ನವದೆಹಲಿ: ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಹೊಸ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಸ್ವದೇಶಿ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲು ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳಲಿದೆ. ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುವುದು. ಕೇವಲ 6-8 ಕೋಚ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೈಲಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇದು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ ಎಂದು ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವರು ಸುಳಿವು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ದಿನೇ ದಿನೇ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹವಾಮಾನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಇಡೀ ಜಗತ್ತು ಹರಸಾಹಸ ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿ, ಸಾರಿಗೆ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್‌ನಂತಹ ಹಸಿರು ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವತ್ತ ದೇಶಗಳು ಗಮನಹರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ವಲಯವು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ವಿಮಾನ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ರೈಲ್ವೆ ಪ್ರಯಾಣವು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಸಿರುಮನೆ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆಯ ಪಾಲು 1 ಪ್ರತಿಶತ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್.
ಪರ್ಯಾಯಗಳತ್ತ ಗಮನ: ಯುಎನ್‌ನ 'ರೇಸ್ ಟು ಝೀರೋ' ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ 2050 ರ ವೇಳೆಗೆ ಕಾರ್ಬನ್ ಮುಕ್ತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಲು ಹಲವು ರೈಲ್ವೆ ಕಂಪನಿಗಳು ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. ಈ ಇಂಧನ ಚಾಲಿತ ರೈಲುಗಳು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರವಲ್ಲದ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮವೆಂದು ತಜ್ಞರು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜರ್ಮನಿ ಈ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟಿದೆ. ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲನ್ನು ಈ ವರ್ಷದ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ಅದಕ್ಕೆ 'ಕೊರಾಡಿಯಾ ದ್ವೀಪ' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವುಗಳನ್ನು ಅಲ್ಸ್ಟಾಮ್ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದೆ. ಜರ್ಮನಿಯ ಲೋವರ್ ಸ್ಯಾಕ್ಸೋನಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 62-ಮೈಲಿ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ 14 ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳು ಚಲಿಸುತ್ತವೆ.
ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲಿನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
- ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ. ಇವುಗಳಿಂದ ನೀರು ಮತ್ತು ಉಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತವೆ
- ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಜನರ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿ ಹಾನಿಕರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ
- ಒಂದು ಕೆಜಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ 4.5 ಕೆಜಿ ಡೀಸೆಲ್ಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ
- ವಿದ್ಯುದೀಕರಣ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಚಾಲನೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಗ್ರಾಮೀಣ ರಸ್ತೆಗಳಿಗೆ ಈ ರೈಲು ವರದಾನ
- ಈ ರೈಲುಗಳು ಜೋರಾಗಿ ಶಬ್ದ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ
- ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಜಲಜನಕದ ಕೊರತೆ ಇಲ್ಲ.. ಇದನ್ನು ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ
- 20 ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೈಲಿಗೆ ಇಂಧನ ತುಂಬಬಹುದಾಗಿದೆ
ಇವು ವಿಶೇಷತೆಗಳು
- ಕೊರಾಡಿಯಾ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ರೈಲುಗಳು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನ-ಕೋಶ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಿಂದ ಯಾವುದೇ ಹಾನಿಕಾರಕ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ ಹೊರಸೂಸುವುದಿಲ್ಲ.
- ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳ ಬಳಿಕೆಯಿಂದ ವಾರ್ಷಿಕ ಸುಮಾರು 16 ಲಕ್ಷ ಲೀಟರ್ ಡೀಸೆಲ್ ಉಳಿತಾಯವಾಗಲಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 4 ಸಾವಿರ ಟನ್ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗೆ ಕಡಿವಾಣ ಬೀಳಲಿದೆ.
- ಒಮ್ಮೆ ಇಂಧನ ತುಂಬಿದರೆ ಈ ರೈಲುಗಳು ಸಾವಿರ ಕಿ.ಮೀ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ.
- ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳು ಗಂಟೆಗೆ ಗರಿಷ್ಠ 140 ಕಿ.ಮೀ ವೇಗವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಆ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುವ ರೈಲುಗಳು ಗಂಟೆಗೆ 80-120 ಕಿ.ಮೀ ವೇಗವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಇದು ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ : ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳಿಗೆ ಪರಿವರ್ತಿತ ದಹನಕಾರಿ ಎಂಜಿನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಮೋಟಾರ್ಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ರೈಲು ಓಡುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು ನೀರು ಮತ್ತು ಉಗಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ.
ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲಕ ನೀರನ್ನು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕವಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನ ಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿರುದ್ಧವಾದ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಲಜನಕ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನೀತಿಗಳು ಬಂದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್ ಓಡಾಟ ಹೆಚ್ಚು: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡ 37 ರಷ್ಟು ರೈಲುಗಳು ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಓಡುತ್ತಿವೆ. ದೇಶದ ಹಸಿರುಮನೆ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 12 ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ರೈಲ್ವೆಯ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 4 ರಷ್ಟಿದೆ. ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಜಿನ್ ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ. 2019-20ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ಇಲಾಖೆ 237 ಕೋಟಿ ಲೀಟರ್ ಡೀಸೆಲ್ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದೆ. 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ 'ನಿವ್ವಳ ಶೂನ್ಯ' ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೈಲ್ವೆಗೆ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ..: ವಿದ್ಯುದೀಕರಣದ ಹೆಚ್ಚಳದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಡೀಸೆಲ್ ರೈಲುಗಳು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತವೆ. ಈ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳು ಯುರೋಪ್‌ನ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ರೈಲುಗಳಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿವೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 3.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿಲ್ಲದ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ರೈಲ್ವೆಗಳ ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣವನ್ನು ಭಾರಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಡೀಸೆಲ್‌ನಿಂದ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾನಿಕರ..
- ಡೀಸೆಲ್ ರೈಲುಗಳಿಂದ ಬರುವ ಹೊಗೆಯಿಂದಾಗಿ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್, ಕಾರ್ಬನ್ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಷಕಾರಿ ಅನಿಲಗಳು ಹಾಗೂ ಮಸಿಯಂತಹ ಹಾನಿಕಾರಕ ಕಣಗಳು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತವೆ.
- ಕೊಹೆನ್ ಹ್ಯಾಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಡೀಸೆಲ್ ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವುದರಿಂದ ನೀವು ಬಿಡುವಿಲ್ಲದ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಂತಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಹಾನಿಕಾರಕ ಕಣಗಳನ್ನು ಉಸಿರಾಡುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ. ಇಂಜಿನ್ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿದ್ದವರಿಗೆ ಇದರ ಪರಿಣಾಮ 35 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಎಂದು ಸಂಶೋದನೆ ಮೂಲಕ ತಿಳಿದಿದೆ.
- ಡೀಸೆಲ್ ಲೊಕೊಮೊಟಿವ್ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳು, ಯಾರ್ಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಡಾಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಗ್ರಹಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಸಮೀಪದ ಜನರ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ.
- ಡೀಸೆಲ್ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಹೃದ್ರೋಗ, ಅಸ್ತಮಾ ಮತ್ತು ಅಕಾಲಿಕ ಮರಣದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
