ETV Bharat / bharat

ಭಾರತವು 1959ರ ಚೀನಾದ ಗಡಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೇ?

1993ರ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೊದಲು, ಚೀನಿಯರು ತಾವು 1959 ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗೌರವಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಕಠಿಣ ಮಾತುಕತೆಗಳ ನಂತರ, "ರೇಖೆಯ ಜೋಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬದಿಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಪರಿಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಲು ತಜ್ಞರ ಗುಂಪನ್ನು ರಚಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು..

The Ladakh disengagement and the Chinese 1959 claim line
ಭಾರತವು 1959 ರ ಚೀನಾದ ಗಡಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯೇ?
author img

By

Published : Feb 14, 2021, 2:42 PM IST

ನಿವೃತ್ತ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಹೆಚ್ ಎಸ್ ಪನಾಗ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ 1959ರ ವಾಸ್ತವ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯ ಪ್ರಕಾರ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ನಿಖರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿಲ್ಲ.

LACಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ 1959ರ ಕ್ಲೈಮ್ ಲೈನ್ ಎಂದರೇನು?: ಚೀನಾ, ನವೆಂಬರ್ 7,1959ರ ತನ್ನ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಚೀನಾದ ವಾಸ್ತವ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. 1959ರ ಚೀನಾದ ಗಡಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯು 1914ರ ಸಿಮ್ಲಾ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಇದು ಟಿಬೆಟ್‌ನ ಭಾರತದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಮ್ಯಾಕ್‌ ಮಹೊನ್ ರೇಖೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು.

ಜುಲೈ 3, 1914ರಂದು ಸಿಮ್ಲಾ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್​ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ನಂತರ ಜನವರಿ 1959ರವರೆಗೆ ಚೀನಿಯರು ಮ್ಯಾಕ್‌ ಮಹೊನ್ ರೇಖೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಔಪಚಾರಿಕ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿಲ್ಲ. 1959ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಝೌ ಎನ್ಲೈ ಅವರು ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದರು.

1959 ಕ್ಲೈಮ್ ಲೈನ್‌ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು : ಚೀನಾ 1962ರ ಚೀನಾದೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಕದನ ವಿರಾಮ ಘೋಷಣೆಯಾಯಿತು. 1962ರ ಭಾರತ-ಚೀನಾ ಯುದ್ಧದ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ನವೆಂಬರ್ 21, 1962ರಂದು ಚೀನಾದ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ಕದನ ವಿರಾಮದ ಘೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ 1959ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ದೊಡ್ಡ ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರೂ, 1959ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯ ಚೀನಿ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ನೆಹರೂ ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. 1963ರಲ್ಲಿ ನೆಹರೂ ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಎಲ್‌ಎಸಿ ಎಂದು ಕರೆಯುವುದರಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವ ಬೀಜಿಂಗ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದರು.

1988ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಬೀಜಿಂಗ್ ಭೇಟಿಯ ನಂತರದ 1988ರ ಒಪ್ಪಂದವು ಗಡಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಸರಣಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಅದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಎಲ್‌ಎಸಿಯ ಜೋಡಣೆ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆದವು.

1993ರ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೊದಲು, ಚೀನಿಯರು ತಾವು 1959 ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗೌರವಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಕಠಿಣ ಮಾತುಕತೆಗಳ ನಂತರ, "ರೇಖೆಯ ಜೋಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬದಿಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಪರಿಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಲು ತಜ್ಞರ ಗುಂಪನ್ನು ರಚಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.

1993ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ-ಚೀನಾ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಿನೋ-ಇಂಡಿಯಾ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಎಸಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಚೀನಾದ 1959 ರ ಹಕ್ಕಿನ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಪದವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಭಾರತ ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು.

2003ರ ಚೀನಾ ಕಡೆಯವರು ಅದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಇಚ್ಛೆ ತೋರಿಸದ ಕಾರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿತು. ಚೀನಾ ಮತ್ತೆ 2017ರಲ್ಲಿ 1959 ಕ್ಲೈಮ್‌ಲೈನ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ.

2017ರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ಪಂಗೊಂಗ್ ತ್ಸೋ ಸರೋವರದ ದಡದಲ್ಲಿ ಗಲಾಟೆ : 21.08.2017: ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದಗಳ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಚೀನಾ ಭಾರತವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ. 1959ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯನ್ನು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಅನುಸರಿಸಿ, ತನ್ನ ಗಡಿ ಪಡೆಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿ ಮತ್ತು ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಆಗಸ್ಟ್ 21, 2017 ರಂದು ಹುವಾ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿತ್ತು.

