ETV Bharat / sukhibhava

કેવી રીતે બચી શકાશે ડિમેન્શિયાના જોખમથી ? - Dementia

અમેરિકન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ન્યુરોલોજીના (American Institute of Neurology) નવા સંશોધન મુજબ, સાત સ્વસ્થ આદતો અને જીવનશૈલીના પરિબળો સૌથી વધુ વારસાગત જોખમ ધરાવતી વ્યક્તિઓમાં મનોનાશની ઘટનાઓને ઘટાડવામાં (How to prevent dementia) ભૂમિકા ભજવી શકે છે. સંશોધનના તારણો 'ન્યુરોલોજી' જર્નલમાં પ્રકાશિત થયા હતા.

ડિમેન્શિયાના જોખમથી બચવા શું કરવું જોઈએ ?
ડિમેન્શિયાના જોખમથી બચવા શું કરવું જોઈએ ?
author img

By

Published : Jun 17, 2022, 4:49 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: અમેરિકન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ન્યુરોલોજીના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, સાત સ્વસ્થ જીવનશૈલીની આદતો ડિમેન્શિયાના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. અમેરિકન હાર્ટ એસોસિએશનના લાઇફ્સ સિમ્પલ 7 તરીકે ઓળખાતા સાત કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર અને મગજ સ્વાસ્થ્ય પરિબળો છે.

  • સક્રિય બનવું
  • વધુ સારું ખાવું
  • વજન ઘટાડવું
  • ધૂમ્રપાન ન કરવું
  • તંદુરસ્ત બ્લડ પ્રેશર જાળવવું
  • કોલેસ્ટ્રોલને નિયંત્રિત કરવું
  • બ્લડ સુગર ઘટાડવું

આ પણ વાંચો: શું ઇન્ટરમિટેન્ટ ઉપવાસ ખરેખર વજન ઘટાડવામાં છે ઉપયોગી ?

0 સ્કોર કરે છે બિનઆરોગ્યપ્રદ સ્કોરનું પ્રતિનિધિત્વ: યુનિવર્સિટી ઓફ મિસિસિપીના (University of Mississippi) અભ્યાસ લેખક એડ્રિન ટીન, PHDએ જણાવ્યું હતું કે, "લાઇફ્સ સિમ્પલ 7 માં આ સ્વસ્થ ટેવો એકંદરે ઉન્માદના ઓછા જોખમ સાથે સંકળાયેલી છે, પરંતુ તે અનિશ્ચિત છે કે શું તે ઉચ્ચ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા લોકોને લાગુ પડે છે કે કેમ,"સારા સમાચાર એ છે કે, જે લોકો સૌથી વધુ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા હોય તેઓ માટે પણ આ જ તંદુરસ્ત જીવનશૈલી દ્વારા જીવવાથી ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઓછું થવાની શક્યતા છે. આ અભ્યાસમાં યુરોપિયન વંશના 8,823 લોકો અને આફ્રિકન વંશના 2,738 લોકોને 30 વર્ષ સુધી અનુસરવામાં આવ્યા હતા. અભ્યાસની શરૂઆતમાં લોકોની સરેરાશ ઉંમર 54 વર્ષની હતી. અભ્યાસના સહભાગીઓએ તમામ સાત આરોગ્ય પરિબળોમાં તેમના સ્તરની જાણ કરી. કુલ સ્કોર 0 થી 14 સુધીના હતા, જેમાં 0 સૌથી વધુ બિનઆરોગ્યપ્રદ સ્કોરનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને 14 સૌથી તંદુરસ્ત સ્કોરનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકોમાં સરેરાશ સ્કોર 8.3 હતો અને આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાં સરેરાશ સ્કોર 6.6 હતો.

સહભાગીઓને પાંચ જૂથોમાં કર્યા વિભાજિત: સંશોધકોએ અલ્ઝાઈમર રોગના જીનોમ-વ્યાપી આંકડાઓનો ઉપયોગ કરીને અભ્યાસની શરૂઆતમાં આનુવંશિક જોખમ સ્કોર્સની ગણતરી કરી, જેનો ઉપયોગ ઉન્માદ માટેના આનુવંશિક જોખમનો અભ્યાસ કરવા માટે કરવામાં આવ્યો છે. યુરોપિયન વંશ સાથેના સહભાગીઓને પાંચ જૂથોમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા હતા અને આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોને આનુવંશિક જોખમના સ્કોર્સના આધારે ત્રણ જૂથોમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા હતા. સૌથી વધુ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા જૂથમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેમની પાસે અલ્ઝાઈમર રોગ, APOE e4 સાથે સંકળાયેલ APOE જીન વેરિઅન્ટની ઓછામાં ઓછી એક નકલ હતી. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકોમાંથી, 27.9% પાસે APOE e4 વેરિઅન્ટ હતું, જ્યારે આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાંથી, 40.4% પાસે APOE e4 વેરિઅન્ટ હતું. સૌથી ઓછું જોખમ ધરાવતા જૂથમાં APOE e2 વેરિઅન્ટ હતું, જે ડિમેન્શિયાના ઘટતા જોખમ (Risk of dementia) સાથે સંકળાયેલું છે.

આ પણ વાંચો: શું માત્ર ડાયાબિટીસ ધરાવતા વ્યક્તિઓ માટે જ છે રોગનિવારક ફૂટવેર ?

પાંચ આનુવંશિક જોખમ જૂથોમાં ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઓછું: અભ્યાસના અંત સુધીમાં, યુરોપિયન વંશના 1,603 લોકોને ડિમેન્શિયા થયો હતો અને આફ્રિકન વંશના 631 લોકોને ડિમેન્શિયા થયો હતો. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકો માટે, સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે, જીવનશૈલીના પરિબળોમાં સૌથી વધુ સ્કોર ધરાવતા લોકોમાં ડિમેન્શિયાનું સૌથી વધુ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા જૂથ સહિત તમામ પાંચ આનુવંશિક જોખમ જૂથોમાં ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઓછું (The risk of dementia was low) હતું. જીવનશૈલી પરિબળ સ્કોરમાં પ્રત્યેક એક-બિંદુના વધારા માટે ઉન્માદ થવાનું જોખમ 9% ઓછું હતું. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકોમાં, જીવનશૈલી પરિબળ સ્કોરની નીચી શ્રેણીની તુલનામાં, મધ્યવર્તી અને ઉચ્ચ શ્રેણીઓ અનુક્રમે ઉન્માદ માટે 30% અને 43% ઓછા જોખમ સાથે સંકળાયેલા હતા. આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાં, મધ્યવર્તી અને ઉચ્ચ શ્રેણીઓ અનુક્રમે ડિમેન્શિયા માટે 6% અને 17% ઓછા જોખમ સાથે સંકળાયેલા હતા.

ત્રણ જૂથોમાં ડિમેન્શિયાના જોખમમાં ઘટાડો: આફ્રિકન વંશના લોકોમાં, સંશોધકોએ જીવનશૈલીના પરિબળો પર ઉચ્ચ સ્કોર ધરાવતા લોકોમાં ત્રણેય જૂથોમાં ડિમેન્શિયાના જોખમમાં (Risk of dementia) ઘટાડો કરવાની સમાન પેટર્ન શોધી કાઢી હતી. પરંતુ સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે, આ જૂથમાં સહભાગીઓની ઓછી સંખ્યાએ તારણોને મર્યાદિત કર્યા છે, તેથી વધુ સંશોધનની જરૂર છે. ટીને કહ્યું, વિવિધ આનુવંશિક જોખમ જૂથો અને પૂર્વજોની પૃષ્ઠભૂમિમાં ઉન્માદના જોખમ પર આ સુધારી શકાય તેવા આરોગ્ય પરિબળોની અસરોના વધુ વિશ્વસનીય અંદાજ મેળવવા માટે વિવિધ વસ્તીમાંથી મોટા નમૂનાના કદની જરૂર છે. અભ્યાસની મર્યાદા એ આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાં નાના નમૂનાનું કદ હતું અને ઘણા આફ્રિકન અમેરિકન સહભાગીઓને એક સ્થાનથી ભરતી કરવામાં આવ્યા હતા.

