ಮುಂಬೈ: ಪಾವತಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ಗವರ್ನರ್ ಶಕ್ತಿಕಾಂತ ದಾಸ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕ್ರಮಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊರ ತಂದಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಲ್ಲದ ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಪಾವತಿ ಸಾಧನದ (ಪಿಪಿಐ) ಅವಕಾಶವನ್ನು ವಿತರಕರಿಗೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪರವಾಗಿ ಇ-ರೂಪಿ ವೋಚರ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇ-ರೂಪಿ ವೋಚರ್‌ಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಆರ್ಬಿಐ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿದೆ.
ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಪೇಮೆಂಟ್ ಇನ್‌ಸ್ಟ್ರುಮೆಂಟ್ (ಪಿಪಿಐ) ವಿತರಕರನ್ನು ಎಂಪನೆಲ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಇ-ರೂಪಿ ವೋಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಇ-ರೂಪಿ ನ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಗವ್ ಶಕ್ತಿಕಾಂತ ದಾಸ್ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ದೊರೆಯುವಂತಾಗಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. "ಇ-ರೂಪಿ ವೋಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ವೋಚರ್‌ಗಳ ಮರುಲೋಡ್, ದೃಢೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ, ವಿತರಣಾ ಮಿತಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಇತರ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗುವುದು. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ನೀಡಲಾಗುವುದು" ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ದ್ವೈ-ಮಾಸಿಕ RBI ವಿತ್ತೀಯ ನೀತಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ RBI ಗವರ್ನರ್ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಮೂರು ಪಾವತಿಗಳು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕ್ರಮಗಳು ಇವಾಗಿವೆ.
ಏನಿದು e-RUPI?: ಡಿಜಿಟಲ್ ವೋಚರ್ ಇ-RUPI ಅನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 2021 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ (NPCI) ಯುನಿಫೈಡ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (UPI) ಸಿಸ್ಟಂನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. NPCI (National Payments Corporation of India) ಇದನ್ನು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳ ಇಲಾಖೆ (DFS), ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (NHA), ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯ (MoHFW), ಮತ್ತು ಪಾಲುದಾರ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉದ್ದೇಶದ ವೋಚರ್‌ಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಪರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್‌ಗಳ ಪರವಾಗಿ ಸೀಮಿತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೀಡುತ್ತವೆ. e-RUPI ಯ ಬಳಕೆದಾರರು e-RUPI ಅನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಡ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಪಾವತಿ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅಥವಾ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಇಲ್ಲದೆಯೇ ವೋಚರ್ ಅನ್ನು ರಿಡೀಮ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಡಿಜಿಟಲ್ ವೋಚರ್ ಅನ್ನು ಎಸ್‌ಎಂಎಸ್ ಅಥವಾ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಮೂಲಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉದ್ದೇಶ ಅಥವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಾಗಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದು ಸಂಪರ್ಕ ರಹಿತ ಒಂದು ಬಾರಿ ಪಾವತಿ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸುಲಭ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಪಾವತಿ ವಿಧಾನ ಎಂದು NPCI ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ವಿವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಗೌಪ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ವಹಿವಾಟು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಫಲಾನುಭವಿಗೆ ನೀಡಿರುವ ಡಿಜಿಟಲ್ ವೋಚರ್ ಅನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ವೇಗವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಾಗಿಯೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಪ್ರಿಪೇಯ್ಡ್ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅಗತ್ಯ ಇರುವ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ವೋಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ರೆಪೋ ದರದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡದಿರಲು ಆರ್ಬಿಐ ನಿರ್ಧಾರ.. ಜಿಡಿಪಿ ನಮ್ಮ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದ ದಾಸ್
