ETV Bharat / technology

ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಈ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಹೀಗಿದ್ದವು ಇಸ್ರೋದ ಮಹತ್ವದ ಕೆಲಸಗಳು: ಇಲ್ಲಿದೆ ಹರುಷದ ಹಿನ್ನೋಟ! - YEARENDER 2024

Yearender 2024: ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸ್ಯಾಟ್ ಉಡಾವಣೆಯಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರೋಬಾ-3 ಉಡಾವಣೆಯವರೆಗೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿನ ಅದ್ಭುತ ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಇಸ್ರೋದ 2024 ಅನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಇಸ್ರೋ ಕೈಗೊಂಡ ಮಹತ್ವ ಉಡಾವಣೆಗಳ ಸಣ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ..

ACHIEVEMENTS OF ISRO 2024  INDIAN SPACE PROGRAM  INDIA IN SPACE  INDIA SPACE ACHIEVEMENTS
ಈ ಕಳೆದು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಹೀಗಿದೆ ಇಸ್ರೋ ತಂದ ಹರುಷದ ಹಿನ್ನೋಟ (ETV Bharat Graphic)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Dec 26, 2024, 10:11 AM IST

Yearender 2024: ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಯಶಸ್ಸಿನ ವಾರ್ಷಿಕಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. 2024 ರ ವರ್ಷವು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಇದು ಹಲವಾರು ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಜನವರಿ 1 ರಂದು XPOSAT ಉಡಾವಣೆಯಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ Proba-3 ಮಿಷನ್‌ವರೆಗೆ ಇಸ್ರೋ ಕೈಗೊಂಡ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆಗಳ ಹಿನ್ನೋಟ ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಲ್ಲಿರುವ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ (SDSC) ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳ ಸರಣಿಯು ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಅನೇಕ ಸ್ಮಾರಕ ಉಡಾವಣೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ನಾವು 2025 ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. 2024 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ ಬನ್ನಿ..

XPOSAT ಉಡಾವಣೆ: ಈ ಬಾರಿ ಹೊಸ ವರ್ಷ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಜನವರಿ 1, 2024 ರಂದು, ಬೆಳಗ್ಗೆ 9:10 ಗಂಟೆಗೆ ಇಸ್ರೋ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ ಎಸ್‌ಡಿಎಸ್‌ಸಿಯಿಂದ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಪೋಲಾರಿಮೀಟರ್ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಂತೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. ಪಿಎಸ್‌ಎಲ್‌ವಿ ಸಿ85 ರಾಕೆಟ್‌ ಮೂಲಕ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಕೆಳ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಾಯಿತು. ಪೊಲಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟ್ ಎಂಬ ಎರಡು ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಮಿಷನ್ ಇಸ್ರೋಗೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಕಪ್ಪು ಕುಳಿಗಳ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಶೋಧನೆ ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಕಕ್ಷೆಗೆ ತಲುಪಿದ ಆದಿತ್ಯ-L1: ಜನವರಿ 6 ರಂದು ಭಾರತದ ಸನ್ ಮಿಷನ್ ಆದಿತ್ಯ-L1 ತನ್ನ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ L1 ಪಾಯಿಂಟ್ (ಹಾಲೋ ಆರ್ಬಿಟ್) ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತಲುಪಿದ ಕಾರಣ ಇಸ್ರೋ ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸಿತು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 2023 ರಂದು, ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ SDSC ಯಿಂದ ರಾಕೆಟ್​ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದಿತ್ಯ-L1 ಭೂಮಿಯಿಂದ 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಅದರ ಪ್ರಭಾವಲಯ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು. ಸೌರ ಜ್ವಾಲೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸೌರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ.

