेक लोक एकच वेळ खातात. दररोज दुर्गा चालीसा, चंडी पाठ किंवा दुर्ग सप्तशती पाठ करा.
- उपवासाच्या शेवटी जेव्हा उद्यानपण केले जाते, तेव्हा कन्याभोज दिला जातो.
- बऱ्याच लोकांसाठी, सप्तमी, अष्टमी किंवा नवमीच्या दिवशी उपवास संपतो, त्यानंतर शेवटच्या दिवशी हवन केले जाते.
- शेवटच्या दिवशी म्हणजेच नवमीनंतर मातेच्या मूर्तीचे आणि रत्नांचे विसर्जन केले जाते. जर तुम्ही सप्तमी, अष्टमी किंवा नवमीच्या दिवशी व्रत सोडत असाल तर व्रताचे उद्यान करा आणि नऊ मुलींना खाऊ घाला आणि त्यांना दक्षिणा द्या. तरच व्रताचे फळ मिळते.
नवरात्रीच्या उपवासात काय करू नये: ( What not to do during Navratri fast )
- या नऊ दिवसांत प्रवास, सहवास, बोलणे, शिवीगाळ, खोटे बोलणे, राग, गुटखा, पान, मद्यपान, मांसाहार, मसालेदार अन्न इत्यादी करू नये. उपवास करताना वारंवार पाणी पिणे देखील टाळावे. या नऊ दिवसांत वासना, क्रोध, वस्तु, लोभ असे मानसिक विकार मनात आणू नयेत.
- या नऊ दिवसात कोणत्याही महिलेचा किंवा मुलीचा अपमान करू नका.
- भरपूर फराळ खाल्ल्यानंतर बहुतेक लोक २ वेळा उपवास करतात. असे केल्याने व्रताचे फळ मिळत नाही. उपवास जसा उपवास करतो तसाच उपवास करावा.
- अशा स्थितीत उपवास करू नये. ज्या व्यक्तीची शारीरिक स्थिती उपवासामुळे चांगली नसते, तो उत्साह वाढतो आणि जर उपवास मोडण्याची शक्यता असेल तर त्याने उपवास करू नये. मासिक पाळीच्या स्त्रियांनीही उपवास करू नये. महत्त्वाच्या ठिकाणी प्रवास करावा लागला तरी उपवास ठेवण्याची गरज नाही. युद्धसदृश परिस्थितीतही उपवास सोडला जातो
- उपवास मध्येच मोडू नये. जर काही गंभीर बाब असेल तर आईकडे क्षमा मागूनच उपवास सोडता येतो.
- अधोपावस म्हणजे एका वेळेस अन्न खाण्यासाठी उपवास घेतला असेल तर काय खावे आणि काय खाऊ नये हे देखील जाणून घेणे आवश्यक आहे.
- मनमानी उपवास किंवा ठराव घेऊ नये. जे शास्त्रानुसार आहे तेच केले पाहिजे.
