ವಿಶೇಷ ಲೇಖನ; ಡೆಂಗ್ಯೂಜ್ವರ ಹರಡುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ವಿಶ್ವದ 100 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಶೇ 40 ರಷ್ಟು ಜನ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಹರಡುವ ಅಪಾಯವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜನರಿಗೆ ರೋಗ ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸುಮಾರು 400 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರಿಗೆ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 100 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರಿಗೆ ಗಂಭೀರ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳುಂಟಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಸುಮಾರು 22 ಸಾವಿರ ಜನ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರವನ್ನು ಹರಡುವ ಏಡಿಸ್ ಎಜಿಪ್ತಿ ಜಾತಿಯ ಸೊಳ್ಳೆಗಳು ನಿಂತ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಬಳಸದೆ ಬಿಟ್ಟ, ಹಳೆಯ ಟೈರ್, ಡ್ರಮ್, ಹೂದಾನಿಗಳು, ಬಾವಿ, ಮರದ ಪೊಟರೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿಂತ ಕೊಳೆತ ನೀರು ಈ ಸೊಳ್ಳೆಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ತಾಣಗಳಾಗಿವೆ. ಮೊದಲಿಗೆ ಕೇವಲ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದ್ದ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ಈಗ ನಗರಗಳಿಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ.

ಸೊಳ್ಳೆ ಕಚ್ಚಿದ 4 ರಿಂದ 7 ದಿನಗಳ ಒಳಗೆ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಿಸಲಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಝಿಕಾ, ಚಿಕೂನ್ ಗುನ್ಯಾ ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ವೈರಸ್​ಗಳನ್ನು ಸಹ ಏಡಿಸ್ ಎಜಿಪ್ತಿ ಜಾತಿಯ ಸೊಳ್ಳೆಗಳು ಹರಡುತ್ತವೆ. 4 ಬಗೆಯ ಡೆಂಗ್ಯೂ ವೈರಸ್ ಪ್ರಬೇಧಗಳಿರುವುದರಿಂದ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಆತನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ಕಾಡಬಹುದು.

ವಿಶ್ವದ 100 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಶೇ 40 ರಷ್ಟು ಜನ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಹರಡುವ ಅಪಾಯವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜನರಿಗೆ ರೋಗ ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸುಮಾರು 400 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರಿಗೆ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 100 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರಿಗೆ ಗಂಭೀರ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳುಂಟಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಸುಮಾರು 22 ಸಾವಿರ ಜನ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ.

2015 ರಿಂದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವರದಿಯಾದ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಪ್ರಕರಣ ಹಾಗೂ ಸಾವು :

Sl. No.	Affected States/UTs	2015		2016		2017		2018( Prov.)		2019( till Nov.)
		C	D	C	D	C	D	C	D	C	D
1	ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ	3159	2	3417	2	4925	0	4011	0	4647	0
2	ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ	1933	1	13	0	18	0	1	0	123	0
3	ಅಸ್ಸಾಂ	1076	1	6157	4	5024	1	166	0	167	0
4	ಬಿಹಾರ	1771	0	1912	0	1854	0	2142	0	6193	0
5	ಛತ್ತೀಸಗಢ	384	1	356	0	444	0	2674	10	681	0
6	ಗೋವಾ	293	0	150	0	235	0	335	1	874	0
7	ಗುಜರಾತ್	5590	9	8028	14	4753	6	7579	5	14835	16
8	ಹರಿಯಾಣ	9921	13	2493	0	4550	0	1898	0	937	0
9	ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ	19	1	322	0	452	0	4672	7	320	2
10	ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರ	153	0	79	1	488	0	214	0	435	0
11	ಜಾರ್ಖಂಡ್	102	0	414	1	710	5	463	1	803	0
12	ಕರ್ನಾಟಕ	5077	9	6083	8	17844	10	4427	4	15232	13
13	ಕೇರಳ	4075	25	7439	13	19994	37	4083	32	3940	16
14	ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ	2108	8	3150	12	2666	6	4506	5	3645	2
15	ಮೇಘಾಲಯ	13	0	172	0	52	0	44	0	61	0
16	ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ	4936	23	6792	33	7829	65	11011	55	12374	25
17	ಮಣಿಪುರ	52	0	51	1	193	1	14	0	334	0
18	ಮಿಜೋರಾಂ	43	0	580	0	136	0	68	0	42	0
19	ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್	21	1	142	0	357	0	369	0	8	0
20	ಒಡಿಶಾ	2450	2	8380	11	4158	6	5198	5	3251	0
21	ಪಂಜಾಬ್	14128	18	10439	15	15398	18	14980	9	8949	0
22	ರಾಜಸ್ಥಾನ	4043	7	5292	16	8427	14	9587	10	12664	14
23	ಸಿಕ್ಕಿಂ	21	0	82	0	312	0	320	0	243	0
24	ತಮಿಳು ನಾಡು	4535	12	2531	5	23294	65	4486	13	6577	5
25	ತ್ರಿಪುರಾ	40	0	102	0	127	0	100	0	100	0
26	ತೆಲಂಗಾಣ	1831	2	4037	4	5369	0	4592	2	12072	6
27	ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ	2892	9	15033	42	3092	28	3829	4	9280	20
28	ಉತ್ತರಾಖಂಡ್	1655	1	2146	4	849	0	689	3	10500	8
29	ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ	8516	14	22865	45	37746	46			-	-
30	ಅಂಡಮಾನ್ ನಿಕೋಬಾರ್	153	0	92	0	18	0	49	0	168	0
31	ಚಂಡೀಗಢ	966	1	1246	0	1125	0	301	0	235	0
32	ದೆಹಲಿ	15867	60	4431	10	9271	10	7136	4	4155	0
33	ದಾದ್ರಾ ನಗರ ಹವೇಲಿ	1154	0	4161	2	2064	0	493	0	954	2
34	ದಮನ್ ದಿಯು	165	0	89	0	59	0	163	0	128	2
35	ಪುದುಚೇರಿ	771	0	490	2	4568	7	592	2	1495	1
	ಒಟ್ಟು	99913	220	129166	245	188401	325	101192	172	136422	132

