ബാലാക്കോട്ടില്‍ നിന്നും പാകിസ്ഥാനുള്ള പാഠം ഒന്ന്
ലഫ്റ്റനന്റ് ജനറൽ (റിട്ട.) ഡി എസ് ഹൂഡ
2019 ഫെബ്രുവരി 14ന് കശ്മീരിലെ പുൽവാമയ്ക്ക് സമീപം സെൻട്രൽ റിസർവ് പോലീസ് സേനയുടെ വാഹനം ആക്രമിക്കപ്പെട്ടപ്പോള്‍ 40 സൈനികര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടു. ഇതിന് മറുപടിയായി ഫെബ്രുവരി 26ന് പാകിസ്ഥാനിലെ ജയ്ഷെ മുഹമ്മദ് തീവ്രവാദ ക്യാമ്പിൽ ഇന്ത്യൻ വ്യോമസേന ആക്രമണം നടത്തി. പാക്കിസ്ഥാനിലെ ഖൈബർ പ്രവിശ്യയില്‍ സ്ഥിതി ചെയുന്ന ബാലാക്കോട്ടില്‍ ഇന്ത്യന്‍ വ്യോമസേന ശക്തമായി തിരിച്ചടിക്കുകയാണുണ്ടായത്. 1971ന് ശേഷം ആദ്യമായാണ് ഒരു ഇന്ത്യൻ വിമാനം പാകിസ്ഥാൻ മണ്ണിൽ വ്യോമാക്രമണം നടത്തിയത്.
തൊട്ടടുത്ത ദിവസം പാകിസ്ഥാൻ വ്യോമസേന പ്രത്യാക്രമണവും നടത്തി. പക്ഷേ പാകിസ്ഥാന് തങ്ങളുടെ ഒരു എഫ്-16 പോര്‍വിമാനം ഏറ്റുമുട്ടലില്‍ നഷ്ടപ്പെട്ടെന്ന് മാത്രമല്ല, ഉദ്ദേശിച്ചത് പോലെ ഇന്ത്യന്‍ അതിര്‍ത്തിക്കുള്ളില്‍ നാശം വിതക്കാനുമായില്ല. മറുവശത്തു, ഇന്ത്യയുടെ ഒരു എം‌ഐ‌ജി-21 യുദ്ധവിമാനം പാകിസ്ഥാന് വെടിവെച്ചിട്ടു. തുടര്‍ന്നു, വിമാനം പറത്തിയിരുന്ന ഇന്ത്യന്‍ പൈലറ്റ് വിങ്ങ് കമാന്‍ഡര്‍ അഭിനന്ദന്‍ വര്‍ധമാന്‍ പിടികൂടപ്പെട്ടു. അടുത്ത കുറച്ച് മണിക്കൂറുകൾക്കുള്ളില്‍ സ്ഥിതി കൂടുതൽ വഷളാകുമെന്ന് വിലയിരുത്തപ്പെട്ടെങ്കിലും അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തില്‍ നിന്നുള്ള സമ്മർദവും, പാകിസ്ഥാന് അധികൃതര്‍ വിങ്ങ് കമാന്‍ഡര്‍ വര്‍ധമാനെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടക്കി അയക്കാന്‍ തയാറായതും വലിയ പ്രത്യാഘാതങ്ങളില്‍ നിന്നും രണ്ടു രാജ്യങ്ങളെയും രക്ഷിച്ചു.
ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യങ്ങളിൽ പതിവുപോലെ, ഭരണകൂടവും പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികളും ബാലാകോട്ടിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട തീവ്രവാദികളുടെ എണ്ണത്തിൽ ഭിന്നിച്ചു നിന്നു. വിദേശ മാധ്യമങ്ങളും ചർച്ചയിലേക്ക് കുതിച്ചു. ഇന്ത്യന്‍ വ്യോമാക്രമണം നടന്ന ബാലാകോട്ടിന്റെ ഉപഗ്രഹ ചിത്രങ്ങൾ ഉടൻ തന്നെ ഇൻറർനെറ്റിലുടനീളം പ്രചരിക്കപ്പെട്ടു. ഒരുപക്ഷം ഇന്ത്യൻ അവകാശവാദങ്ങളെ ന്യായീകരിച്ചപ്പോള്‍, മറ്റുള്ളവർ അവയെയുടെ ആധികാരികതയെ ചോദ്യം ചെയ്തു.
