हैदराबाद - तेलंगाणा आणि आंध्र प्रदेशातील वीटभट्टीवर काम करण्यासाठी महाराष्ट्रातील हजारो मजूर स्थलांतरीत ( migrant brick worker ) झाले आहेत. वीटभट्टीवर मजुरांसह त्यांचे चिमुकले मुलंही ( brick worker children ) काम करत असल्याचं विदारक चित्र दिसत आहे. तेलंगाणात या चिमुकल्यांना मराठी शिक्षणाची ( marathi education ) कोणतीही व्यवस्था नसल्यानं वीटभट्टीवरील मजुरांच्या मुलांसाठी पोलीस आयुक्त महेश भागवत ( cp mahesh bhagwat ) यांनी पुढाकार घेतला होता. त्या माध्यमातून त्यांनी सामाजिक संस्थेच्या मदतीनं या चिमुकल्यांना मराठीतून शिक्षण देणारी वस्तीशाळा ( Worksite School ) सुरू केली आहे. त्या शाळेतील चिमुकल्यांचं आता सरकारी शाळेत पुनर्वसन करण्यात आलं आहे.
वीटभट्टीवरील मजुरांच्या मुलांच्या शिक्षणात अशी होती भाषीक अडचण - महाराष्ट्रालगतच्या प्रदेशातून अनेक मजूर ( brick worker ) तेलंगाणामधील वीटभट्टीवर काम करण्यासाठी स्थलांतरीत ( migrant brick worker ) झालेले आहेत. यातील काही मजूर हे तिमायपल्ली येथील बशीर शेख यांच्या वीटभट्टीवर काम करतात. या मजुरांची 30 मुलं ( brick worker children ) या मजुरांच्यासोबत राहत होती. मात्र मराठी भाषीक मुलांच्या शिक्षणाची व्यवस्था तेलंगाणात नाही. तेलंगाणातील सरकारी शाळेत तेलुगु भाषा शिकवली जाते. मजुरांच्या मुलांना ( brick worker children ) तेलंगाणात मराठी भाषेत शिकणं शक्य नव्हतं. त्यामुळे वीटभट्टीवरील अनेक पिढ्या शिक्षणापासून वंचित राहत होत्या.
पोलीस आयुक्त महेश भागवतांनी सुरू केली वस्तीशाळा - तिमायपल्ली येथील वीटभट्टीवरील मजुराच्या ( brick worker )मुलांना मराठी शाळा नसल्याची बाब रचकोंडाचे पोलीस आयुक्त महेश भागवत ( ips mahesh bhagwat ) यांना समजली. त्यामुळे महेश भागवत यांनी अॅडे अॅक्ट या सामाजिक आणि शिक्षण क्षेत्रात काम करणाऱ्या संघटनेच्या मदतीनं या वीटभट्टीवर वस्तीशाळा ( Worksite School ) सुरू करण्याचा निर्धार केला. अॅडे अॅक्ट या संस्थेचे तेलंगाणा समन्वयक के. सुरेश यांच्या मदतीनं ही वस्तीशाळा ( Worksite School ) सुरू केली. या विटभट्टीच्या शेजारी असलेल्या सभागृहात ही वस्तीशाळा ( Worksite School ) सुरू करण्यात आली. त्याचं उद्घाटन पोलीस आयुक्त महेश भागवत ( ips mahesh bhagwat ) यांच्या हस्ते करुन या मुलांच्या शिक्षणाचा श्रीगणेशा करण्यात आला.
मजुरांच्या 30 मुलांच्या शिक्षणाचा सुटला प्रश्न - तिमायपल्ली येथील वीटभट्टी परिसरात वस्तीशाळा ( Worksite School ) सुरू करण्यात आली. वीटभट्टीच्या बाजुलाच असलेल्या समाजिक सभागृहात या मुलांसाठी वस्तीशाळा ( Worksite School ) सुरू करण्यात आली आहे. या शाळेत शिकवण्यासाठी येथीलच एका मराठी महिला शिक्षिकेची तात्पुरत्या स्वरुपात नियुक्ती करण्यात आली आहे. ही शिक्षिका या 30 मुलांना सकाळी 10 ते सायंकाळी 5 या वेळेत शिकवत आहे. आता मराठी मुलांना शिकवण्यासाठी दोन शाळा सुरू झाल्या आहेत. त्यामुळे स्थलांतरीत मजुरांच्या या मुलांचा ( brick worker children ) शिक्षणाचा प्रश्न सुटला आता आहे. या शाळेत शिकणारी ही मुलं आता आपल्या राज्यात जाऊनही आपलं शिक्षण सुरू ठेवणार आहेत.
मजुरांच्या मुलांचे सरकारी शाळेत करण्यात आले पुनर्वसन - वीटभट्टीवरील वस्तीशाळेत ( Worksite School ) शिकणाऱ्या मुलांच्या ( brick worker children ) शिक्षणाचा प्रश्न कायमस्वरुपी सोडवण्यासाठी पोलीस आयुक्त महेश भागवत ( ips mahesh bhagwat ) यांनी मलकजगिरीचे जिल्हाधिकारी यांची मदत घेतली. जिल्हाधिकारी यांनी तिमायपल्ली येथील सरकारी शाळेत एक खोली उपलब्ध करुन दिली. आता या सरकारी शाळेत या मुलांना ( brick worker children ) शिकवण्यात येत आहे. त्यामुळे या मुलांचे शिक्षण सुरू राहणार आहे.
उडीया मुलांसाठीही केली आहे शाळा सुरू - पोलीस आयुक्त महेश भागवत यांच्या पुढाकारातून या अगोदर ओरीसा राज्यातील मजुरांच्या ( brick worker ) मुलांसाठीही शाळा ( Worksite School ) सुरू करण्यात आली आहे. अॅडे अॅक्शन या सामाजिक आणि शैक्षणिक क्षेत्रात उल्लेखनिय काम करणाऱ्या संस्थेच्या मदतीनं महेश भागवत यांनी उडीया भाषेतील शाळा 2017 मध्ये सुरू केली आहे. या शाळेत मीड डे मीलही सुरू करण्यात आले आहे.
