વોશિંગ્ટન: જ્યારે શિયાળાની શરૂઆત ઘણા લોકોને પસંદ આવેે છે. આ સિઝનની એક મોટી ખામી એ છે કે, તે અસંખ્ય સ્વાસ્થ્ય પડકારો રજૂ કરે છે. જેમ કે, શરદી, ઉધરસ અને ફ્લૂ, વગેરે. વ્યક્તિની રોગપ્રતિકારક શક્તિ (immunity) જેટલી ઓછી તેટલું જ તેને શરદી થવાનું કે, શરદી અને તાવ આવવાનું જોખમ વધારે છે. શિયાળામાં તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિને વધારવામાં અને તમારા શરીરને ચેપ સામે લડવા માટે જરૂરી સ્ટેમિના આપવા માટે અહીં કેટલીક આયુર્વેદિક પસંદગીઓ (Benefits of Ayurveda in Winter) છે.
રોગપ્રતિકારક શક્તિ: ઋતુ બદલાતા શરીરની શક્તિમાં વધઘટ થાય છે. એક મજબૂત રોગપ્રતિકારક શક્તિ તમને રોગ પેદા કરતા જીવાણુઓથી બચાવશે અને ગંભીર બિમારીઓ અનુભવવાનું જોખમ ઓછું કરશે. બહારના વાતાવરણ અને તાપમાનને અનુકૂલન કરવા માટે દરેક ઋતુમાં એક અલગ દિનચર્યા અને પોષણની જરૂર પડે છે. આયુર્વેદમાં કેટલાક ફળ બિમારીઓને દૂર કરવા માટે ફાયદાકારક છે. શિયાળામાં તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિને વધારવામાં અને તમારા શરીરને ચેપ સામે લડવા માટે જરૂરી સ્ટેમિના આપવા માટે અહીં કેટલીક આયુર્વેદિક પસંદગીઓ છે.
શક્કરિયા: શક્કરીયા આપણને શિયાળા દરમિયાન ખીલવામાં મદદ કરે છે. શક્કરિયામાં વિટામિન A, પોટેશિયમ અને અન્ય વિવિધ પોષક તત્ત્વો હોય છે જે સ્ટેમિના બનાવવા અને માનવ રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરવામાં મદદ કરે છે. તે બીટા કેરોટીન અને વિટામિન C જેવા અન્ય પોષક તત્ત્વોથી પણ ભરપૂર છે. શક્કરિયા ખાવાથી બળતરા અને કબજિયાતને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. તેને ઉકાળી શકો છો, તેને સીધું ખાઈ શકો છો અથવા તેમાંથી 'ચાટ' બનાવી શકો છો. વૃદ્ધો અને બાળકો પણ તેમાં દૂધ ઉમેરીને ખાઈ શકે છે.
મગફળી: મગફળી એ પ્રોટીન, તંદુરસ્ત ચરબી અને અન્ય સૂક્ષ્મ અને મેક્રોન્યુટ્રિઅન્ટ્સનો સમૃદ્ધ સ્ત્રોત છે. જે શરીરને ગરમ રાખે છે. આ ઉપરાંતે બીમારીઓથી આપણું રક્ષણ કરે છે.
ચ્યવનપ્રાશ: ચ્યવનપ્રાશ એ 20 થી 40 આયુર્વેદિક ઘટકો અને ઔષધિઓનું મિશ્રણ છે. જેમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાના ગુણો છે. ચ્યવનપ્રાશને યાદશક્તિ વધારવા લોહીને શુદ્ધ કરવાની, મોસમી બીમારીઓને રોકવા અને પાચનને પ્રોત્સાહન આપવાની ક્ષમતા માટે પણ સારી રીતે માનવામાં આવે છે. તેથી રોગપ્રતિકારક શક્તિને અનેક સ્તરે વધારવા માટે ભોજન પછી એક ચમચી ચ્યવનપ્રાશ લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
ગોળ: ગોળ લોખંડ અને ખનિજોથી ભરપૂર હોય છે. તેના હીલિંગ ગુણોને કારણે શિયાળાની ઋતુમાં તેનું સેવન કરવું જોઈએ. આખા શરીરમાં લોહીના પ્રવાહને વધારતા તે શરીરમાં ગરમી ઉત્પન્ન કરવામાં મદદ કરે છે. પરંતુ વધુ પડતી ખાંડના પરિણામે છૂટક મળ અથવા મોઢામાં ચાંદા પડી શકે છે. તેથી ગોળ માત્ર દરરોજ થોડી માત્રામાં જ પીવો જોઈએ.
આમળા: આમળા વિટામિન Cનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત છે. જે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. ત્વચાની સમસ્યાઓ ઘટાડવા અને વાળ ખરતા રોકવાની સાથે તે મનોવૈજ્ઞાનિક સુખાકારીમાં સુધારો કરવા માટે પણ જાણીતું છે. તેથી શિયાળામાં દરરોજ એક આમળા મુરબ્બાના સેવનથી ફાયદો થશે.