30.09.2020: ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಚೀನಾದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯ, ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಚೀನಾ-ಭಾರತ ಗಡಿ ಎಲ್‌ಎಸಿ ಬಹಳ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದು ನವೆಂಬರ್ 7, 1959 ರಂದು ಎಲ್‌ಎಸಿ ಆಗಿದೆ. ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಝೌ ಎನ್ಲೈ ಅವರ 1959 ರ ಕ್ಲೈಮ್​ ಲೈನ್​ನಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಭಾರತ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ. ನೆಹರೂರ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಭಾರತ ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಲ್ಲ.

ನಿವೃತ್ತ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಹೆಚ್ ಎಸ್ ಪನಾಗ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ 1959ರ ವಾಸ್ತವ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯ ಪ್ರಕಾರ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ನಿಖರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿಲ್ಲ.

LACಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ 1959ರ ಕ್ಲೈಮ್ ಲೈನ್ ಎಂದರೇನು?: ಚೀನಾ, ನವೆಂಬರ್ 7,1959ರ ತನ್ನ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಚೀನಾದ ವಾಸ್ತವ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. 1959ರ ಚೀನಾದ ಗಡಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯು 1914ರ ಸಿಮ್ಲಾ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಇದು ಟಿಬೆಟ್‌ನ ಭಾರತದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಮ್ಯಾಕ್‌ ಮಹೊನ್ ರೇಖೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು.

ಜುಲೈ 3, 1914ರಂದು ಸಿಮ್ಲಾ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್​ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ನಂತರ ಜನವರಿ 1959ರವರೆಗೆ ಚೀನಿಯರು ಮ್ಯಾಕ್‌ ಮಹೊನ್ ರೇಖೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಔಪಚಾರಿಕ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿಲ್ಲ. 1959ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಝೌ ಎನ್ಲೈ ಅವರು ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದರು.

1959 ಕ್ಲೈಮ್ ಲೈನ್‌ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು : ಚೀನಾ 1962ರ ಚೀನಾದೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಕದನ ವಿರಾಮ ಘೋಷಣೆಯಾಯಿತು. 1962ರ ಭಾರತ-ಚೀನಾ ಯುದ್ಧದ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ನವೆಂಬರ್ 21, 1962ರಂದು ಚೀನಾದ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ಕದನ ವಿರಾಮದ ಘೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ 1959ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.

ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯು ದೊಡ್ಡ ಸೋಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರೂ, 1959ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯ ಚೀನಿ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ನೆಹರೂ ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. 1963ರಲ್ಲಿ ನೆಹರೂ ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಎಲ್‌ಎಸಿ ಎಂದು ಕರೆಯುವುದರಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವ ಬೀಜಿಂಗ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದರು.

1988ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಬೀಜಿಂಗ್ ಭೇಟಿಯ ನಂತರದ 1988ರ ಒಪ್ಪಂದವು ಗಡಿ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಸರಣಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಅದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಎಲ್‌ಎಸಿಯ ಜೋಡಣೆ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆದವು.

1993ರ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೊದಲು, ಚೀನಿಯರು ತಾವು 1959 ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗೌರವಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಕಠಿಣ ಮಾತುಕತೆಗಳ ನಂತರ, "ರೇಖೆಯ ಜೋಡಣೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬದಿಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಪರಿಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಲು ತಜ್ಞರ ಗುಂಪನ್ನು ರಚಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು.

1993ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ-ಚೀನಾ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಿನೋ-ಇಂಡಿಯಾ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಎಸಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಚೀನಾದ 1959 ರ ಹಕ್ಕಿನ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಪದವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಭಾರತ ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು.

2003ರ ಚೀನಾ ಕಡೆಯವರು ಅದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಇಚ್ಛೆ ತೋರಿಸದ ಕಾರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿತು. ಚೀನಾ ಮತ್ತೆ 2017ರಲ್ಲಿ 1959 ಕ್ಲೈಮ್‌ಲೈನ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ.

2017ರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ಪಂಗೊಂಗ್ ತ್ಸೋ ಸರೋವರದ ದಡದಲ್ಲಿ ಗಲಾಟೆ : 21.08.2017: ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದಗಳ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಚೀನಾ ಭಾರತವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ. 1959ರ ಎಲ್‌ಎಸಿಯನ್ನು ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಅನುಸರಿಸಿ, ತನ್ನ ಗಡಿ ಪಡೆಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿ ಮತ್ತು ಉಭಯ ದೇಶಗಳ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಆಗಸ್ಟ್ 21, 2017 ರಂದು ಹುವಾ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿತ್ತು.

30.09.2020: ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಚೀನಾದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯ, ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಚೀನಾ-ಭಾರತ ಗಡಿ ಎಲ್‌ಎಸಿ ಬಹಳ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಅದು ನವೆಂಬರ್ 7, 1959 ರಂದು ಎಲ್‌ಎಸಿ ಆಗಿದೆ. ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಝೌ ಎನ್ಲೈ ಅವರ 1959 ರ ಕ್ಲೈಮ್​ ಲೈನ್​ನಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಭಾರತ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ. ನೆಹರೂರ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಭಾರತ ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಲ್ಲ.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.