ഒരു വർഷത്തിനിപ്പുറം, വിവാദങ്ങള്‍ അടങ്ങിയ സാഹചര്യത്തില്‍, ബാലകോട്ട് വ്യോമാക്രമണങ്ങളുടെ നേട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ചും ഭാവിയിലേക്കുള്ള പാഠങ്ങളെക്കുറിച്ചും നിഷ്പക്ഷമായി അവലോകനം ചെയ്യാന്‍ ശ്രമിക്കാം.
ഒരു പ്രതിസന്ധിയിൽ, ഒരു രാജ്യത്തിന്‍റെ വിശ്വാസ്യത വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത് അതിന്‍റെ സൈനിക ശേഷിയുടെ വലുപ്പത്താല്‍ മാത്രമല്ല മറിച്ച് സൈനിക ശേഷി ഉപയോഗിക്കാനുള്ള ഇച്ഛാശക്തിയും സന്നദ്ധതയും കൊണ്ടാണ്. ഏറെകാലമായി ഇന്ത്യ തീവ്രവാദത്തിനെതിരെ നിലനിര്‍ത്തി പോന്ന മൃദുസമീപനം പാകിസ്ഥാന് പ്രത്യാഘാതങ്ങളെ ഭയക്കാതെ കശ്മീരിൽ എന്തും ചെയ്യാനുള്ള ഒരുതരം പ്രോത്സാഹനമായി മാറിയിരുന്നു. പക്ഷേ നിലവിലുള്ള ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയ നേതൃത്വത്തിന്‍റെ സൈനിക ഇടപെടല്‍ കടുപ്പിക്കാനുള്ള ദൃഢനിശ്ചയം സ്ഥിഗതികളില്‍ മാറ്റം കൊണ്ട് വന്നിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യക്കെതിരെ തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നത് തുടരുകയാണെങ്കിൽ പാകിസ്ഥാൻ ഗൗരവമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങള്‍ നേരിടേണ്ടി വരും.
തീവ്രവാദ ആക്രമണത്തിന് മറുപടിയായി വ്യോമശക്തി ഉപയോഗിച്ചതും ഇന്ത്യയില്‍ ആദ്യത്തെ സംഭവമാണ്. ബാലാകോട്ട് വ്യോമാക്രമണം ദേശീയ ലക്ഷ്യം നിറവേറ്റുന്നതിനായി വ്യോമശക്തിയുടെ പുനർനിർവചനം നടത്തിയെന്ന് ഇന്ത്യന്‍ വ്യോമസേന മേധാവി രാകേഷ് കുമാർ സിംഗ് ഭദൗരിയ ദി ഇന്ത്യന്‍ എക്സ്പ്രെസ് ദിനപത്രത്തിന് നല്‍കിയ അഭിമുഖത്തില്‍ പറഞ്ഞിരുന്നു. ബാലാകോട്ട് വ്യോമാക്രമണം ഇന്ത്യന്‍ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിലെ പരമ്പരാഗത പ്രതിരോധ പ്രവർത്തനത്തിന്‍റെയും പ്രതികരണത്തിന്‍റെയും മാതൃകയെ മാറ്റിമറിച്ചു എന്നും അദ്ദേഹം ചൂണ്ടികാണിച്ചു. ഭീകരവാദപരമായ നടപടികള്‍ എല്ലായിപ്പോഴും വ്യോമാക്രമണത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കണമെന്നില്ല, പക്ഷേ വ്യോമശക്തിയിലൂടെ പാകിസ്ഥാനെ വരുതിയില്‍ കൊണ്ടുവരാനുള്ള സാധ്യതകളില്‍ ഗണ്യമായ വർദ്ധനയുണ്ടായി.
