ನವದೆಹಲಿ: ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಲ್ಫರ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ (SO2) ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು 2018 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2019 ರಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 6% ನಷ್ಟು ಕುಸಿತವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ. ಇದು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿದಾದ ಕುಸಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗ್ರೀನ್ಪೀಸ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ದಿ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಆನ್ ಎನರ್ಜಿ ಅಂಡ್ ಕ್ಲೀನ್ ಏರ್ (CREA) ಹೇಳಿದೆ.
ಈ ವರದಿಯು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಲ್ಫರ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಅನ್ನು ಹೊರಸೂಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು, ಹೃದ್ರೋಗ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಅಕಾಲಿಕ ಮರಣದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು 21% ಜಾಗತಿಕ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ SO2 ಹೊರಸೂಸಿತು. ಇದು ಎರಡನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕದ ರಷ್ಯಾಕ್ಕಿಂತ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಚೀನಾ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಿಂಗ್ರೌಲಿ, ನೈವೇಲಿ, ಸಿಪಾಟ್, ಮುಂಡ್ರಾ, ಕೊರ್ಬಾ, ಬೋಂಡಾ, ತಮ್ನಾರ್, ತಾಲ್ಚರ್, ಜಾರ್ಸುಗುಡಾ, ಕಚ್, ಸೂರತ್, ಚೆನ್ನೈ, ರಾಮಗುಂಡಮ್, ಚಂದ್ರಪುರದಲ್ಲಿನ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು (ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಸಮೂಹಗಳು) , ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ ಮತ್ತು ಕೊರಡಿ ಹೆಚ್ಚು SO2 ಹೊರಸೂಸಿವೆ.
ಭಾರತದ ವಿದ್ಯುತ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ಲೂ-ಗ್ಯಾಸ್ ಡೀಸಲ್ಫೈರೈಸೇಶನ್ (ಎಫ್ಜಿಡಿ) ಘಟಕಗಳ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಎಫ್ಜಿಡಿ ಘಟಕಗಳು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿವೆ.
2015 ರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಸಚಿವಾಲಯ (ಎಂಒಇಎಫ್ ಮತ್ತು ಸಿಸಿ) ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ SO2 ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಆದರೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು ಎಫ್ಜಿಡಿ ಘಟಕಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2017 ರ ಆರಂಭಿಕ ಗಡುವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ಗಡುವನ್ನು 2022 ರವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಜೂನ್ 2020 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು ಮಾನದಂಡಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. SO2 ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅನುಸರಣೆ ರಹಿತ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.
SO2 ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು PM2.5 ಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ನೇರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. PM2.5 ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾದ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ಎಫ್ಜಿಡಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಿಂದ SO2 ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು PM2.5 ಮಾಲಿನ್ಯದ ಗಮನಾರ್ಹ ಭಾಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ.