ಹೈದರಾಬಾದ್: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ 14 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ದೇಶದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವನ್ನೇ ಮಕ್ಕಳ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ 'ಚಾಚಾ ನೆಹರು' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲಿನ ಅತೀವ ಪ್ರೀತಿ, ಅವರ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಅವರ ಅಚಲವಾದ ಸಮರ್ಥನೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಚಾಚಾ ನೆಹರು ಬಿರುದು ಅವರಿಗೆ ಬಂದೊದಗಿತ್ತು.
ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಮತ್ತು ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಸಮುದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಒಗ್ಗೂಡಬೇಕೆಂಬುದು ಈ ಮಕ್ಕಳ ದಿನದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಮಕ್ಕಳ ದಿನವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ 14 ರಂದು ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಜನ್ಮದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ದಿನಾಂಕ: ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಅಂಶವು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ವಿಶ್ವ ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಮನ್ವಯದಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ 20 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು. 1964 ರಲ್ಲಿ ನೆಹರು ಅವರ ನಿಧನದ ನಂತರ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತು ಅವರ ಜನ್ಮದಿನವಾದ ನವೆಂಬರ್ 14 ಅನ್ನು ಮಕ್ಕಳ ದಿನವೆಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸುವ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು.
ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಮಹತ್ವ: ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು. ಇದು ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿಕ್ಷಣ, ಪೋಷಣೆ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮನೆಯ ವಾತಾವರಣದಂತಹ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಅವರ ಒಟ್ಟಾರೆ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಾರ್ಷಿಕ ಆಚರಣೆಯು ವಿಶ್ವದ ಭವಿಷ್ಯದ ನಾಯಕರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಮತ್ತು ಪೋಷಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸಮಾಜ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಉದ್ದೇಶ: ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅವರ ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮಕ್ಕಳ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನವು ಬಡತನ, ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶದ ಕೊರತೆ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಅಸಮಾನತೆಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪ್ರಭುತ್ವದಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಮಕ್ಕಳು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಸವಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಪಂಡಿತ್ ನೆಹರೂ ಅವರು 'ದಿ ಡಿಸ್ಕವರಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ', 'ಗ್ಲಿಂಪ್ಸಸ್ ಆಫ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಹಿಸ್ಟರಿ' ಮತ್ತು ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ 'ಟುವರ್ಡ್ ಫ್ರೀಡಂ' ನಂತಹ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಲೇಖಕರು.
ನೆಹರೂ ಅವರ ಭವಿಷ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ‘ಇಂದಿನ ಮಕ್ಕಳು ನಾಳಿನ ಭಾರತವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆ’ ಎಂಬ ಅವರ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿದೆ. ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ನೆಹರು ಅವರು ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಉಚಿತ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಹಾಲು ಸೇರಿದಂತೆ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದ್ದರು. ನೆಹರೂ ಅವರ ಬದ್ಧತೆಯು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಮೀರಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಅವರು ಬಲವಾಗಿ ನಂಬಿದ್ದರು.
ನೆಹರು ಅವರ ಸಾಧನೆಗಳು: ನೆಹರು ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಅಖಿಲ ಭಾರತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ (AIIMS), ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (IIT) ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ (IIT) ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್-IIM ನಂತಹ ಅನೇಕ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಅವರ ತಾಯಂದಿರ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ನೆಹರೂ ಅವರ ಸಮರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಅವರ ಆಪ್ತ ಸಹಾಯಕ ಎಂ.ಒ. ಮಥಾಯಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ 'ಮೈ ಡೇಸ್ ವಿತ್ ನೆಹರೂ (1979)'ದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಚಾಚಾ ನೆಹರು ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಸೇರಿದ್ದರು. ಅವರು ಯುವ ಪೀಳಿಗೆಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರು. 1958 ರ ಸಂದರ್ಶನವೊಂದರಲ್ಲಿ ರಾಮ್ ನಾರಾಯಣ ಚೌಧರಿ ಅವರ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಅವರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ನೆಹರು ಅವರ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಯು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಇಂದಿನ ಮಕ್ಕಳು ನಾಳಿನ ಭಾರತವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಅವರನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ರೀತಿ ದೇಶದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ ಅಂತಾ ಹೇಳಿದ್ದರು.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ದಿನವು ಪಂಡಿತ್ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿರುವ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಕ್ಕಳ ಕಲ್ಯಾಣ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಾರ್ಷಿಕ ಆಚರಣೆಯು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು, ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಯುವ ಮನಸ್ಸುಗಳಿಗೆ ಉಜ್ವಲ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಲು ಸಾಮೂಹಿಕ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ವೇಗವರ್ಧಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಜವಾಹರ್ ಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು..
- ಮಕ್ಕಳು ಹೂವಿನ ತೋಟದ ಮೊಗ್ಗುಗಳಂತೆ. ಅವರನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಪೋಷಿಸಬೇಕು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ದೇಶದ ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ನಾಳಿನ ಪ್ರಜೆಗಳು.
- ಭಾರತವು ಬಾಲ್ಯದ ಮುಗ್ಧತೆ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಕಪಟತೆ, ಯೌವನದ ಉತ್ಸಾಹ ಮತ್ತು ಪರಿತ್ಯಾಗ, ನೋವು ಮತ್ತು ಆನಂದದ ದೀರ್ಘ ಅನುಭವದಿಂದ ಬರುವ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ತಿಳಿದಿದೆ.
- ಶಾಂತಿಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಕನಸುಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿ ಬೂದಿಯಾಗುತ್ತವೆ.
- ನಾವು ಸೌಂದರ್ಯ, ಮೋಡಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಸದಿಂದ ತುಂಬಿರುವ ಅದ್ಭುತ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತೆರೆದು ಹುಡುಕಿದರೆ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಮಾಡುವ ಸಾಹಸಗಳಿಗೆ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲ.
- ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಮಾನವತಾವಾದಕ್ಕಾಗಿ, ಸಹಿಷ್ಣುತೆಗಾಗಿ, ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಸಾಹಸ ಮತ್ತು ಸತ್ಯದ ಹುಡುಕಾಟಕ್ಕಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ.
- ನಮಗೆ ಉಳಿದಿರುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ವಿಷಯವಿದೆ, ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ: ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಘನತೆಯಿಂದ ವರ್ತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡಿದ ಆದರ್ಶಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವುದು
- ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದು ಹೋಗುವ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಳೆಯಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ನೀವು ಮಾಡುವ, ಅನುಭವಿಸುವ ಅಥವಾ ಸಾಧಿಸುವ ಕೆಲಸಗಳಿಂದ ಇದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಉದ್ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷ ಕೆಲಸವೂ ತಕ್ಷಣವೇ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡದಿದ್ದರೂ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಫಲ ನೀಡುತ್ತದೆ.