ETV Bharat / sukhibhava

'લાઇક' અને 'શેર' લોકોને ઓનલાઈન વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવાનું શીખવે છે: અભ્યાસ - Study of likes and shares

જાણી જોઈને કે અજાણતાં,આદતનાં કારણે દિવસમાં ઘણી વખત લોકો સોશિયલ મીડિયાના વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર અન્ય લોકોની પોસ્ટને પસંદ અથવા શેર કરે છે. તાજેતરમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસ મુજબ 'લાઇક' અને 'શેર' ની આ અભિવ્યક્તિઓ લોકોમાં નૈતિક રોષ વધારી શકે છે.

'લાઇક' અને 'શેર' લોકોને ઓનલાઈન વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવાનું શીખવે છે: અભ્યાસ
'લાઇક' અને 'શેર' લોકોને ઓનલાઈન વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવાનું શીખવે છે: અભ્યાસ
author img

By

Published : Aug 21, 2021, 3:34 PM IST

  • 'લાઇક' અને 'શેર' ની અભિવ્યક્તિઓને લઇ મહત્ત્વનું સંશોધન
  • યેલ યુનિવર્સિટીના બે સંશોધકોએ કર્યો અભ્યાસ
  • સોશિયલ મીડિયા પ્રભાવીપણે બદલી રહ્યું છે યુઝર્સની પોસ્ટ

સોશિયલ મીડિયાના વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર પોસ્ટ પર લાઇક્સ અથવા શેરની સંખ્યા માત્ર પોસ્ટનું જ નહીં, પણ તે પોસ્ટની લોકપ્રિયતાનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. પરંતુ હાલના સમયમાં આ પ્લેટફોર્મ પર ભાષાકીય પ્રદૂષણનું ચલણ વધવા લાગ્યું છે. એટલે કે લોકોએ પોતાની લાગણીઓના અભિવ્યક્તિ માટે અપશબ્દ કે ગુસ્સાવાળી ભાષાનો વધુ ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. તેનું એક કારણ એ છે કે જે લોકો આવી ભાષાનો ઉપયોગ કરે છે તેમને "લાઇક" અને "શેર કરો" વધુ મળે છે.

યેલ યુનિવર્સિટીનો નવો અભ્યાસ

ટ્વિટર જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ લોકોમાં નૈતિક આક્રોશની અભિવ્યક્તિમાં વધારો કરે છે. યેલ યુનિવર્સિટીનો નવો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે યુઝર્સને "લાઇક્સ" અને "શેર" ની વધુ સંખ્યા સાથે પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે. આ અભ્યાસમાં યેલ યુનિવર્સિટીના અનુસ્નાતક (મનોવિજ્ઞાન) સંશોધક અને લેખક વિલિયમ બ્રેડી સમજાવે છે કે "નોંધપાત્ર રીતે સોશિયલ મીડિયાની ઉત્તેજના અમારી રાજકીય વાતચીતનો સૂર ઓનલાઈન બદલવા માટે સક્ષમ છે." આ સંશોધનનું નેતૃત્વ વિલિયમ બ્રેડી અને તેના સહયોગી પ્રોફેસર મોલી ક્રોકેટ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.

કઇ રીતે કર્યું સંશોધન
સંશોધકોએ વાસ્તવિક જીવનમાં વિવાદાસ્પદ ઘટનાઓ દરમિયાન ટ્વિટર પર નૈતિક આક્રોશની અભિવ્યક્તિને માપી હતી. સોશિયલ મીડિયા મિકેનિઝમ્સને ચકાસવા માટે રચાયેલ પ્રયોગોને પણ નિયંત્રિત કરી જે સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ્સ પર સામગ્રી પોસ્ટ કરવા માટે યુઝર્સને પુરસ્કાર આપતાં વિષયોની વર્તણૂકની તપાસ કરે છે. પરિણામોને લઇ બ્રેડી કહેે છે કે, "આ પુરાવો છે કે કેટલાક લોકો સમય જતાં વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરતાં શીખે છે કારણ કે સોશિયલ મીડિયા પર આવું વર્તન બતાવવા બદલ તેમને પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે."

ફેસબૂક સહિતના સોશિયલ મીડિયા આક્રોશને વેગ આપનાર

સંશોધકો સૂચવે છે કે આ પ્રકારનો નૈતિક આક્રોશ સામાજિક સારપ માટે પણ એક શક્તિશાળી બળ બની શકે છે, નૈતિક ગુનાઓ માટે સજાને પ્રોત્સાહન આપે છે અને સામાજિક સહકારને પ્રોત્સાહન આપે છે. પરંતુ આ વલણની એક કાળી બાજુ પણ છે, જે લઘુમતી જૂથોની સતાવણી, ખોટી માહિતી ફેલાવવા અને રાજકીય ધ્રુવીકરણમાં ફાળો આપે છે. ફેસબુક અને ટ્વિટર જેવી સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ દલીલ કરે છે કે તેઓ કોઈપણ પ્રકારની વાતચીત માટે તટસ્થ પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે. પરંતુ ઘણાં લોકો આ વિચારધારાને માને છે કે સોશિયલ મીડિયા પર આ વર્તન લોકોમાં ગુસ્સાની વૃત્તિને વેગ આપી રહ્યું છે. પરંતુ સંશોધકો માને છે કે નૈતિક આક્રોશ જેવા જટિલ સામાજિક અભિવ્યક્તિઓને સચોટ રીતે માપવું એ તકનીકી પડકાર છે.

ડેટા એકત્ર કરવા માટે, બ્રેડી અને ક્રોકેટની ટીમે મશીન લર્નિંગ સોફ્ટવેર વિકસાવ્યું જે ટ્વિટર પોસ્ટ્સ પર નૈતિક આક્રોશનું નિરીક્ષણ કરે છે, અને 7,331 ટ્વિટર વપરાશકર્તાઓના 12.7 મિલિયન ટ્વીટ્સનું નિરીક્ષણ કરે છે. પ્રયાસ કર્યો કે શું યુઝર્સ સમય જતાં વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરે છે? જો એમ હોય તો, શા માટે.

પ્રભાવીપણે બદલવામાં આવી રહી છે પોસ્ટની રીત

આ સંશોધનમાં ટીમને જાણવા મળ્યું કે ટ્વિટર જેવી સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પરથી મળતા પ્રોત્સાહનોથી ખરેખર લોકો પોસ્ટ કરવાની રીત બદલી રહ્યાં છે. જે વપરાશકર્તાઓ વધુ "લાઇક્સ" અને "રિટ્વીટ" મેળવે છે તેