नवी दिल्ली - पांढऱ्या डागांच्या (कोड) प्रभावी औषधांसह अनेक हर्बल उत्पादने तयार करणारे ज्येष्ठ वैज्ञानिक डॉ. हेमंतकुमार पांडे यांना 'सायंटिस्ट ऑफ द इयर अवॉर्ड' प्रदान करण्यात आला आहे. डीआरडीओच्या शास्त्रज्ञांनी दीर्घ अभ्यासानंतर ल्युकोस्किन औषध तयार केले. त्यात हेमंतकुमार यांचे योगदान पाहता त्यांना या पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
डीआरडीओ येथे आयोजन
डीआरडीओ भवन येथे आयोजित कार्यक्रमात संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांनी ज्येष्ठ वैज्ञानिक पांडे यांना हा सन्मान दिला. दोन लाख रोख आणि सन्मानचिन्ह देऊन त्यांना सन्मानित करण्यात आले.
गेल्या 25 वर्षांपासून संशोधन
पांडे हे डीआरडीओच्या पिथौरागड (उत्तराखंड) येथे प्रयोगशाळा संरक्षण जैव ऊर्जा संशोधन संस्था (डीआयबीईआर) येथे ज्येष्ठ वैज्ञानिक म्हणून कार्यरत आहेत. गेल्या 25 वर्षांपासून हिमालयीन प्रदेशातील औषधी वनस्पतींवर ते संशोधन करीत आहेत. सहा औषधे आणि हर्बल उत्पादने त्यांनी शोधली आहेत. परंतु त्यांचा सर्वांत मोठा शोध म्हणजे पांढरा ल्युकोडर्मा म्हणजेच ल्युकोस्किन औषध शोधणे.
ल्युकोस्किन प्रभावी औषध
हिमालयातील औषधी वनस्पतींपासून तयार केलेले हे औषध पांढऱ्या डागांच्या समस्येचे प्रभावीपणे निदान करते. हे तंत्रज्ञान काही वर्षांपूर्वी नवी दिल्लीच्या एमिल फार्मास्युटिकलमध्ये हस्तांतरित करण्यात आले होते. सध्या, या ल्युकोस्किनला एक प्रभावी औषध म्हणून ओळखले जात आहे.
दीड लाखाहून अधिक रुग्णांना लाभ
ल्यूकोस्किन हिमालयीन प्रदेशात दहा हजार फूट उंचीवर सापडलेल्या विषनागापासून तयार करण्यात आले आहे. हे अन्न आणि भाज्या स्वरूपात उपलब्ध आहे. आतापर्यंत दीड लाखाहून अधिक रुग्ण त्यावर उपचार घेत आहेत.
भारतातील प्रमाण ३-४ टक्के
जगातील एक ते दोन टक्के लोक पांढर्‍या डागांच्या समस्येने त्रस्त आहेत, परंतु भारतात असे लोक तीन ते चार टक्के असल्याचा अंदाज आहे. त्यानुसार ही संख्या पाच कोटी आहे. हा एक ऑटो इम्यून डिसऑर्डर आहे, ज्यामध्ये त्वचेच्या रंगासाठी जबाबदार असणाऱ्या काही सूक्ष्म पेशी निष्क्रिय होतात. तथापि, शरीराच्या क्षमतेवर त्याचा कोणताही परिणाम होत नाही.
उत्पादनांचे तंत्रज्ञान हस्तांतरित
पांडे यांनी खाज सुटणे, दातदुखी, रेडिएशन-प्रोटेक्शन क्रीम, हर्बल हेल्थ प्रॉडक्ट्स इत्यादीवरही उत्पादने तयार केली आहेत. यापैकी बहुतेक उत्पादनांचे तंत्रज्ञान हस्तांतरित केले गेले आहे.
