16ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯ 2017-18ರ ರಕ್ಷಣಾ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಅಂದರೆ, ಸ್ವದೇಶಿ ವಿನ್ಯಾಸ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ, ಆರ್ಡಿನೆನ್ಸ್ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು (ಒಎಫ್) ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಉದ್ಯಮಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಸಲಕರಣೆಗಳ ಖರೀದಿ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಿತಿಯು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು. ಏಕೆಂದರೆ, ಇದು ವಿದೇಶಿ ಪೂರೈಕೆದಾರರ ಮೇಲೆ ಮಿಲಿಟರಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅವಲಂಬನೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದು, 2016-17ರಲ್ಲಿ ಆರ್ಡಿನೆನ್ಸ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಮಂಡಳಿಯ ಖರೀದಿ ಶೇ 11.79 ಆಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, 2013-14ರಲ್ಲಿ ಇದು ಶೇ 15.15ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಭಾರತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಅಥವಾ ಭಾರತ್ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನಂತಹ ಇತರೆ ದೊಡ್ಡ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಒಎಫ್ಬಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಖರೀದಿ ಮೇಲೆ ಕನಿಷ್ಠ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ.
ಒಎಫ್ ಪ್ರಮುಖ ಯುದ್ಧ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು, ಭೂ ಸೇನೆಯ ಯುದ್ಧ ವಾಹನಗಳು, ವಿಶೇಷ ಶಸ್ತ್ರ ಸಜ್ಜಿತ ವಾಹನಗಳು, ಫಿರಂಗಿ ಬಂದೂಕುಗಳು, ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ಬಂದೂಕುಗಳು, ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್‌ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. 1947, 1965 ಮತ್ತು 1999ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಹಾಗೂ 1962ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಎಫ್ ಅನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರಿಸಿತ್ತು. ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಎಲ್ಲ ವಿಧದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಎಫ್ಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಬಜೆಟ್ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, 2019-20ರ ಒಟ್ಟು ₹ 2,01,901 ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ₹ 50.58 ಕೋಟಿ ತೆಗೆದಿರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಒಎಫ್ನ ದಕ್ಷ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಏನು ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಭೂಸೇನೆಯ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಜನರಲ್ ವಿ.ಪಿ. ಮಲಿಕ್ ಅವರು, ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮದ್ದು-ಗುಂಡು ಮತ್ತು ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಸಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಪೂರೈಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಒಎಫ್‌ಬಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಶ್ಲಾಘಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಸಣ್ಣ ಸೂಚನೆ ಮೂಲಕ ಆಮದು ಮೂಲಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಎದುರಾದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ನೀತಿ ಆಯೋಗದ (ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫಾರ್ಮಿಂಗ್‌ ಇಂಡಿಯಾ) ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ರಾಜೀವ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಅವರು, 'ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಯ ಆಡಳಿತದ ಮೊದಲ 100 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ/ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಆರ್ಡಿನೆನ್ಸ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಗಳಂತೆ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕಡೆಗಣನೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಾಂಸ್ಥೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ್ದರು.
ಸ್ಥಳೀಯರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ವಿದೇಶಿ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗದ ಸರ್ಕಾರಿ ಭೂಮಿಗೆ ಸುಗಮ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಹೇಳಲು ಅವರು ಮರೆಯಲಿಲ್ಲ. ಒಎಫ್ಬಿ ಮಾತ್ರ 60,000 ಎಕರೆ ಜಾಗ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು 40ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಾಸಗೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಅಥವಾ ಮುಚ್ಚುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯ ಬಂಡವಾಳ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧ ತೆಗೆದುಹಾಕಿ ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾದಂತಹ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ.
ಸನ್ನಿಹಿತ ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಯ ಉಲ್ಬಣವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಐಡಲ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಎಫ್ನ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಲಾಭ ಗಳಿಸುವಂತಹ ಯಾವುದೇ ಉದ್ಯಮವು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಆದೇಶ ನೀಡಬೇಕಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಈ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಂತೆ ಕೃತಕ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನಡೆಸಬೇಕಾಗಬಹುದು.
ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಆಪರೇಷನ್ ವಿಜಯ್ ಕುರಿತು ಮಹಾಲೇಖಪಾಲರ (ಸಿಎಜಿ) ವರದಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿಯ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ₹ 2,150 ಕೋಟಿ ಪೂರೈಕೆಯ ಆದೇಶ ನೀಡಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು 1999ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧ ಮುಗಿದ ಬಳಿಕದ 6 ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು. ತುರ್ತು ವೆಚ್ಚದ ಸರ್ಕಾರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ವಿಶ್ರಾಂತಿಗೆ ₹ 44.21 ಕೋಟಿ, ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ₹ 260.55 ಕೋಟಿ, ಅವಧಿ ಮುಗಿದಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ₹ 91.86 ಕೋಟಿ, ಅವಶ್ಯಕತೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಖರೀದಿ ₹ 107.97 ಕೋಟಿ ಹಾಗೂ ₹ 342.37 ಕೋಟಿ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದರೂ ಅದು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಒಎಫ್ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಇದು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಗೆ ಇರುವ ಪುರಾವೆಯಾಗಿದೆ.