INSAT-3DS ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣೆ: ಫೆಬ್ರವರಿ 17 ರಂದು ಸಂಜೆ 5:35 ಕ್ಕೆ ಆಂಧ್ರ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಲ್ಲಿ SDSC ಯಿಂದ ಇಸ್ರೋ ವೆದರ್​ ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್​ INSAT-3DS ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. 'ನಾಟಿ ವೇ' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಜಿಎಸ್‌ಎಲ್‌ವಿ ರಾಕೆಟ್‌ನಿಂದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 2,274 ಕೆಜಿ ತೂಕವಿದೆ. ಮಲ್ಟಿಪಲ್​ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಉಪಗ್ರಹವು ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿ ಹಲವಾರು ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ, ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಸಾರ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ INSAT-3DS ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುಷ್ಪಕ್ (RLV LEX-02) ಯಶಸ್ವಿ: ಮಾರ್ಚ್ 22 ರಂದು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ ಪುಷ್ಪಕ್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇಸ್ರೋ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಚ್ 22 ರಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆ 7:10 ಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿತ್ರದುರ್ಗದ ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಟೆಸ್ಟ್ ರೇಂಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಪುಷ್ಪಕ್ ಆಟೋಮೆಟಿಕ್​ ಆಗಿ ರನ್‌ವೇಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಿತು. ಈ ಸಾಧನೆಯು ಇಸ್ರೋ ಹಿಂದಿನ ಎರಡು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಗಳ ಯಶಸ್ವಿ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದು ವಿಶೇಷ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ, ಉಡಾವಣಾ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ (ಆರ್‌ಎಲ್‌ವಿ) ಅನ್ನು ವಾಯುಪಡೆಯ ಚಿನೂಕ್ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ನಿಂದ ಸುಮಾರು 4.5 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ರನ್‌ವೇಯಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಂಡ್​ ಆಗಿತ್ತು.

RLV LEX-03 ಆಟೋಮೆಟಿಕ್​ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಯಶಸ್ವಿ: ಜೂನ್ 23 ರಂದು, ಇಸ್ರೋ ತನ್ನ ಸತತ ಮೂರನೇ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಲಾಂಚ್ ವೆಹಿಕಲ್ (RLV) ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು (LEX) ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು. RLV LEX-03 ರನ್‌ವೇ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯಿತು. ಇದು ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಗೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ATV D03 ನ ಎರಡನೇ ಯಶಸ್ವಿ ಪರೀಕ್ಷೆ: ಜುಲೈ 22 ರಂದು ಇಸ್ರೋ ಏರ್​-ಬ್ರಿಥಿಂಗ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಎರಡನೇ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿತು. ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳನ್ನು RH-560-ಸೌಂಡ್ ರಾಕೆಟ್‌ನ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಬಳಿಕ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ SDSC ಯಿಂದ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಏರ್​-ಬ್ರಿಥಿಂಗ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ರಾಕೆಟ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಾಗಿಸಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ವಾತಾವರಣದ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್ ಆಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನವು ರಾಕೆಟ್‌ನ ತೂಕವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅದರ ಪೇಲೋಡ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪೇಲೋಡ್ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇಸ್ರೋ ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ನಡೆಸಿತು.

SSLV-D3 ಯಶಸ್ವಿ ಉಡಾವಣೆ: ಆಗಸ್ಟ್ 16 ರಂದು ಇಸ್ರೋ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ SDSC ಯಿಂದ ಸಣ್ಣ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ (SSLV)-D3 ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. ಮಿಷನ್ EOS-08 ಭೂ ವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಬಹು ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣೆಗಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ SSLV ಗಾಗಿ ಇದು ಮೂರನೇ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹಾರಾಟವಾಗಿತ್ತು.

ವಿಶ್ವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೆದ್ದ ಚಂದ್ರಯಾನ-3: ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ (IAF) ಭಾರತದ ಮೂನ್ ಮಿಷನ್ 'ಚಂದ್ರಯಾನ-3' ಅನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ವಿಶ್ವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿತು. ಈ ಮಿಷನ್ ಆಗಸ್ಟ್ 20, 2023 ರಂದು ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಇಳಿಯುವ ಮೂಲಕ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 14 ರಂದು ಇಟಲಿಯ ಮಿಲನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 75 ನೇ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇಸ್ರೋ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಸ್ ಸೋಮನಾಥನ್ ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪರವಾಗಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು.

ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಅನಲಾಗ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾರಂಭ: ನವೆಂಬರ್ 1 ರಂದು ಇಸ್ರೋ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಅನಲಾಗ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಮಿಷನ್ ಲೇಹ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದು ಜಾಗತಿಕ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ - ತರಹದ ವಾತಾವರಣ ರಚಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಸವಾಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಪರಿಚಿತರಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಚಂದ್ರ ಅಥವಾ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಕಾರಣದಿಂದ ಇಸ್ರೋ ಲೇಹ್ ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಇಸ್ರೋ ಯುರೋಪ್ ಉಪಗ್ರಹ ಪ್ರೋಬಾ-3 ಉಡಾವಣೆ: ಡಿಸೆಂಬರ್ 5, 2024 ರಂದು, ಯುರೋಪಿಯನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ESA) ಪ್ರೊಬಾ-3 ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ PSLV-C59 ವಾಹನದ ಉಡಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಇಸ್ರೋ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೈಲಿಗಲ್ಲನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತು. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಲ್ಲಿರುವ SDSC ಯಿಂದ ಉಡಾವಣೆಗೊಂಡ ಈ ವಾಹನವು ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚು ದೀರ್ಘವೃತ್ತದ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿತು. ಪ್ರೋಬಾ-3 ಮಿಷನ್‌ನ ಉದ್ದೇಶವು ಸೂರ್ಯನ ಕರೋನವನ್ನು (ಹೊರ ಉಂಗುರ) ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದು. ಈ ಘಟನೆಯು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು. ಇದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಇಸ್ರೋ 2001ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಬಾ-1 ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು 2009ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಬಾ-2 ಮಿಷನ್ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತ್ತು.

ಇತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು: 2024 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರ ಮಹತ್ವದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಯಾನ -4 ರ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಅನುಮೋದನೆ ಮತ್ತು ನಿಗದಿತ ಗಗನಯಾನ್ ಮಿಷನ್‌ಗಾಗಿ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರು ಪ್ರಕಟ: ಫೆಬ್ರವರಿ 27 ರಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಾನವಸಹಿತ ಮಿಷನ್ ಗಗನಯಾನದ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಸ್ಪೆನ್ಸ್‌ಗೆ ಅಂತ್ಯ ಹಾಡಿದರು. ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳೆಂದರೆ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ನಾಯರ್, ಅಜಿತ್ ಕೃಷ್ಣನ್, ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಅಂಗದ್ ಪ್ರತಾಪ್ ಮತ್ತು ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಸುಭ್ರಾಂಶು ಶುಕ್ಲಾ. ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಅಥವಾ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಈ ನಾಲ್ವರು ಈಗ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸದಸ್ಯರಾದ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಸುಭ್ರಾಂಶು ಶುಕ್ಲಾ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕಪ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸದಸ್ಯರಾದ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ನಾಯರ್ ಅವರು ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಆಗಸ್ಟ್ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಗಗನಯಾನ ಮಿಷನ್ 2026 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಉಡಾವಣೆಯಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಯಾನ - 4 ಮಿಷನ್​ಗೆ ಗ್ರೀನ್​ ಸಿಗ್ನಲ್​: ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 18 ರಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಶುಕ್ರ ಆರ್ಬಿಟ್ ಮಿಷನ್ (VOM) ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಯಾನ - 4 ಮಿಷನ್‌ಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಮಂಗಳದ ನಂತರ ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹದ ಅನ್ವೇಷಣೆಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಒಟ್ಟು 1236 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಈ ಪೈಕಿ 1.21 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗೆ ವೆಚ್ಚ ಮಾಡಲಿದೆ. ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ಉಪಮೇಲ್ಮೈ, ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಶುಕ್ರದ ವಾತಾವರಣದ ಮೇಲೆ ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ಶುಕ್ರನ ಪರಿಸರವು ಹೇಗೆ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಹ ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಚಂದ್ರಯಾನ-4 ಮಿಷನ್‌ಗೆ 2104.06 ಕೋಟಿ ರೂ. ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಮರಳಿ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಓದಿ: ಈ ವರ್ಷ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಹತ್ವದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಹಿನ್ನೋಟ

