હૈદરાબાદ: દર વર્ષે તારીખ 17મી ઓક્ટોબરને વિશ્વ ટ્રોમા ડે (World Trauma Day 2022) તરીકે મનાવવામાં આવે છે. આ દિવસ મનાવવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય અકસ્માત દરમિયાન જીવન બચાવવા અને કટોકટીની પરિસ્થિતિઓમાં સલામતી સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. આ દિવસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય આઘાતજનક ઈજા (Traumatic Injuries) અને જીવ ગુમાવવાથી કેવી રીતે બચવું તે અંગે શિક્ષણ આપવાનો છે.
આઘાતજનક ઇજા: તબીબી પરિભાષામાં ટ્રોમાને શારીરિક ઈજા ગણવામાં આવે છે. કોઈપણ અકસ્માત અથવા શારીરિક નુકસાન આઘાતનું કારણ બને છે. આ ઘટનાઓમાં ઘરેલું હિંસા, કુદરતી આફતો અને ગંભીર કાર અકસ્માતનો સમાવેશ થાય છે. આઘાતજનક ઇજા સામાન્ય રીતે અનપેક્ષિત રીતે થાય છે. ઘણા લોકો આઘાતજનક ઈજા પછી વિકૃત થઈ જાય છે, અને કેટલાક માટે, તે જીવલેણ હોઈ શકે છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને વિશ્વમાં 45 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લોકો માટે આઘાતજનક ઇજાઓ મૃત્યુનું મુખ્ય કારણ છે. આના કારણે દર વર્ષે લગભગ 6 મિલિયન લોકો મૃત્યું પામે છે, જે વિશ્વભરમાં મૃત્યુંના 10 ટકા છે. આઘાતજનક ઇજા દરમિયાન 90 ટકા મૃત્યુ સામાન્ય રીતે ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશોમાં વિશ્વભરમાં મેલેરિયા, ટ્યુબરક્યુલોસિસ અને એચઆઇવીને કારણે થાય છે.
વિશ્વ આઘાત દિવસ: વર્લ્ડ ટ્રોમા ડે 2011 માં નવી દિલ્હી (ભારત) માં શરૂ થયો હતો. ભારતમાં માર્ગ અકસ્માતને કારણે દરરોજ 400 થી વધુ લોકો મૃત્યુ પામે છે. વિશ્વ આઘાત દિવસ મૃત્યુની સંખ્યા ઘટાડવા અને આઘાતજનક ઇજાથી પીડાતા લોકો માટે સમયસર સારવાર લેવાની જરૂરિયાત અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે મનાવવામાં આવે છે.
અકસ્માત ઘટાડવા: આઘાતજનક ઇજા પણ અપંગતાનું મુખ્ય કારણ છે. મગજની ઇજા મુખ્ય કારણ છે. અંદાજિત 69 મિલિયન લોકો દર વર્ષે આઘાતજનક મગજની ઇજાથી પીડાય છે. આ રોગની જેટલી વહેલી સારવાર કરવામાં આવે તેટલું દર્દી માટે સારું. પરંતુ કમનસીબે, પીડિતો ભાગ્યે જ સમયસર હોસ્પિટલ પહોંચે છે. કેન્યા જેવા કેટલાક દેશોમાં કાર અકસ્માત બાદ હોસ્પિટલમાં પહોંચવામાં એક કલાક લાગે છે. વિકાસશીલ દેશોમાં, ઘણી હોસ્પિટલોમાં કટોકટીની સારવાર માટે પૂરતા તબીબી સાધનો નથી. હોસ્પિટલોમાં પણ પૂરતા પ્રશિક્ષિત સ્ટાફનો અભાવ છે. જો આ બધી જરૂરિયાતો પર ધ્યાન આપવામાં આવે તો વિકાસશીલ દેશોમાં 50% માર્ગ અકસ્માત મૃત્યુને અટકાવી શકાય છે. વિશ્વ આઘાત દિવસ પર વિશ્વભરના કટોકટી કાર્યકરો લોકોને આઘાતજનક ઘટના દરમિયાન અન્ય લોકોને કેવી રીતે મદદ કરવી તે વિશે શિક્ષિત કરે છે.
