ಹೈದರಾಬಾದ್: ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜನವರಿ 25 ಅನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತದಾರರ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನರಿಗೆ ಮತದಾನದ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ದೇಶದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮತದಾರನ ಧ್ವನಿ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣಾ ಮತದಾನಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವಿದ್ದು, ಇದರ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಆಗುತ್ತದೆ.
2024ರ ಮತದಾರರ ದಿನದ ಧ್ಯೇಯ: ಈ ವರ್ಷದ ಮತದಾನದ ದಿನದ ಧ್ಯೇಯವಾಕ್ಯ ಎಂದರೆ, 'ಮತದಾನದಷ್ಟು ಮಹತ್ವ ಮತ್ತೊಂದಿಲ್ಲ, ನಾನು ಖಂಡಿತ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತೇನೆ'. ಈ ಧ್ಯೇಯವಾಕ್ಯವೂ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಇತಿಹಾಸ: 1950ರ ಜನವರಿ 25 ರಂದು ಭಾರತ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಯಿತು. 2011ರಲ್ಲಿ ಜನವರಿ 25ರಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಅರ್ಹ ಮತ್ತು 18 ವರ್ಷ ತುಂಬಲಿರುವ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಜನವರಿ 1ರಿಂದ ಗುರುತಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಆರಂಭಿಸಿ, ಅವರಿಗೆ ಈ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವಂತೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಉದ್ದೇಶ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತದಾನ ದಿನದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉದ್ದೇಶ ಎಂದರೆ ಬಹುಮುಖಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಕುರಿತು, ಮತದಾರರ ನೋಂದಣಿ, ಮತ ಚಾಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹೇಗೆ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಎಂಬ ಕುರಿತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮತದಾನದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಾದ ಮತ ಚಲಾವಣೆ, ಮತ ಲೆಕ್ಕ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿಗಳ ಕುರಿತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಜ್ಞಾನ ನೀಡಲಾಗುವುದು.
ಮಹತ್ವ: ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೊರತಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಅರ್ಹ ಮತದಾರರಿಗೆ ಮತ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವಂತೆ ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು. ಭಾರತದ ಪ್ರಜಾಸತಾತ್ಮಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವುದಾಗಿದೆ.
ಯಾಕೆ ಮತದಾನ?: ಮತದಾರರ ದಿನದ ಹಿಂದಿನ ಉದ್ದೇಶ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದು. ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೊಸ ಮತದಾರರಿಗೆ ಈ ಕುರಿತು ತಿಳಿಸುವುದು. ಈ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಮತದಾನ ಪ್ರಮುಖವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸುವುದು. ಅಲ್ಲದೇ, ದೇಶದ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತದಾನವು ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದಾಗಿದೆ.
ಆಚರಣೆ: ಮತದಾನವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರು ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಜನರಲ್ಲಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಅದರಲ್ಲೂ ದೇಶ ಕಟ್ಟುವ ನಿರ್ಧಾರದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಜಾಗೃತಿ: ದೇಶದ ಮತದಾರರು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಿಂದ ತಮ್ಮನ್ನು ಆಳುವವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಯತ್ನ ನಡೆಸಲಾಗುವುದು. ದೇಶದ ಒಳಿತಿಗೆ ಜಾತಿ, ಲಿಂಗ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೊರತಾಗಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲಾಗುವುದು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತದಾನದ ದಿನ ವಚನ: ಭಾರತದ ನಾಗರೀಕರಾದ ನಾವು, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ನಿಷ್ಠೆಯಾಗಿದ್ದು, ದೇಶದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ನ್ಯಾಯಯುತ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯುತ ಚುನಾವಣೆಗಳು, ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಭೀತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಧರ್ಮ, ಜನಾಂಗ, ಜಾತಿ, ಸಮುದಾಯ, ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಚೋದನೆಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗದೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂಬುದಾಗಿದೆ.
ಇ- ಎಪಿಕ್: ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪದ ಚುನಾವಣಾ ಮತದಾನದ ಐಡಿ ಕಾರ್ಡ್ಗಳು ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ಮೂಲಕ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ 18 ವರ್ಷ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರಿಗೆ ಮತದಾನ ಮಾಡುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲಾಗುವುದು.
ಹೇಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು: ಭಾರತದಲ್ಲಿ 18 ವರ್ಷ ತುಂಬಿದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಿವಾಸಿಯು ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಮೂಲಕ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದು ಸರಳ ಆನ್ಲೈನ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮತದಾರರ ಐಡಿ ಕಾರ್ಡ್ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಇದು ಮತದಾನದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವ ಸುಲಭ ಸರಳ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
2024 ಚುನಾವಣೆ: 2024 ಸಾಮಾನ್ಯ ಚುನಾವಣೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಭಾರತೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ರಾಷ್ಟ್ರದಾದ್ಯಂತ ಮತದಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಸಂಬಂಧ ಇವಿಎಂ ಮತ್ತು ವಿವಿಪ್ಯಾಟ್ಗಳ ಕುರಿತು ದೇಶದ ಜನರಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ದೇಶದ 613 ಜಿಲ್ಲೆ 3464 ವಿಧಾನಸಭಾ ಕಣದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ರಾಜ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಅಭಿಯಾನಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಈ ಕುರಿತು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಯತ್ನ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಕೇರಳ ಬಂಪರ್ ಲಾಟರಿ: ₹20 ಕೋಟಿ ಗೆದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿ ನಾಪತ್ತೆ!