ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ವಿಧಾನಸಭೆ (ಎಪಿಎಲ್‌ಎ), ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನೆ ಎಂದೇ ಜನಜನಿತವಾದ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನ್ನು (ಎಪಿಎಲ್ಸಿ) ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಲೋಕಸಭೆಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುವ ಶಾಸನಬದ್ಧ ನಿರ್ಣಯವೊಂದನ್ನು ಜನವರಿ 27, 2020ರಂದು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ. ವಿಪರ್ಯಾಸವೆಂದರೆ, ಈ ಮಸೂದೆ ಮೇಲಿನ ಭಾಷಣದ ವೇಳೆ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ವೈ.ಎಸ್. ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರು, ತಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಪೂರಕವೆಂಬಂತೆ ಇಂದು ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರತಿಪಕ್ಷವಾಗಿರುವ ತೆಲುಗು ದೇಶಂ ಪಕ್ಷದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಎನ್.ಟಿ. ರಾಮರಾವ್ ಅವರ ಅಧಿಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ರಾಮರಾವ್ ಅವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಆಗಿದ್ದಾಗ 1985ರಲ್ಲಿ ಎಪಿಎಲ್ಸಿ(ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್)ಅನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದ್ದರು. ವಿಶೇಷವೆಂದ್ರೆ 2007ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ರದ್ದುಗೊಂಡಿದ್ದ ಈ ಶಾಸಕಾಂಗ ಪರಿಷತ್ತನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಂದು ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಗೆ ಮರುಜೀವ ತುಂಬಿದ್ದು ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರ ತಂದೆ, ಅಂದಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ವೈ.ಎಸ್. ರಾಜಶೇಖರ ರೆಡ್ಡಿ. ಅಲ್ಲದೆ ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಅಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಬಹುಶಃ ಇಂದು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂದು ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಯೆತ್ತಿರುವ ಯಾರಿಗೂ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ!
ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ಮಸೂದೆ ಅಂಗೀಕಾರದ ಮೇಲಿನ ಚರ್ಚೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ, ಎಪಿಎಲ್ಸಿ ‘ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉಪಯುಕ್ತತೆ’ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಖರ್ಚಿಗಷ್ಟೇ ಕಾರಣವಾಗುವ ಬಿಳಿ ಆನೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ (ಎಪಿಡಿಡಿಆರ್) ಮಸೂದೆ 2020 ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿ ಪ್ರದೇಶ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಎಪಿಸಿಆರ್ಡಿ) ರದ್ದುಪಡಿಸುವ ಮಸೂದೆ 2020ರ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯದ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ತಾವು ಅದನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಅವರು ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಎರಡನೇಯ ಮಸೂದೆ ರಾಜ್ಯದ ಹಿಂದಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಎನ್.ಚಂದ್ರಬಾಬು ನಾಯ್ಡು ಅವರ ಮಹತ್ತರ ಯೋಜನೆಯಾದ ಅಮರಾವತಿಯನ್ನು ಪುನರ್ ವಿಗಂಡಣೆಗೊಂಡ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಕೋರಿದೆ. ಮೊದಲ ಮಸೂದೆ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಚುನಾವಣೆ ಪ್ರಚಾರದ ವೇಳೆ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದಂತೆ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೂರು ರಾಜಧಾನಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದು, ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣಂ (ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ), ಕರ್ನೂಲ್ (ನ್ಯಾಯಾಂಗ) ಮತ್ತು ಅಮರಾವತಿ (ಶಾಸಕಾಂಗ)ಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಎಪಿಎಲ್‌ಎ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಎಪಿಎಲ್ಸಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲನೆ ಮತ್ತು ವರದಿಗಾಗಿ ತನ್ನ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದೆ. ಇದನ್ನೇ ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಪೂರಕವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕೃತ ಮಸೂದೆಗಳು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಳಪಡಲಿ ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಅಂಗೀಕೃತ ಮಸೂದೆಗಳು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಪಡುತ್ತವೆ. ಅದನ್ನೇ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರೇರಿತ, ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದಾಗ ಉತ್ತರ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.
ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತು :
ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಗಳು ಒಂದು ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜಕೀಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನೇ ತೆಗೆದು ನೋಡಿದರೆ, ಎಪಿಎಲ್ಸಿಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1958ರಲ್ಲಿ ಎಪಿಎಲ್‌ಎ ನಿರ್ಣಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಿಂದೆ ಹೇಳಿದಂತೆ 1982ರಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ದೇಶಂ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದ ಎನ್.ಟಿ. ರಾಮರಾವ್ ಅವರು 1985ರಲ್ಲಿ ಎಪಿಎಲ್ಸಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದ್ದರು. ಸರ್ಕಾರದ ಖಜಾನೆಗೆ ಉತ್ಪಾದಕವಲ್ಲದ ಹೊರೆ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಆಗ್ರಹವನ್ನು ಮುಂದಿಡಲು ಬಳಸಲಾಗುವ ಚುನಾಯಿತ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸದ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಶಾಸನವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಅವರು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಕುರಿತು ತಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದ ಅಸಹನೆಯನ್ನು ಹೊರ ಹಾಕಿದ್ದರು. ಹೆಚ್ಚು ಕಮ್ಮಿ ಅವರ ವಾದಕ್ಕೆ 3 ದಶಕಗಳಾಗಿವೆ. ಗೊತ್ತಿದ್ದೋ, ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆಯೋ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿಯವರು ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ರಾಮರಾವ್ ಅವರ ಅನುಯಾಯಿಯಾದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಜಗನ್ ಮಂಡಿಸಿದ ವಾದ ಕೂಡ ಅಂದು ರಾಮರಾವ್ ವಾದಿಸಿದ್ದ ಅಂಶಗಳನ್ನೇ ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಫಲ ಯತ್ನದ ಬಳಿಕ 2007ರಲ್ಲಿ ವೈಎಸ್ಆರ್ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಗೆ ಮರು ಜನ್ಮ ನೀಡಿದ್ದರು.
ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನೆಯ ರಚನೆ ಮತ್ತು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಹಾವು-ಏಣಿಯಾಟಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಿವೆ. 2019ರಲ್ಲಿ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರವನ್ನು ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ (ರಾಜ್ಯದ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವುದರ ನಡುವೆ), ಪ್ರಸ್ತುತ ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಕೇವಲ ಆರು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮಾತ್ರ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಬಿಹಾರ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ತೆಲಂಗಾಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ. ಇನ್ನು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 1956ರಲ್ಲಿ ಶಾಸಕಾಂಗ ಪರಿಷತ್ನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಒಂದು ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಅಧಿಸೂಚನೆ ಈವರೆಗೆ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ವಿಧಾನ್ ಪರಿಷತ್ ಕೇವಲ ಕನಸಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸೋಂ ನಲ್ಲಿ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿವೆ.
ವಿಧಾನ್ ಪರಿಷತ್ ರಚಿಸಿದ ನಂತರ, ಪಂಜಾಬ್ (1970), ತಮಿಳುನಾಡು (1986) ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ (1969)ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಗಳನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. 2010ರಲ್ಲಿ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಕ್ಕಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ವಿಧಾನಸಭೆಯು ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಸಂಸತ್ತು ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮೊದಲು, ಹೊಸ ವಿಧಾನಸಭೆ (ಬದಲಾದ ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದೊಂದಿಗೆ) 2011ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಅನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತೊಂದು ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಅದರಂತೆ ಬಹುಶಃ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಯ ಕ್ರಮವಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ (ರದ್ದುಪಡಿಸುವ) ಮಸೂದೆ, 2012ನ್ನು ಮೇ 4, 2012 ರಂದು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ತಮಿಳುನಾಡು, ಪ್ರಸ್ತುತ, ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.
ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು:
ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ರಚನೆ ಮತ್ತು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯೊಂದಿಗೆ ಅವಲೋಕಿಸಿದರೆ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ದುರ್ಬಲ ನಿಬಂಧನೆಯಿಂದಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಮೇಲ್ಮನೆ, ರಾಜ್ಯಗಳ ಪರಿಷತ್ತಿನಂತೆ(ರಾಜ್ಯಸಭೆ), ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತು ಕಡ್ಡಾಯವಲ್ಲ. ಸಂಸತ್ತಿನ ವಿಧೇಯಕ 169ರ ವಿಭಾಗ (1) ರ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ್ಯದ ಶಾಸಕಾಂಗವು ವಿಶೇಷ ಬಹುಮತದಿಂದ ಅಂದರೆ ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಒಟ್ಟು ಸದಸ್ಯತ್ವ ಮತ್ತು ಬಹುಮತ ಅಥವಾ ಮತದಾನಕ್ಕೆ ಹಾಜರಿದ್ದ ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಸದಸ್ಯರ ಬಲದೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರೆ, ರಾಜ್ಯದ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ರಚನೆ ಮತ್ತು ರದ್ದುಪಡಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಮೂಲಕ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕಾಂಗ ಮಂಡಳಿಯ ರಚನೆ ಮತ್ತು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಐಚ್ಛಿಕ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ನಿಬಂಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ "ಸಾಧ್ಯತೆ" ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಂಸತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ನಿರ್ಣಯದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರ ಚಲಾಯಿಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ. ಇದಲ್ಲದೆ 168ನೇ ವಿಧೇಯಕ ಎರಡು ಸದನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದಾಗ ಅಥವಾ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದಾಗ ಈ ವಿಧೇಯಕವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನದ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಾಗಿ ವಿಧೇಯಕ 368ರಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸದೆ ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ವಿಧೇಯಕ 169 ರ ನಿಬಂಧನೆ (3) ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಶಾಸಕಾಂಗದ ಕಾರ್ಯ ಕಲಾಪಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನೋಡಿದರೆ, ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಣಕಾಸು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಅನುಮೋದನೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಂತಹ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮತ್ತು ತಿರಸ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇದು ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಪರಿಷತ್ ಸೂಚಿಸಿದ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನು ವಿಧಾನಸಭೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಪರಿಷತ್ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಮೂರು ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಮಸೂದೆ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಣಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ, ವಿಧಾನಸಭೆ ಮತ್ತೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿ ಅದನ್ನು ಪರಿಷತ್ಗೆ ರವಾನಿಸಬಹುದು.
ಪರಿಷತ್ ಮತ್ತೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ವಿಧಾನಸಭೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸದಿದ್ದರೆ ಅಂತಿಮ ತೀರ್ಮಾನ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಶಾಸಕಾಂಗಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ವಿಧಾನಸಭೆ ಎರಡನೆ ಬಾರಿಗೆ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಉಭಯ ಸದನಗಳು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದೆ ಎಂದು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಅನುಮೋದನೆ ಇಲ್ಲದೆ ಪರಿಗಣಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ಸಮಯ ಮಿತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ; ಆದರೆ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಉಭಯ ಸದನಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ಅಧಿಕಾರ ಹೆಚ್ಚು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಬಗೆಹರಿಸಲಾಗದ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಅಥವಾ ಒಂದು ಸದನವು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ನಿಗದಿತ ಸಮಯದ ಮಿತಿಯೊಳಗೆ ಇತರ ಸದನವು ಅಂಗೀಕರಿಸದಿದ್ದರೆ ಉಭಯ ಸದನಗಳ (ಆರ್ಟಿಕಲ್ 108) ಗೊಂದಲ ನಿವಾರಿಸಲು ಜಂಟಿ ಸಭೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ.
ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸಂಸತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಮೂಲಕ ಬದಲಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಸಂವಿಧಾನವೇ ಅದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಂತೆಯೆ, ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ನಡೆಯುವ ಚುನಾವಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿಲ್ಲ. ಅಥವಾ ಸಂಸತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯ ಕಲಾಪಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಅವರ ಅಧಿಕಾರ ಕೇವಲ ರಾಜ್ಯಕ್ಕಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತ.
ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಕುರಿತಾದ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು, ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗದ ಎರಡನೆ ಮನೆಯ ಕುರಿತು ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಬೇಧವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ನಿಬಂಧನೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಮಾಡಿದ ಟೀಕೆ ಎನ್.ಟಿ. ರಾಮರಾವ್ ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಈಗ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಅನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಕೋರಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜ್ಯದ ಮೇಲ್ಮನೆಯ ಸದಸ್ಯರು ಜನರಿಂದ ಆಯ್ಕೆಗೊಂಡ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅವರು ಶಾಸಕಾಂಗ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇಂಥ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಹಲವು ವೇಳೆ ದುಬಾರಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಹಲವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು. ಇಂದು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು ಬೇಡಿಕೆ ಇಡುವವರು ಅದೇ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮುಂದೂಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಚಾರದ ನಿರ್ಣಯಗಳಿಗೆ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಸದಸ್ಯರು ಅಡ್ಡಿ ಎಂಬ ವಾದ ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿರುವ ಸನ್ನಿವೇಶ:
ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ, ಈಗ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿರುವ ಸನ್ನಿವೇಶ ಏನು? ಎಪಿಎಲ್ಸಿ ರದ್ದು ಮಾಡುವ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಎಪಿಎಲ್‌ಎ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಕಾರಣ, ಚೆಂಡು ಈಗ ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತಿನ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದಂತೆ, ಸಂಸತ್ತು ವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ನಿರ್ಣಯದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರ ಚಲಾಯಿಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ. ನಿರೀಕ್ಷೆಯಂತೆ ಶಾಸನವನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ ಬಜೆಟ್ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತು ಮುಳುಗಿದೆ. ಅದರ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮುನ್ಸೂಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸಂಸತ್ತು ಫೆ 12 ರಿಂದ ಮಾ 01ರವರೆಗೆ ವಿರಾಮದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಹೀಗಾಗಿ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಷಯ ಆದ್ಯತೆಯ ಮೇಲೆ ಚರ್ಚೆಗೆ ಬರದೆ ಇದ್ದರೆ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಕುರಿತು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಸಂಸತ್ತು ವಿಳಂಬ ಮಾಡಬಹುದು.