ન્યુઝ ડેસ્ક: અમેરિકન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ન્યુરોલોજીના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, સાત સ્વસ્થ જીવનશૈલીની આદતો ડિમેન્શિયાના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. અમેરિકન હાર્ટ એસોસિએશનના લાઇફ્સ સિમ્પલ 7 તરીકે ઓળખાતા સાત કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર અને મગજ સ્વાસ્થ્ય પરિબળો છે.

  • સક્રિય બનવું
  • વધુ સારું ખાવું
  • વજન ઘટાડવું
  • ધૂમ્રપાન ન કરવું
  • તંદુરસ્ત બ્લડ પ્રેશર જાળવવું
  • કોલેસ્ટ્રોલને નિયંત્રિત કરવું
  • બ્લડ સુગર ઘટાડવું

આ પણ વાંચો: શું ઇન્ટરમિટેન્ટ ઉપવાસ ખરેખર વજન ઘટાડવામાં છે ઉપયોગી ?

0 સ્કોર કરે છે બિનઆરોગ્યપ્રદ સ્કોરનું પ્રતિનિધિત્વ: યુનિવર્સિટી ઓફ મિસિસિપીના (University of Mississippi) અભ્યાસ લેખક એડ્રિન ટીન, PHDએ જણાવ્યું હતું કે, "લાઇફ્સ સિમ્પલ 7 માં આ સ્વસ્થ ટેવો એકંદરે ઉન્માદના ઓછા જોખમ સાથે સંકળાયેલી છે, પરંતુ તે અનિશ્ચિત છે કે શું તે ઉચ્ચ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા લોકોને લાગુ પડે છે કે કેમ,"સારા સમાચાર એ છે કે, જે લોકો સૌથી વધુ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા હોય તેઓ માટે પણ આ જ તંદુરસ્ત જીવનશૈલી દ્વારા જીવવાથી ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઓછું થવાની શક્યતા છે. આ અભ્યાસમાં યુરોપિયન વંશના 8,823 લોકો અને આફ્રિકન વંશના 2,738 લોકોને 30 વર્ષ સુધી અનુસરવામાં આવ્યા હતા. અભ્યાસની શરૂઆતમાં લોકોની સરેરાશ ઉંમર 54 વર્ષની હતી. અભ્યાસના સહભાગીઓએ તમામ સાત આરોગ્ય પરિબળોમાં તેમના સ્તરની જાણ કરી. કુલ સ્કોર 0 થી 14 સુધીના હતા, જેમાં 0 સૌથી વધુ બિનઆરોગ્યપ્રદ સ્કોરનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને 14 સૌથી તંદુરસ્ત સ્કોરનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકોમાં સરેરાશ સ્કોર 8.3 હતો અને આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાં સરેરાશ સ્કોર 6.6 હતો.

સહભાગીઓને પાંચ જૂથોમાં કર્યા વિભાજિત: સંશોધકોએ અલ્ઝાઈમર રોગના જીનોમ-વ્યાપી આંકડાઓનો ઉપયોગ કરીને અભ્યાસની શરૂઆતમાં આનુવંશિક જોખમ સ્કોર્સની ગણતરી કરી, જેનો ઉપયોગ ઉન્માદ માટેના આનુવંશિક જોખમનો અભ્યાસ કરવા માટે કરવામાં આવ્યો છે. યુરોપિયન વંશ સાથેના સહભાગીઓને પાંચ જૂથોમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા હતા અને આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોને આનુવંશિક જોખમના સ્કોર્સના આધારે ત્રણ જૂથોમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા હતા. સૌથી વધુ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા જૂથમાં એવા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેમની પાસે અલ્ઝાઈમર રોગ, APOE e4 સાથે સંકળાયેલ APOE જીન વેરિઅન્ટની ઓછામાં ઓછી એક નકલ હતી. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકોમાંથી, 27.9% પાસે APOE e4 વેરિઅન્ટ હતું, જ્યારે આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાંથી, 40.4% પાસે APOE e4 વેરિઅન્ટ હતું. સૌથી ઓછું જોખમ ધરાવતા જૂથમાં APOE e2 વેરિઅન્ટ હતું, જે ડિમેન્શિયાના ઘટતા જોખમ (Risk of dementia) સાથે સંકળાયેલું છે.