തീവ്രവാദ ആക്രമണങ്ങളിൽ അക്ഷമരായ ഇന്ത്യക്കു പാകിസ്ഥാന്‍റെ പെരുമാറ്റത്തിൽ മാറ്റം കൊണ്ടുവരാനാകുമോ? അങ്ങനെ ഒരു സാഹചര്യത്തില്‍ കശ്മീരിന്‍റെ പേരിൽ തങ്ങളുടെ രാജ്യത്തെ എത്രത്തോളം അപകടത്തിലാക്കാൻ അവർ തയ്യാറാണെന്ന് പാകിസ്ഥാൻ ഭരണകൂടം തീര്‍ച്ചയായും ആത്മപരിശോധന നടത്തും. കാർഗിൽ യുദ്ധത്തിനുശേഷം സമാനമായ ചര്‍ച്ചകള്‍ പാകിസ്ഥാനില്‍ നടന്നിരുന്നു. മുൻ നയതന്ത്രജ്ഞൻ ഷാഹിദ് എം അമിൻ ദി ഡോണ്‍ ദിനപത്രത്തില്‍ ഇങ്ങനെ എഴുത്തുകയുണ്ടായി – ”പാകിസ്ഥാന് അതിന്‍റെ പരിമിതികളെയും മുൻഗണനകളെയും യാഥാർത്ഥ്യമാക്കേണ്ട സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു. ഒന്നാമതായി, പാകിസ്ഥാന്‍റെ നിലനിൽപ്പ് കശ്മീർ ലക്ഷ്യത്തോടുള്ള നമ്മുടെ അടുപ്പം ഉൾപ്പെടെ മറ്റെല്ലാത്തിനും മുമ്പായിരിക്കണം.”
പാക്കിസ്ഥാനിലെ രാഷ്ട്രീയ അധികൃതര്‍ ആത്മപരിശോധന നടത്തിയാല്‍ പോലും, ഇന്ത്യയുമായി തന്ത്രപരമായ തുല്യത തേടുകയെന്ന യുക്തിരഹിതമായ ലക്ഷ്യത്തെ പാകിസ്ഥാൻ സൈന്യം മാറ്റാൻ സാധ്യതയില്ല. ഉദാഹരണത്തിന് ഇന്റർനാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോർ സ്ട്രാറ്റജിക് സ്റ്റഡീസിൽ അടുത്തിടെ നടത്തിയ ഒരു പ്രസംഗത്തിൽ വിരമിച്ച ലഫ്റ്റനന്റ് ജനറൽ ഖാലി കിഡ്‌വായ് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു, “ദക്ഷിണേഷ്യയിലെ തന്ത്രപരമായ സ്ഥിരതക്കു വേണ്ടി ഇന്ത്യയുമായുള്ള പരമ്പരാഗത, ആണവ സമവാക്യത്തിലെ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്താനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം പാകിസ്ഥാൻ വഹിക്കേണ്ടതുണ്ട് എന്നതാണ് യാഥാർത്ഥ്യം.
തെറ്റായ കണക്കുകൂട്ടലിനുള്ള സാധ്യതകൾ ഉള്ളത് ഇരുപക്ഷങ്ങളും പഠിച്ച വ്യത്യസ്ത പാഠങ്ങളിലാണ്. സൈനിക ശക്തി പ്രയോഗിക്കാൻ ആണവ പരിധിക്ക് താഴെ മതിയായ ഇടമുണ്ടെന്നും പാകിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ള ഭീകരാക്രമണങ്ങളെ ചെറുക്കാന്‍ ഇന്ത്യയില്‍ മികച്ച സൈനിക കഴിവ് ഇനിയും ബാക്കിയുണ്ടെന്നും ഇന്ത്യൻ സൈന്യത്തിന് ബോധ്യമുണ്ട്. മറുവശത്ത് തങ്ങളുടെ ആണവ ഭീഷണിക്കു ഇന്ത്യയെ പിന്തിരിപ്പിക്കാനാകുമെന്ന് പാകിസ്ഥാൻ സൈന്യം കരുതുന്നു.
ഈ അനിശ്ചിതത്വത്തിൽ ഇരുപക്ഷവും അവരുടെ സാധ്യതകളും രാഷ്ട്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളും യുക്തിസഹമായി വിലയിരുത്തണം. ഇന്ത്യയ്‌ക്കെതിരായ ഭീകരാക്രമണങ്ങള്‍ ഒഴിവാക്കാന്‍ സാധിച്ചാല്‍ പരിണതഫലങ്ങളും ഒഴിവാക്കാന്‍ പറ്റുമെന്ന് പാകിസ്ഥാന് മനസിലാക്കണം.