ಇದಲ್ಲದೆ ಇದು ಖಾಸಗೀಕರಣವು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಹೊಸ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ತಂಡವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಂಪನಿ ರೋಲ್ಸ್ ರಾಯ್ಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಸಿಂಗಾಪುರ್ ಮೂಲದ ಕಂಪನಿಗೆ ₹ 18.87ನ ಕೋಟಿ ಕಮಿಷನ್ ನೀಡಿದಕ್ಕೆ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಸಮಗ್ರತೆಯ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಸಿಂಗಾಪುರದ ಆಶ್ಮೊರೆ ಕಂಪನಿ ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿತ್ತು. ಎಚ್‌ಎಎಲ್‌ನಿಂದ ಸುಮಾರು ನೂರಾರು ಆರ್ಡರ್ಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಅದರ ನಿರ್ದೇಶಕ ಅಶೋಕ್ ಪಟ್ನಿ ಅವರ ಮೂಲಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು.
ಆಸ್ತಿಯ ಹಣಗಳಿಕೆ (ಮಾನಿಟೈಸೇಷನ್), ಆಸ್ತಿ ಮಾರಾಟದ ಸರಳೀಕರಣವನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ವತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯಲು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಏನೂ ಉಳಿದಿಲ್ಲ. 2016ರ ವೇಳೆ ಜನರನ್ನು ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ದೂಡಿದ ನೋಟು ರದ್ದತಿ ಹಾಗೂ ನಂತರದ ಮಾನಿಟೈಸೇಷನ್ ಹೊಂದಿದವರಿಗೆ ನೆರವಾಗಲು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ರೈತರಿಂದ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಭೂಮಿಗೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡದೆ ಕಿತ್ತುಕೊಂಡರು. ದೂರದದಿಂದ ಹೂಡಿಕೆ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಬಂದ ವಿದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಈ ವರ್ಷದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಾಭಾಂಶ ಮತ್ತು ಮರುಖರೀದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪಾವತಿಗಳ ಒಟ್ಟು ₹ 2,423 ಕೋಟಿ, ಯನ್ನು ಎಚ್‌ಎಎಲ್ ತನ್ನ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಳ ನೀಡಲು ಸಾಲವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು. ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನಡೆಯಿತು. ಭಾರತದ ಜೀವ ವಿಮಾ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಐಸಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಷೇರುಗಳು ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಒತ್ತಡದಿಂದಾಗಿ ಮುಂದಾಗಲಿದೆ. 2014-18ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ₹ 48,000 ಕೋಟಿಯ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಗುರಿಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಎಲ್ಐಸಿಯನ್ನು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. 2018-19ರಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಗದಿತ ಹೂಡಿಕೆಯ ಗುರಿಯನ್ನು ₹ 80 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿಯಿಂದ ₹ 84,972.16 ಕೋಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ವರ್ಷದ ಹೂಡಿಕೆಯ ಗುರಿ ₹ 90,000 ಕೋಟಿಗೆ ತಲುಪಿದ್ದು, ಶೇ 28ರಷ್ಟು ಕೆಟ್ಟ ಸಾಲ (ಬ್ಯಾಡ್ ಲೋನ್) ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆದ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು. ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಮುಂಬರದಿದ್ದಾಗ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನದೇ ಆದ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. 'ಗುಜರಾತಿಯಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಹೇಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಎಂಬುದು ನನಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ' ಎಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಹೊಂದಿದ ಕಂಪನಿಯೊಂದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಅದು ಎಲ್ಲ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಬಂದಾಗ ಅಧಿಕಾರಶಾಹಿ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಉತ್ತರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ್ದ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾದ 370 ಮತ್ತು 35 ಎ ವಿಧಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕಣಿವೆ ರಾಜ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹಾದಿ ತೆರೆಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಭಾರತದ ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂದಿದೆ. ಕಾಶ್ಮೀರದ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಕೆಳಮಟ್ಟಕ್ಕಿಳಿಸಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ 2.2 ಕೋಟಿ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮನೋಭಾವ ಗುಜರಾತಿ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದೆ.
-ಸಂದೀಪ್ ಪಾಂಡ್ಯ, ಸೋಷಿಯಲ್ ಪಾರ್ಟಿಯ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಲಖ್ನೋ