આ પણ વાંચો: શું માત્ર ડાયાબિટીસ ધરાવતા વ્યક્તિઓ માટે જ છે રોગનિવારક ફૂટવેર ?

પાંચ આનુવંશિક જોખમ જૂથોમાં ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઓછું: અભ્યાસના અંત સુધીમાં, યુરોપિયન વંશના 1,603 લોકોને ડિમેન્શિયા થયો હતો અને આફ્રિકન વંશના 631 લોકોને ડિમેન્શિયા થયો હતો. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકો માટે, સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે, જીવનશૈલીના પરિબળોમાં સૌથી વધુ સ્કોર ધરાવતા લોકોમાં ડિમેન્શિયાનું સૌથી વધુ આનુવંશિક જોખમ ધરાવતા જૂથ સહિત તમામ પાંચ આનુવંશિક જોખમ જૂથોમાં ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઓછું (The risk of dementia was low) હતું. જીવનશૈલી પરિબળ સ્કોરમાં પ્રત્યેક એક-બિંદુના વધારા માટે ઉન્માદ થવાનું જોખમ 9% ઓછું હતું. યુરોપિયન વંશ ધરાવતા લોકોમાં, જીવનશૈલી પરિબળ સ્કોરની નીચી શ્રેણીની તુલનામાં, મધ્યવર્તી અને ઉચ્ચ શ્રેણીઓ અનુક્રમે ઉન્માદ માટે 30% અને 43% ઓછા જોખમ સાથે સંકળાયેલા હતા. આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાં, મધ્યવર્તી અને ઉચ્ચ શ્રેણીઓ અનુક્રમે ડિમેન્શિયા માટે 6% અને 17% ઓછા જોખમ સાથે સંકળાયેલા હતા.

ત્રણ જૂથોમાં ડિમેન્શિયાના જોખમમાં ઘટાડો: આફ્રિકન વંશના લોકોમાં, સંશોધકોએ જીવનશૈલીના પરિબળો પર ઉચ્ચ સ્કોર ધરાવતા લોકોમાં ત્રણેય જૂથોમાં ડિમેન્શિયાના જોખમમાં (Risk of dementia) ઘટાડો કરવાની સમાન પેટર્ન શોધી કાઢી હતી. પરંતુ સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે, આ જૂથમાં સહભાગીઓની ઓછી સંખ્યાએ તારણોને મર્યાદિત કર્યા છે, તેથી વધુ સંશોધનની જરૂર છે. ટીને કહ્યું, વિવિધ આનુવંશિક જોખમ જૂથો અને પૂર્વજોની પૃષ્ઠભૂમિમાં ઉન્માદના જોખમ પર આ સુધારી શકાય તેવા આરોગ્ય પરિબળોની અસરોના વધુ વિશ્વસનીય અંદાજ મેળવવા માટે વિવિધ વસ્તીમાંથી મોટા નમૂનાના કદની જરૂર છે. અભ્યાસની મર્યાદા એ આફ્રિકન વંશ ધરાવતા લોકોમાં નાના નમૂનાનું કદ હતું અને ઘણા આફ્રિકન અમેરિકન સહભાગીઓને એક સ્થાનથી ભરતી કરવામાં આવ્યા હતા.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.