Yearender 2024: ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಯಶಸ್ಸಿನ ವಾರ್ಷಿಕಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. 2024 ರ ವರ್ಷವು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಇದು ಹಲವಾರು ಸಾಧನೆಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಜನವರಿ 1 ರಂದು XPOSAT ಉಡಾವಣೆಯಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ Proba-3 ಮಿಷನ್‌ವರೆಗೆ ಇಸ್ರೋ ಕೈಗೊಂಡ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆಗಳ ಹಿನ್ನೋಟ ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಲ್ಲಿರುವ ಸತೀಶ್ ಧವನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ (SDSC) ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳ ಸರಣಿಯು ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಅನೇಕ ಸ್ಮಾರಕ ಉಡಾವಣೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ನಾವು 2025 ಅನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. 2024 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ ಬನ್ನಿ..

XPOSAT ಉಡಾವಣೆ: ಈ ಬಾರಿ ಹೊಸ ವರ್ಷ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಸ್ರೋ) ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಜನವರಿ 1, 2024 ರಂದು, ಬೆಳಗ್ಗೆ 9:10 ಗಂಟೆಗೆ ಇಸ್ರೋ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ ಎಸ್‌ಡಿಎಸ್‌ಸಿಯಿಂದ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ಪೋಲಾರಿಮೀಟರ್ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಂತೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. ಪಿಎಸ್‌ಎಲ್‌ವಿ ಸಿ85 ರಾಕೆಟ್‌ ಮೂಲಕ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಕೆಳ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಾಯಿತು. ಪೊಲಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟ್ ಎಂಬ ಎರಡು ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಮಿಷನ್ ಇಸ್ರೋಗೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಕಪ್ಪು ಕುಳಿಗಳ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಶೋಧನೆ ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಕಕ್ಷೆಗೆ ತಲುಪಿದ ಆದಿತ್ಯ-L1: ಜನವರಿ 6 ರಂದು ಭಾರತದ ಸನ್ ಮಿಷನ್ ಆದಿತ್ಯ-L1 ತನ್ನ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ L1 ಪಾಯಿಂಟ್ (ಹಾಲೋ ಆರ್ಬಿಟ್) ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತಲುಪಿದ ಕಾರಣ ಇಸ್ರೋ ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸಿತು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 2023 ರಂದು, ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ SDSC ಯಿಂದ ರಾಕೆಟ್​ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದಿತ್ಯ-L1 ಭೂಮಿಯಿಂದ 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಅದರ ಪ್ರಭಾವಲಯ ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು. ಸೌರ ಜ್ವಾಲೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸೌರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ.

INSAT-3DS ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣೆ: ಫೆಬ್ರವರಿ 17 ರಂದು ಸಂಜೆ 5:35 ಕ್ಕೆ ಆಂಧ್ರ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಲ್ಲಿ SDSC ಯಿಂದ ಇಸ್ರೋ ವೆದರ್​ ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್​ INSAT-3DS ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. 'ನಾಟಿ ವೇ' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಜಿಎಸ್‌ಎಲ್‌ವಿ ರಾಕೆಟ್‌ನಿಂದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು 2,274 ಕೆಜಿ ತೂಕವಿದೆ. ಮಲ್ಟಿಪಲ್​ ಪೇಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಉಪಗ್ರಹವು ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿ ಹಲವಾರು ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ, ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಸಾರ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ INSAT-3DS ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುಷ್ಪಕ್ (RLV LEX-02) ಯಶಸ್ವಿ: ಮಾರ್ಚ್ 22 ರಂದು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ ಪುಷ್ಪಕ್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇಸ್ರೋ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಚ್ 22 ರಂದು ಬೆಳಗ್ಗೆ 7:10 ಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿತ್ರದುರ್ಗದ ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಟೆಸ್ಟ್ ರೇಂಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಪುಷ್ಪಕ್ ಆಟೋಮೆಟಿಕ್​ ಆಗಿ ರನ್‌ವೇಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಿತು. ಈ ಸಾಧನೆಯು ಇಸ್ರೋ ಹಿಂದಿನ ಎರಡು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನಗಳ ಯಶಸ್ವಿ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದು ವಿಶೇಷ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ, ಉಡಾವಣಾ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ (ಆರ್‌ಎಲ್‌ವಿ) ಅನ್ನು ವಾಯುಪಡೆಯ ಚಿನೂಕ್ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ನಿಂದ ಸುಮಾರು 4.5 ಕಿ.ಮೀ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ರನ್‌ವೇಯಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಂಡ್​ ಆಗಿತ್ತು.

