2019 നവംബറിൽ ആർട്ടിക്കിൾ 370, 35 എ റദ്ദാക്കിയതിന് ശേഷം ജമ്മു കശ്മീർ ലഡാക്ക് എന്നീ രണ്ട് പുതിയ കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളെയും ഉൾപ്പെടുത്തി ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം ഭൂപടത്തിൻ്റെ പുതിയ പതിപ്പ് പുറത്തിറക്കിയിരുന്നു. ഈ ഭൂപടത്തെ നേപ്പാൾ എതിർത്തു. തർക്ക പ്രദേശമായ ‘കലപാനി’യെ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയാണ് തർക്കമുന്നയിച്ചത്. രാജ്യത്തെ സുദുർപാഷിം പ്രവിശ്യയിലെ ജില്ലയുടെ ഭാഗമായി തെറ്റായി ചിത്രീകരിച്ചു എന്നാണ് ആരോപണമുന്നയിച്ചത്. എന്നാൽ ആരോപണത്തെ ഇന്ത്യ എതിർത്തു. മാപ്പ് കൃത്യമാണെന്നും പറഞ്ഞു. മുൻപത്തെ മാപ്പുകൾ ഇവിടെ ഉദാഹരണമാക്കി.
കഴിഞ്ഞയാഴ്‌ച പ്രതിരോധമന്ത്രി രാജ്‌നാഥ് സിംഗ് പുതിയ ലിങ്ക് റോഡ് ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തിരുന്നു. കൈലാസ് മാനസരോവർ യാത്രയെ ധർചുല മുതൽ ലിപു ലേഖ് വരെ കുറച്ചുകൊണ്ടുള്ള റോഡാണ് പുതിയ ലിങ്ക് റോഡ്. ഇത് ചൈന അതിർത്തിയോട് ചേർന്ന് കിടക്കുന്ന പ്രദേശമാണ്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ സംഘർഷങ്ങൾക്കും കാരണമായി.
നേപ്പാൾ കാഠ്മണ്ഡു വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം ശക്തമായ വാക്കിൽ ഇതിനെ അപലപിച്ചു. ‘നേപ്പാൾ പ്രദേശത്ത്’ ഇത്തരം പ്രവർത്തനം നടത്തുന്നത് ഒഴിവാക്കാൻ ഇന്ത്യയോട് ആവർത്തിച്ചു. മഹാകാളി നദിയുടെ കിഴക്ക് ഭാഗത്തുള്ള എല്ലാ പ്രദേശങ്ങളും നേപ്പാളിൻ്റെ അധികാരപരിധിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി അവകാശവാദങ്ങൾക്ക് അടിവരയിട്ടു. എന്നാൽ ഡൽഹി വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം നേപ്പാളിൻ്റെ ആരോപണങ്ങളെ നിരാകരിച്ചു. ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത റോഡ് ഉൾപ്പെടുന്ന ഭാഗം ഉത്തരാഖണ്ഡിൽ ഉള്ളതാണെന്നും ഇത് പൂർണ്ണമായും ഇന്ത്യയുടെ പ്രദേശമാണെന്നും ഇന്ത്യ വാദിച്ചു.
അതിർത്തി പ്രശ്‌നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനുള്ള വിശദീകരണ സംവിധാനവും ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള മീറ്റിംങും കൊവിഡ് കഴിഞ്ഞാൽ ഉടൻ ഇരു രാജ്യങ്ങളുടെയും വിദേശകാര്യ സെക്രട്ടറിമാർക്കിടയിൽ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്യും. പടിഞ്ഞാറൻ രാജ്യങ്ങളിൽ സ്ഥിരമായ സായുധ സാന്നിധ്യം വർധിപ്പിക്കാൻ ഹിമാലയൻ രാജ്യങ്ങൾ ശ്രമിക്കുന്നതായും ഇന്ത്യയുമായുള്ള അതിർത്തി ‘നിശ്ചിത അതിർത്തിയിലേക്ക്’ പ്രവർത്തിക്കുക എന്നും ഇന്ത്യക്ക താക്കീതും നൽകി.
എന്തുകൊണ്ടാണ് കാഠ്‌മണ്ഡുവിന് മുൻ‌തൂക്കം നൽകുന്നത്? ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥിതി എത്രത്തോളം ആശങ്കാജനകമാണ്? പഴയ നേപ്പാൾ രാജ്യത്തിന്മേൽ ചൈനയുടെ നിഴൽ എന്തിന്? ന്യൂ ഡൽഹി എന്ത് സമീപനം സ്വീകരിക്കും? ഉഭയകക്ഷി ബന്ധം തകരുമോ? തുടങ്ങി ചോദ്യങ്ങളാണ് സീനിയർ ജേണലിസ്റ്റ് സ്മിത ശർമ്മ ചർച്ച ചെയ്ത വിഷയങ്ങൾ. വിരമിച്ച കാഠ്മണ്ഡു ഇന്ത്യൻ അംബാസഡർ രഞ്ജിത് റേയുമായി ചർച്ചനടത്തി.
ഇന്ത്യയും നേപ്പാളും തമ്മിലുള്ള അതിർത്തി തർക്കങ്ങളിൽ 98 ശതമാനവും പരിഹരിക്കപ്പെടാൻ സാധ്യതയില്ലാത്തതാണെന്ന് ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു. മുന്ന് രാഷ്ട്രങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പ്രശ്‌നം തടയുന്നതിന് ഇന്ത്യ അവസരമാക്കണമെന്നും അദ്ദേഹം അടിവരയിട്ടു. ചൈന തങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക സാന്നിധ്യം മാറ്റുകയാണെന്ന് അംബാസഡർ റേ ആശങ്ക പ്രകടിപ്പിച്ചു. നേപ്പാൾ ഒരു രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് മാറുകയും സ്വയം ‘ഷട്ടിൽ നയതന്ത്രത്തിൽ’ ഏർപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. നേപ്പാളിലെ എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പങ്കാളികളുമായും ഇന്ത്യ ആഴത്തിൽ ഇടപഴകണം, ശാന്തമായ രീതിയിൽ പ്രശ്‌നങ്ങൾ പരിഹരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ബേട്ടി സമ്പദ്‌ ’അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് അയൽക്കാർ ആസ്വദിച്ച ആഴത്തിലുള്ള അർത്ഥവത്തായ ബന്ധം ചരിത്രപരമായി തുടരണം എന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