{ C=Cases | D=Deaths | NR=Not Reported }

ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ಹರಡುವಿಕೆ

* ಏಡಿಸ್ ಎಜಿಪ್ತಿ ಸೊಳ್ಳೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಂತ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಇಟ್ಟು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

* ಮನೆಯ ಹೊರಗೆ ಹಾಗೂ ಒಳಗೆ ಎರಡೂ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಈ ಸೊಳ್ಳೆಗಳು ಮಾನವರಿಗೆ ಕಚ್ಚಿ ರಕ್ತ ಹೀರಲು ಹೆಚ್ಚು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತವೆ.

* ಮೊದಲೇ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ಇರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಚ್ಚಿದಾಗ ವೈರಸ್​ ಸೊಳ್ಳೆಯ ದೇಹ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತವೆ. ನಂತರ ಈ ಸೊಳ್ಳೆಗಳು ಇತರರನ್ನು ಕಚ್ಚುವ ಮೂಲಕ ಅವರಿಗೆ ವೈರಸ್​ ಸಾಗಿಸುತ್ತವೆ.

* ಡೆಂಗ್ಯೂ ಬಾಧಿತ ಗರ್ಭಿಣಿಗೆ ಹುಟ್ಟುವ ಮಗುವಿಗೂ ಡೆಂಗ್ಯೂ ವೈರಸ್ ಹರಡಬಹುದು.

ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರದ ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕೆಲ ಬಾರಿ ಇತರ ಜ್ವರ ಬರುವ ರೋಗದಂತೆಯೇ ಇರುವುದರಿಂದ ಗೊಂದಲವಾಗಬಹುದು. ಜ್ವರ ಬರುವುದು ಇದರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದ್ದು, ಮುಂದೆ ತಿಳಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡು ಬರಬಹುದು: ಹೊಟ್ಟೆ ಅಥವಾ ಸೊಂಟ ನೋವು, ವಾಂತಿ (ದಿನದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ಬಾರಿ), ಮೂಗಿನಿಂದ ರಕ್ತ ಒಸರುವುದು, ರಕ್ತ ವಾಂತಿ ಅಥವಾ ಮಲದಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಹೋಗುವುದು, ತೀರಾ ಆಯಾಸ, ನಿತ್ರಾಣವಾಗುವುದು.

: ಡೆಂಗ್ಯೂ ಜ್ವರ ತಡೆಗೆ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕಾ ಕ್ರಮಗಳು :

* ಸೊಳ್ಳೆ ಓಡಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು

* ಪೂರ್ತಿ ಮೈ ಮುಚ್ಚುವಂತೆ ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸುವುದು

* ಬಾಗಿಲು ಹಾಗೂ ಕಿಟಕಿಗಳಿಗೆ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಅಳವಡಿಸಿ ಒಳಗೆ ಸೊಳ್ಳೆ ಬರದಂತೆ ಮಾಡುವುದು

* ಬೆಳಗ್ಗೆ, ರಾತ್ರಿ ಹಾಗೂ ಇಳಿಸಂಜೆ ಹೊರಗಡೆ ಸುತ್ತಾಡದಿರುವುದು

* ಮನೆಯ ಸುತ್ತ ನೀರು ನಿಲ್ಲದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸುವುದು

* ಹೂವಿನ ಕುಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೀರು ಶೇಖರಣೆಯಾಗದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸುವುದು

* ಹೂದಾನಿಗಳಲ್ಲಿನ ನೀರನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಬದಲಾಯಿಸುವುದು