ETV Bharat / bharat

ಪ್ರಬಲ ಭೂಕಂಪಗಳಿಗೆ ಕಾರಣ ತಿಳಿಯುವ ವಿಧಾನ ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿದ ಸಂಶೋಧಕರು! - ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ತರ್ಕ

ತೀವ್ರ ಹಾಗೂ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಭೂಕಂಪಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಶಿಲಾಪದರುಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಹೊಸ ರೀತಿಯೊಂದನ್ನು ಸಂಶೋಧಕರು ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಭೂಕಂಪದ ಸಂಭಾವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕಾರಣಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಇದು ಸಹಾಯಕವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

powerful future earthquakes
powerful future earthquakes
author img

By

Published : Feb 20, 2023, 2:30 PM IST

ಹೂಸ್ಟನ್ (ಟೆಕ್ಸಾಸ್, ಯುಎಸ್): ನಾವು ನಿತ್ಯ ಬಳಸುವ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಚಾರಗಳು ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕಾರಕ ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಲು ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವೊಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಅಮೆರಿಕದ ಆಸ್ಟಿನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಸಂಶೋಧಕರು, ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಎರಡು ಶಿಲಾಪದರಗಳು ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಘರ್ಷಣೆಯ ವಿದ್ಯಮಾನವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.

ಭಾರವಾದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಂದನ್ನು ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅದನ್ನು ನಿಶ್ಚಲ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ತಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನ ಏಕೆ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಭೂಕಂಪದ ನಂತರ ದೋಷದ ಮೇಲ್ಮೈಗಳು ಎಷ್ಟು ಬೇಗನೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಂಧಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ನಿಶ್ಚಲವಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ನಿಶ್ಚಲವಾಗುವ ದೋಷವು ನಿರುಪದ್ರವವಾಗಿ ಚಲಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ತ್ವರಿತವಾಗಿ ನಿಶ್ಚಲವಾದ ದೋಷವು ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕಾರಕ ಭೂಕಂಪದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.

ದೊಡ್ಡ ಭೂಕಂಪಗಳು ಸಂಭವಿಸುವುದರ ಹಿಂದೆ ಹಲವಾರು ಸಂಕೀರ್ಣ ಕಾರಣಗಳಿರುವುದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಭೂಕಂಪವೊಂದು ಯಾವಾಗ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಸಂಭವಿಸುವ ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕಾರಕ ಭೂಕಂಪದ ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಲು ಇದು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಇದೇ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ತರ್ಕವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಭೂಕಂಪ ದೋಷಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಸಹ-ಮುಖ್ಯ ಲೇಖಕ ಡೆಮಿಯನ್ ಸಫರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಜಾಕ್ಸನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಸೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಜಿಯೋಫಿಸಿಕ್ಸ್‌ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸರಿಯಾದ ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಈಗ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಸ್ಕಾಡಿಯಾದಂತಹ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ದೋಷ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ದೊಡ್ಡ ಭೂಕಂಪನದ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಪರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದಾದ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಸಫರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್​​ನ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ದೋಷ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯೊಂದನ್ನು ಸಂಶೋಧಕರು ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಿರುಪದ್ರವ ರೀತಿಯ "ಸ್ಲೋ ಮೋಷನ್" ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಇವರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ಬಂಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪ ದೋಷಗಳು ನಿಶ್ಚಲವಾಗುವುದು ಬಹಳ ನಿಧಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇವರು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದ ಕಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್​ನಲ್ಲಿನ ದೋಷದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರದ ತಳದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಮೈಲಿಯಿಂದ ಕೊರೆದು ತೆಗೆಯಲಾಗಿದೆ.

ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕರ ಭೂಕಂಪಗಳಲ್ಲಿ ದೋಷ ವಲಯವು ಜಾರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜಿಯೋಫಿಸಿಕ್ಸ್‌ನ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ಸಂಶೋಧಕ ಮತ್ತು ಉತಾಹ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೀಶರಣ್ ಶ್ರೀಧರನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ನಿಜವಾಗಿ ಭೂಕಂಪಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ನಮಗೆ ಉಪಯೋಗವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ಭೂಕಂಪಗಳಿಲ್ಲದೆಯೇ ದೋಷ ವಲಯವು ಜಾರಿಬೀಳುತ್ತದೆಯೇ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ಭೂಕಂಪನಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಜೋಶಿಮಠದ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೆಗೆ ನಿರ್ಬಂಧ: ಗೊಂದಲ ತಪ್ಪಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮ

ಹೂಸ್ಟನ್ (ಟೆಕ್ಸಾಸ್, ಯುಎಸ್): ನಾವು ನಿತ್ಯ ಬಳಸುವ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಚಾರಗಳು ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕಾರಕ ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಲು ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವೊಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಅಮೆರಿಕದ ಆಸ್ಟಿನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಸಂಶೋಧಕರು, ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಎರಡು ಶಿಲಾಪದರಗಳು ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಘರ್ಷಣೆಯ ವಿದ್ಯಮಾನವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.

ಭಾರವಾದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯೊಂದನ್ನು ಚಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅದನ್ನು ನಿಶ್ಚಲ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ತಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನ ಏಕೆ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಭೂಕಂಪದ ನಂತರ ದೋಷದ ಮೇಲ್ಮೈಗಳು ಎಷ್ಟು ಬೇಗನೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಂಧಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ನಿಶ್ಚಲವಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ನಿಶ್ಚಲವಾಗುವ ದೋಷವು ನಿರುಪದ್ರವವಾಗಿ ಚಲಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ತ್ವರಿತವಾಗಿ ನಿಶ್ಚಲವಾದ ದೋಷವು ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕಾರಕ ಭೂಕಂಪದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.

ದೊಡ್ಡ ಭೂಕಂಪಗಳು ಸಂಭವಿಸುವುದರ ಹಿಂದೆ ಹಲವಾರು ಸಂಕೀರ್ಣ ಕಾರಣಗಳಿರುವುದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಭೂಕಂಪವೊಂದು ಯಾವಾಗ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಸಂಭವಿಸುವ ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕಾರಕ ಭೂಕಂಪದ ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಲು ಇದು ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಇದೇ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ತರ್ಕವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಭೂಕಂಪ ದೋಷಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನದ ಸಹ-ಮುಖ್ಯ ಲೇಖಕ ಡೆಮಿಯನ್ ಸಫರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಜಾಕ್ಸನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಸೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಜಿಯೋಫಿಸಿಕ್ಸ್‌ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸರಿಯಾದ ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಈಗ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಸ್ಕಾಡಿಯಾದಂತಹ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ದೋಷ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ದೊಡ್ಡ ಭೂಕಂಪನದ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಪರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದಾದ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಸಫರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್​​ನ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ದೋಷ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯೊಂದನ್ನು ಸಂಶೋಧಕರು ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಿರುಪದ್ರವ ರೀತಿಯ "ಸ್ಲೋ ಮೋಷನ್" ಭೂಕಂಪ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಇವರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ಬಂಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಭೂಕಂಪ ದೋಷಗಳು ನಿಶ್ಚಲವಾಗುವುದು ಬಹಳ ನಿಧಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇವರು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದ ಕಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್​ನಲ್ಲಿನ ದೋಷದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರದ ತಳದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಮೈಲಿಯಿಂದ ಕೊರೆದು ತೆಗೆಯಲಾಗಿದೆ.

ದೊಡ್ಡ, ಹಾನಿಕರ ಭೂಕಂಪಗಳಲ್ಲಿ ದೋಷ ವಲಯವು ಜಾರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಜಿಯೋಫಿಸಿಕ್ಸ್‌ನ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ಸಂಶೋಧಕ ಮತ್ತು ಉತಾಹ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೀಶರಣ್ ಶ್ರೀಧರನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ನಿಜವಾಗಿ ಭೂಕಂಪಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ನಮಗೆ ಉಪಯೋಗವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ಭೂಕಂಪಗಳಿಲ್ಲದೆಯೇ ದೋಷ ವಲಯವು ಜಾರಿಬೀಳುತ್ತದೆಯೇ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ಭೂಕಂಪನಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಜೋಶಿಮಠದ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೆಗೆ ನಿರ್ಬಂಧ: ಗೊಂದಲ ತಪ್ಪಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕ್ರಮ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.