ETV Bharat / bharat

वन्य हत्ती विरुद्ध माणूस संघर्ष : आसाममधील 'या' तरुणाने शोधला अनोखा उपाय... आता हत्तीही खूश आणि शेतकरीही!

सध्या निसर्गप्रेमी बिनोद डुलू बोरा या स्थानिक तरुणाने पुढाकार घेत या समस्येवर अगदी अनोखा उपाय शोधून काढला आहे. यामुळे हत्तींना अन्नही मिळेल आणि त्यांच्यामुळे शेतकऱ्यांचेही नुकसान होणार नाही. अधिक माहिती घेऊ या विशेष कल्पनेविषयी...

वन्य हत्ती विरुद्ध माणूस संघर्ष
author img

By

Published : Nov 7, 2019, 3:29 PM IST

नागाव (आसाम) - आसाममध्ये अनेकदा माणूस आणि वन्य हत्तींमध्ये संघर्ष पहायला मिळाला आहे. यात तब्बल २४९ हत्ती आणि ७६१ माणसांचा समावेश आहे. राज्यातील वन्य जमिनीवरील अन्नाच्या कमतरतेमुळे हा संघर्ष उभा राहिला आहे. दर वर्षी वन्य हत्ती डोंगरांवरून अन्न आणि पाण्यासाठी खाली येतात. यामुळे आसामच्या नागाव जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांच्या भाताच्या शेतांचे प्रचंड नुकसान होते.
नागाव राजधानी दिसपूरपासून ११० किलोमीटरवर वसलेले असून वन्य हत्ती आणि माणसांच्या संघर्षात हत्ती आणि माणसांची मोठी जीवितहानी झाली आहे. हत्तींच्या कळपांकडून जिल्ह्यांतील भाताच्या शेतांचे मोठे नुकसान होते.

सूत्रांच्या माहितीनुसार, २४९ हत्ती जखमी झाले. तर, ९२ विजेचा झटका लागून मृत्युमुखी पडले. ५४ हत्ती रेल्वेशी धडक होऊन मरण पावले. २० हत्तींची शिकार झाली. ५३ हत्तींचा अपघातांमध्ये मृत्यू झाला. तर, ३० हत्तींवर विषप्रयोग करून त्यांना ठार करण्यात आले.

याआधी हत्तींमुळे होणारे नुकसान टाळण्यासाठी नागावमधील ग्रामस्थांनी अनेक उपाय केले. मात्र, त्यातला कोणताही यशस्वी झाला नाही.

सध्या निसर्गप्रेमी बिनोद डुलू बोरा या स्थानिक तरुणाने पुढाकार घेत या समस्येवर अगदी अनोखा उपाय शोधून काढला आहे. यामुळे हत्तींना अन्नही मिळेल आणि त्यांच्यामुळे शेतकऱ्यांचेही नुकसान होणार नाही.

बोरा यांनी ग्रामस्थांना आवाहन करून त्यांच्याकडून एकंदर २०० बिघा (अंदाजे ३३ हेक्टर) जमीन मिळवली. या दान मिळालेल्या जमिनीवर त्यांनी लोकसहभागातून हत्तींसाठी 'फूड झोन' तयार केला आहे.

अनेक गरीब शेतकऱ्यांनी स्वतःच्या मालकीची अत्यंत कमी जमीन असताना आणि त्यामध्ये स्वतःच्या कुटुंबाचेही भागत नसतानाही हत्तींसाठी जमीन दान करण्याची तयारी दर्शवली. या जमिनीवर हत्तींना पुरेशा प्रमाणात अन्न मिळेल, अशा दृष्टीने शेती करण्यात येत आहे. कार्बी हिलॉक या परिसरात डोंगरउतारावर चक्क हत्तींसाठी भातशेती करण्यात येत आहे. निसर्गप्रेमी बिनोद आणि त्यांची पत्नी हत्ती आणि माणसातील संघर्ष संपवण्याचा प्रयत्न करत आहेत.

डोंगरउतारावरील शेतीमुळे हत्तींना डोंगराखालील शेतांमध्ये येण्याची गरज पडणार नाही. हत्तींना आवडणारे अन्न म्हणजे भातशेती, नेपियर गवत, केळींची झाडे, ऊस आदी या भागात लावण्यात येत आहेत.

नागावमध्ये राबवण्यात आलेली अत्यंत नावीन्यपूर्ण कल्पना यशस्वी होत असल्याचे पाहून शेजारील सामागुरी आणि बेहरामपूर येथील शेतकऱ्यांनीही हाच उपाय करणे सुरू केले आहे. ६० बिघा जमिनीवर (अंदाजे १० हेक्टर) हत्तींच्या आरोग्यासाठी पोषक ठरेल, असे गवत लावण्यात येत आहे. सापानालाजवळील हाथीगुडी परिसरात हत्तींसाठी भात पिकवण्यात येत आहे.