RLV LEX-03 ಆಟೋಮೆಟಿಕ್​ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಯಶಸ್ವಿ: ಜೂನ್ 23 ರಂದು, ಇಸ್ರೋ ತನ್ನ ಸತತ ಮೂರನೇ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಲಾಂಚ್ ವೆಹಿಕಲ್ (RLV) ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು (LEX) ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು. RLV LEX-03 ರನ್‌ವೇ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯಿತು. ಇದು ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಗೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ATV D03 ನ ಎರಡನೇ ಯಶಸ್ವಿ ಪರೀಕ್ಷೆ: ಜುಲೈ 22 ರಂದು ಇಸ್ರೋ ಏರ್​-ಬ್ರಿಥಿಂಗ್​ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಎರಡನೇ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿತು. ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳನ್ನು RH-560-ಸೌಂಡ್ ರಾಕೆಟ್‌ನ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಬಳಿಕ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ SDSC ಯಿಂದ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಏರ್​-ಬ್ರಿಥಿಂಗ್ ಪ್ರೊಪಲ್ಷನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ರಾಕೆಟ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಾಗಿಸಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ವಾತಾವರಣದ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್ ಆಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನವು ರಾಕೆಟ್‌ನ ತೂಕವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅದರ ಪೇಲೋಡ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪೇಲೋಡ್ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಇಸ್ರೋ ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ನಡೆಸಿತು.

SSLV-D3 ಯಶಸ್ವಿ ಉಡಾವಣೆ: ಆಗಸ್ಟ್ 16 ರಂದು ಇಸ್ರೋ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದ SDSC ಯಿಂದ ಸಣ್ಣ ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನ (SSLV)-D3 ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತು. ಮಿಷನ್ EOS-08 ಭೂ ವೀಕ್ಷಣಾ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಕಕ್ಷೆಗೆ ಸೇರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಬಹು ಉಪಗ್ರಹ ಉಡಾವಣೆಗಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ SSLV ಗಾಗಿ ಇದು ಮೂರನೇ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹಾರಾಟವಾಗಿತ್ತು.

ವಿಶ್ವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೆದ್ದ ಚಂದ್ರಯಾನ-3: ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ (IAF) ಭಾರತದ ಮೂನ್ ಮಿಷನ್ 'ಚಂದ್ರಯಾನ-3' ಅನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ವಿಶ್ವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿತು. ಈ ಮಿಷನ್ ಆಗಸ್ಟ್ 20, 2023 ರಂದು ಚಂದ್ರನ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಇಳಿಯುವ ಮೂಲಕ ಇತಿಹಾಸ ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 14 ರಂದು ಇಟಲಿಯ ಮಿಲನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 75 ನೇ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇಸ್ರೋ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಎಸ್ ಸೋಮನಾಥನ್ ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪರವಾಗಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು.

ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಅನಲಾಗ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾರಂಭ: ನವೆಂಬರ್ 1 ರಂದು ಇಸ್ರೋ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಅನಲಾಗ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಮಿಷನ್ ಲೇಹ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದು ಜಾಗತಿಕ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ - ತರಹದ ವಾತಾವರಣ ರಚಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಸವಾಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಪರಿಚಿತರಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಚಂದ್ರ ಅಥವಾ ಮಂಗಳ ಗ್ರಹದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಕಾರಣದಿಂದ ಇಸ್ರೋ ಲೇಹ್ ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಇಸ್ರೋ ಯುರೋಪ್ ಉಪಗ್ರಹ ಪ್ರೋಬಾ-3 ಉಡಾವಣೆ: ಡಿಸೆಂಬರ್ 5, 2024 ರಂದು, ಯುರೋಪಿಯನ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆಯ (ESA) ಪ್ರೊಬಾ-3 ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ PSLV-C59 ವಾಹನದ ಉಡಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಇಸ್ರೋ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೈಲಿಗಲ್ಲನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತು. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಹರಿಕೋಟಾದಲ್ಲಿರುವ SDSC ಯಿಂದ ಉಡಾವಣೆಗೊಂಡ ಈ ವಾಹನವು ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚು ದೀರ್ಘವೃತ್ತದ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿತು. ಪ್ರೋಬಾ-3 ಮಿಷನ್‌ನ ಉದ್ದೇಶವು ಸೂರ್ಯನ ಕರೋನವನ್ನು (ಹೊರ ಉಂಗುರ) ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದು. ಈ ಘಟನೆಯು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಉಪಗ್ರಹವನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು. ಇದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಇಸ್ರೋ 2001ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಬಾ-1 ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು 2009ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಬಾ-2 ಮಿಷನ್ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿತ್ತು.

ಇತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು: 2024 ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೋ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರ ಮಹತ್ವದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಯಾನ -4 ರ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಅನುಮೋದನೆ ಮತ್ತು ನಿಗದಿತ ಗಗನಯಾನ್ ಮಿಷನ್‌ಗಾಗಿ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರು ಪ್ರಕಟ: ಫೆಬ್ರವರಿ 27 ರಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಾನವಸಹಿತ ಮಿಷನ್ ಗಗನಯಾನದ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಸ್ಪೆನ್ಸ್‌ಗೆ ಅಂತ್ಯ ಹಾಡಿದರು. ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಗಗನಯಾತ್ರಿಗಳೆಂದರೆ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ನಾಯರ್, ಅಜಿತ್ ಕೃಷ್ಣನ್, ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಅಂಗದ್ ಪ್ರತಾಪ್ ಮತ್ತು ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಸುಭ್ರಾಂಶು ಶುಕ್ಲಾ. ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಅಥವಾ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಈ ನಾಲ್ವರು ಈಗ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸದಸ್ಯರಾದ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಸುಭ್ರಾಂಶು ಶುಕ್ಲಾ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕಪ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸದಸ್ಯರಾದ ಗ್ರೂಪ್ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ನಾಯರ್ ಅವರು ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಆಗಸ್ಟ್ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಗಗನಯಾನ ಮಿಷನ್ 2026 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಉಡಾವಣೆಯಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಯಾನ - 4 ಮಿಷನ್​ಗೆ ಗ್ರೀನ್​ ಸಿಗ್ನಲ್​: ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 18 ರಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಶುಕ್ರ ಆರ್ಬಿಟ್ ಮಿಷನ್ (VOM) ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಯಾನ - 4 ಮಿಷನ್‌ಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಮಂಗಳದ ನಂತರ ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹದ ಅನ್ವೇಷಣೆಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಒಟ್ಟು 1236 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದ್ದು, ಈ ಪೈಕಿ 1.21 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗೆ ವೆಚ್ಚ ಮಾಡಲಿದೆ. ಶುಕ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ಉಪಮೇಲ್ಮೈ, ವಾತಾವರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಶುಕ್ರದ ವಾತಾವರಣದ ಮೇಲೆ ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ಶುಕ್ರನ ಪರಿಸರವು ಹೇಗೆ ಬದಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಹ ಇಸ್ರೋ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಚಂದ್ರಯಾನ-4 ಮಿಷನ್‌ಗೆ 2104.06 ಕೋಟಿ ರೂ. ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಚಂದ್ರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಮರಳಿ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಓದಿ: ಈ ವರ್ಷ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಹತ್ವದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಹಿನ್ನೋಟ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.