ETV Bharat / bharat

ಸೇನಾಧಿಕಾರಿ ಚಲನವಲನದಿಂದ ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ನೆಲೆ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಸಂಶೋಧಕರು! - ಅಗ್ನಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ನೆಲೆಯ ರಹಸ್ಯ ಪತ್ತೆ

ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾಧಿಕಾರಿಯ ಅಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದಾಗಿ ವಿಳಾಸ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇಬ್ಬರು ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಶೋಧಕರು ಭಾರತದ ಪರಮಾಣು ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಅಗ್ನಿ-2 ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ-3 ಕ್ಷಿಪಣಿ ನೆಲೆಗಳ ರಹಸ್ಯ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ ಸಂಜೀಬ್ ಕೆಆರ್ ಬರುವಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

author img

By

Published : Jun 10, 2020, 3:20 AM IST

ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯ ಚಲನವಲನಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಸಂಶೋಧಕರು ಆನ್‌ಲೈನ್ 33 ಓಪನ್ ಸೋರ್ಸ್ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯದ 3341 ಕ್ಷಿಪಣಿ ಅಗ್ನಿ-2 ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಲೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ ಸಂಜೀಬ್ ಕೆಆರ್ ಬರುವಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಇತರ ದೇಶಗಳಂತೆ, ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ನೆಲೆಗಳ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿಡಲಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ 2020ರ 'ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಭಂಗಿಗಳು' ಎಂಬ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರು ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕೆನಡಿ ಶಾಲೆಯ ಸಂಶೋಧಕರಾದ ಫ್ರಾಂಕ್ ಒ'ಡೊನೆಲ್ ಮತ್ತು ಅಲೆಕ್ಸ್ ಬೊಲ್ಫ್ರಾಸ್​ ಎಂಬುವರು ಅಗ್ನಿ-2 ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ-3 ಕ್ಷಿಪಣಿ ಮೂಲ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಅವರು ಬಳಸಿದ ಗಮನಾರ್ಹ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮಿಲಿಟರಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಘಟಕಕ್ಕೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು 2011ರಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ಅಸ್ಸೋಂನ ನಾಗಾನ್​ಗೆ ತಮ್ಮ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು 2017ರವರೆಗೆ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಾಗ ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಲೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.

ಅಗ್ನಿ-3ರಂತೆ, ಎರಡು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ವರದಿಗಳು ಸಂಶೋಧಕರ ಗಮನ ಸೆಳೆದವು. ಒಂದರಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ವಕ್ತಾರರು ಅಗ್ನಿ-3ರೊಂದಿಗೆ ಭಾರತವು ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಶಾಂಘೈ ಅನ್ನು ಸಹ ಹೊಡೆಯಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಅಗ್ನಿ-3ರನ್ನು ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಮೂಲೆಯಿಂದ ಉಡಾಯಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಅಗ್ನಿ-3 ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಶಸ್ತ್ರಾಗಾರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು 2014 ರಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಹೇಳಿತ್ತು.

ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯ ಚಲನವಲನಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಸಂಶೋಧಕರು ಆನ್‌ಲೈನ್ 33 ಓಪನ್ ಸೋರ್ಸ್ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯದ 3341 ಕ್ಷಿಪಣಿ ಅಗ್ನಿ-2 ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಲೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ ಸಂಜೀಬ್ ಕೆಆರ್ ಬರುವಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಇತರ ದೇಶಗಳಂತೆ, ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ನೆಲೆಗಳ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿಡಲಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ 2020ರ 'ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಭಂಗಿಗಳು' ಎಂಬ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಇಬ್ಬರು ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕೆನಡಿ ಶಾಲೆಯ ಸಂಶೋಧಕರಾದ ಫ್ರಾಂಕ್ ಒ'ಡೊನೆಲ್ ಮತ್ತು ಅಲೆಕ್ಸ್ ಬೊಲ್ಫ್ರಾಸ್​ ಎಂಬುವರು ಅಗ್ನಿ-2 ಮತ್ತು ಅಗ್ನಿ-3 ಕ್ಷಿಪಣಿ ಮೂಲ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಅವರು ಬಳಸಿದ ಗಮನಾರ್ಹ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮಿಲಿಟರಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಘಟಕಕ್ಕೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು 2011ರಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ಅಸ್ಸೋಂನ ನಾಗಾನ್​ಗೆ ತಮ್ಮ ವಿಳಾಸವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು 2017ರವರೆಗೆ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದಾಗ ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಲೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.

ಅಗ್ನಿ-3ರಂತೆ, ಎರಡು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ವರದಿಗಳು ಸಂಶೋಧಕರ ಗಮನ ಸೆಳೆದವು. ಒಂದರಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ವಕ್ತಾರರು ಅಗ್ನಿ-3ರೊಂದಿಗೆ ಭಾರತವು ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಶಾಂಘೈ ಅನ್ನು ಸಹ ಹೊಡೆಯಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಅಗ್ನಿ-3ರನ್ನು ಭಾರತದ ಈಶಾನ್ಯ ಮೂಲೆಯಿಂದ ಉಡಾಯಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಅಗ್ನಿ-3 ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಶಸ್ತ್ರಾಗಾರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು 2014 ರಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಹೇಳಿತ್ತು.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.