२०१८ मधील हिवाळ्यात कार्बी हिलॉक येथे झालेल्या हल्ल्यामध्ये हाथीगुडी आणि रंघा या भागांमधील लोकांचे मोठे नुकसान झाले होते. मात्र, आता परिस्थिती बदलत असल्याचे दिसते. आता हत्तींचे शेतात घुसून नासाडी करण्याचे प्रमाण कमी झाले असल्याचा दावा येथील वन विभागाने केला आहे.

निसर्गप्रेमी बोरा भाताची शेती करतात. तसेच, ते 'हाथी बंधू' या वन्य जीवन संवर्धनासाठी काम करणाऱ्या बिगर शासकीय संस्थेचे सदस्य आहेत. बोरा यांची पत्नी मेघना मयूर याही यामध्ये महत्त्वाचे योगदान देत आहेत.

२०० बिघा जमिनीवर हत्तींसाठी भातशेती करणे केवळ गावातील लोकांच्या सक्रिय सहकार्यामुळेच शक्य झाले असल्याचे प्रदीप भूयान यांनी म्हटले आहे. येथील विभागीय वन अधिकारी राजेन चौधरी यांनीही हे मान्य केले असल्याचे ते म्हणाले.

नागाव (आसाम) - आसाममध्ये अनेकदा माणूस आणि वन्य हत्तींमध्ये संघर्ष पहायला मिळाला आहे. यात तब्बल २४९ हत्ती आणि ७६१ माणसांचा समावेश आहे. राज्यातील वन्य जमिनीवरील अन्नाच्या कमतरतेमुळे हा संघर्ष उभा राहिला आहे. दर वर्षी वन्य हत्ती डोंगरांवरून अन्न आणि पाण्यासाठी खाली येतात. यामुळे आसामच्या नागाव जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांच्या भाताच्या शेतांचे प्रचंड नुकसान होते.
नागाव राजधानी दिसपूरपासून ११० किलोमीटरवर वसलेले असून वन्य हत्ती आणि माणसांच्या संघर्षात हत्ती आणि माणसांची मोठी जीवितहानी झाली आहे. हत्तींच्या कळपांकडून जिल्ह्यांतील भाताच्या शेतांचे मोठे नुकसान होते.

सूत्रांच्या माहितीनुसार, २४९ हत्ती जखमी झाले. तर, ९२ विजेचा झटका लागून मृत्युमुखी पडले. ५४ हत्ती रेल्वेशी धडक होऊन मरण पावले. २० हत्तींची शिकार झाली. ५३ हत्तींचा अपघातांमध्ये मृत्यू झाला. तर, ३० हत्तींवर विषप्रयोग करून त्यांना ठार करण्यात आले.

याआधी हत्तींमुळे होणारे नुकसान टाळण्यासाठी नागावमधील ग्रामस्थांनी अनेक उपाय केले. मात्र, त्यातला कोणताही यशस्वी झाला नाही.

सध्या निसर्गप्रेमी बिनोद डुलू बोरा या स्थानिक तरुणाने पुढाकार घेत या समस्येवर अगदी अनोखा उपाय शोधून काढला आहे. यामुळे हत्तींना अन्नही मिळेल आणि त्यांच्यामुळे शेतकऱ्यांचेही नुकसान होणार नाही.

बोरा यांनी ग्रामस्थांना आवाहन करून त्यांच्याकडून एकंदर २०० बिघा (अंदाजे ३३ हेक्टर) जमीन मिळवली. या दान मिळालेल्या जमिनीवर त्यांनी लोकसहभागातून हत्तींसाठी 'फूड झोन' तयार केला आहे.

अनेक गरीब शेतकऱ्यांनी स्वतःच्या मालकीची अत्यंत कमी जमीन असताना आणि त्यामध्ये स्वतःच्या कुटुंबाचेही भागत नसतानाही हत्तींसाठी जमीन दान करण्याची तयारी दर्शवली. या जमिनीवर हत्तींना पुरेशा प्रमाणात अन्न मिळेल, अशा दृष्टीने शेती करण्यात येत आहे. कार्बी हिलॉक या परिसरात डोंगरउतारावर चक्क हत्तींसाठी भातशेती करण्यात येत आहे. निसर्गप्रेमी बिनोद आणि त्यांची पत्नी हत्ती आणि माणसातील संघर्ष संपवण्याचा प्रयत्न करत आहेत.