ಇನ್ನೊಂದು ಮಗ್ಗುಲಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ ಎಪಿಎಲ್ಸಿ ನಿಗದಿತ ಸಮಯದ ಮೂರು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಮಂಡಿಸಿರುವ ಎರಡು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು (ಎಪಿಡಿಡಾರ್ ಮತ್ತು ಎಪಿಸಿಆರ್‌ಡಿಎ) ತನ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ/ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮರು ಮಂಡನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಪಿಎಲ್‌ಎ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ. ಎಪಿಎಲ್ಸಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಅಥವಾ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದೆ ಮಸೂದೆಗಳು ಎಪಿಎಲ್‌ಎ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಕಚೇರಿಗೆ ರವಾನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಸದಸ್ಯರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಮೊರೆ ಹೋಗಬಹುದು. ವಿಧೇಯಕ 200 ಮತ್ತು 201ರ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ನಂತರ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತವೆ. ವಿಧೇಯಕ 200ರ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಈ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಬಹುದು. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ಅವರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮರು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ವಿಧಾನಸಭೆ ಮತ್ತು ಪರಿಷತ್ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಬಹುದು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಉಭಯ ಸದನಗಳು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ (ಎಪಿಎಲ್ಸಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸದಿದ್ದರೆ) ಅವುಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಮಸೂದೆಗಳಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವೇ ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಇಂಥ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಸಿಎಂ ಜಗನ್ ಮೋಹನ್ ರೆಡ್ಡಿಯವರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಧಾರಿತ ಎರಡು ಮಸೂದೆಗಳ ಅಂಗೀಕಾರ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಬಹುಶಃ ರೆಡ್ಡಿಯವರು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗೆ ಮುಂದಾಗಿರುವುದು.
ಮೇಲ್ಮನೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ:
ವಿಧಾನಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನೆ ಅಥವಾ ಪರಿಷತ್ ಪ್ರಸ್ತುತತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚರ್ಚೆಯು ಬಹುಶಃ ಎರಡನೇ ಮನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಷ್ಟೇ ಹಳೆಯದು. 18ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಕಷ್ಟ ಎದುರಾದಾಗ ಒಂದು ದಿನ ಜಾರ್ಜ್ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಏರ್ಪಡಿಸಿದ್ದ ಉಪಾಹಾರ ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಶಾಸಕಾಂಗದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮನೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದರ ವಿರುದ್ಧ ಥಾಮಸ್ ಜೆಫರ್ಸನ್ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ್ದರು. ಉಪಹಾರದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನರಾಗಿದ್ದ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್, ಆ ಕಾಫಿಯನ್ನು ನಿಮ್ಮ ತಟ್ಟೆಗೆ ಏಕೆ ಸುರಿಯುತ್ತೀರಿ? ಎಂದು ಥಾಮಸ್ ಬಳಿ ಕೇಳಿದ್ದರು. ಹಾಗೆಯೇ ಒಂದು ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ತಣ್ಣಗಾಗಿಸಲು ನಾವು ಸೆನೆಟೋರಿಯಲ್ ಸಾಸರ್‌ಗೆ ಶಾಸನವನ್ನು ಸುರಿಯುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದರು.