डोंगरउतारावरील शेतीमुळे हत्तींना डोंगराखालील शेतांमध्ये येण्याची गरज पडणार नाही. हत्तींना आवडणारे अन्न म्हणजे भातशेती, नेपियर गवत, केळींची झाडे, ऊस आदी या भागात लावण्यात येत आहेत.

नागावमध्ये राबवण्यात आलेली अत्यंत नावीन्यपूर्ण कल्पना यशस्वी होत असल्याचे पाहून शेजारील सामागुरी आणि बेहरामपूर येथील शेतकऱ्यांनीही हाच उपाय करणे सुरू केले आहे. ६० बिघा जमिनीवर (अंदाजे १० हेक्टर) हत्तींच्या आरोग्यासाठी पोषक ठरेल, असे गवत लावण्यात येत आहे. सापानालाजवळील हाथीगुडी परिसरात हत्तींसाठी भात पिकवण्यात येत आहे.

२०१८ मधील हिवाळ्यात कार्बी हिलॉक येथे झालेल्या हल्ल्यामध्ये हाथीगुडी आणि रंघा या भागांमधील लोकांचे मोठे नुकसान झाले होते. मात्र, आता परिस्थिती बदलत असल्याचे दिसते. आता हत्तींचे शेतात घुसून नासाडी करण्याचे प्रमाण कमी झाले असल्याचा दावा येथील वन विभागाने केला आहे.

निसर्गप्रेमी बोरा भाताची शेती करतात. तसेच, ते 'हाथी बंधू' या वन्य जीवन संवर्धनासाठी काम करणाऱ्या बिगर शासकीय संस्थेचे सदस्य आहेत. बोरा यांची पत्नी मेघना मयूर याही यामध्ये महत्त्वाचे योगदान देत आहेत.

२०० बिघा जमिनीवर हत्तींसाठी भातशेती करणे केवळ गावातील लोकांच्या सक्रिय सहकार्यामुळेच शक्य झाले असल्याचे प्रदीप भूयान यांनी म्हटले आहे. येथील विभागीय वन अधिकारी राजेन चौधरी यांनीही हे मान्य केले असल्याचे ते म्हणाले.

Intro:Body:

  ELEPHANT CONFLICT SPECIAL STORY





The scenario of Men-Elephant conflict become more severe day by day. Due to the scarcity of food, the wild animals have been leaving the forest in large number.





The recorded conflict between men and elephant have been proved to be a beyond controlable issue for the state forest department. Although, a possitive news regarding the issue bring a shy of glimpse. As the previous measure which had been taken to mitigate men-elephant conflict turned to be a major failure, later two emerging naturalist from Nagaon now a days implementing such an especial initiative which are benifiting the people belongs to the greater areas of Nagaon. The herd of wild elephant ascending from Karbi Hillock to the plains of Nagaon have been severely damaging the paddy fields of the region. The two naturalist of Nagaon district are fully commited to mitigate the attrocities created by wild elephant. 



This visual represents Nonoi tea estate of Nagaon district. The naturalists with due help from other villagers doing an espicial type of agriculture on the slope of Karbi Hillock. As a result, the herd of food searching elephant able to get the adequate number of food.





Thus, naturalist Binod Dulu Bora consistantly working for the mitigation of Men-Elephant conflict. The naturalist ensuring the availability of food of wild elephant in the hillock,so that they doesnot need to come towards the plain. He has been cropping the seeds of rice,nefiar grass and planting the trees of banana and sugarcane on slope of the hillock. The farmers and other nearest villagers of Samaguri and Barhampur have been largely relieved from such kinds of innovative initiative.





The grass which is known as one of the most nutritional food item for the harbevorous animal, has been cultivated upon 60 bigha land. Apart from it, in Hatihighuli region just near to Sapanala the villagers doing rice cultivation upon 200 bigha land just for the sake of elephant's food. In previous year, during winter, the regions like Hathighuli and Rangha had been badly effected by the coming of wild elephant ascending from Karbi Hillock. 



But, as of now the scenario seemed to be normal than before. The consequences created by wild elephant become less in number.





Dulu Bora cultivating rice cultivation in association with a wildlife conservation NGO "Hathi Bandhu" dirceted by Pradip Bhuyan. The entire campaign of cultivating rice cultivation upon 200 bighas land emerged successful because of the active cooperation of the villagers of Hathighuli Gaon, Rajen Choudhury, the divisional forest officer of Nagaon and district Agriculture department. The naturalist Dulu Bora is also guided and accompanied by his wife Meghna Mayur Hazarika during his entire campaign.


Conclusion:
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.