ಮೇಲ್ಮನೆಯ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿರೋಧದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸದಸ್ಯರು ಎರಡನೇ ಮನೆಯತ್ತ ಒಲವು ತೋರಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಚರ್ಚೆಗಳು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಲೋಕಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಂತೆ ರಾಜಕೀಯ ಕಣದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳದ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಸದಸ್ಯರು ಶಾಸನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಎರಡನೇ ಮನೆಯ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಎನ್. ಗೋಪಾಲಸ್ವಾಮಿ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರು ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು. ಎರಡನೇ ಮನೆಯು ಘನತೆಯ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಕ್ಷಣದ ಭಾವೋದ್ರೇಕಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವವರೆಗೆ ಇದು ಶಾಸನವನ್ನು ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನೆ ನಾವು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧನ ಮತ್ತು ಕಲಿಕೆಯ ಜನರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕಲಿತ ಜನರೇ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಸದನಕ್ಕೆ ತಂದು ಒಂದು ಶಾಸನದ ಪರ ಮತ್ತು ವಿರೋಧವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ವಾದಕ್ಕೆ ಬಲ ನೀಡಿದರು.
ಲೋಕನಾಥ್ ಮಿಶ್ರಾ ಸದನದ ಮೇಲ್ಮನೆಯನ್ನು ಚುರುಕಾದ ಮನೆ, ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡುವ ಮನೆ, ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕಾಗಿ ನಿಂತಿರುವ ಸದನ ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರು, ಅವರ ಸಮಚಿತ್ತತೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹೇಳುವ ಅರ್ಹತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ವಾದವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. ಎಮ್. ಅನಂತ್‌ಸಯನಂ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಈ ಚರ್ಚೆಯ ಮೇಲೆ ಮಾತನಾಡಿ, ಅಂತಹ ಪ್ರತಿಫಲಿತ ಪರಿಗಣನೆಯ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜನರ ಪ್ರತಿಭೆ ಪೂರ್ಣ ನಾಟಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಇದು ಜನಪ್ರಿಯ ಜನಾದೇಶವನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಜನರಿಗೆ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದರು.
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ತಾಹೀರ್ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವಾಗಿ ಚುನಾಯಿತವಾದ ಸದನದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಒಂದು ಮೇಲ್ಮನೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಸಾಧನವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು.
ಪ್ರೊ.ಶಿಬ್ಬನ್ ಲಾಲ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಮಾತನಾಡಿ, ಯಾವುದೇ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನೆ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು. ಹೀಗೆ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯ ವೇಳೆಯೇ ಮೇಲ್ಮನೆ ಸಾಧಕ-ಭಾಧಕಗಳ ಕುರಿತು ಸಾಕಷ್ಟು ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಮೇಲ್ಮನೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸದೆ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯದ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆಯ ಆಯ್ಕೆ ಎಂಬಂತೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಮುಂದಿರುವ ಹಾದಿ:
ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸುವುದು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವುಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ದೋಷಪೂರಿತವಾಗಿದೆ. ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನಲ್ಲಿ ಪದವೀಧರರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರಂತಹ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವುದು ಇಂದು ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಪಂಚಾಯತ್ ಮತ್ತು ಪುರಸಭೆಗಳಿಗೆ, ಸಂವಿಧಾನ 73 ಮತ್ತು 74 ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದ ನಂತರ ಇವೆರಡರ ನಡುವೆ ಸಾವಯವ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಕಾರ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಮೂರನೇ ಹಂತದ ಆಡಳಿತದೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸುವ ವಿಧೇಯಕ 171ರ ನಿಬಂಧನೆ(2)ಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರುವ ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಪಾಲರಿಂದ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಕೋಟಾ ಮೂಲಕ ಇತರ ವೃತ್ತಿಪರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಮೂಲಕ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನಲ್ಲಿನ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು. ಇಂತಹ ಪುನರ್ ರಚನೆಯು ಸಂವಿಧಾನದ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಕಲ್ಪನೆಯಂತೆ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ನ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ದೇಶದ ಉಳಿದ ರಾಜ್ಯಗಳು ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ರಚನೆಗೆ ಮುಂದಾಗಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ನಡೆಗಳು ಬಹುಶಃ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಾಪಾಡಬಹುದು. ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಇರುವ ರಾಜ್ಯಗಳು ವಿಧಾನ್ ಪರಿಷತ್ಅನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ, ಅದರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯೇ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಬಹುದು.
ಲೇಖಕರು- ವಿವೇಕ್ ಕೆ.ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಿ
, ರಾಜ್ಯಸಭೆ, ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನ ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ
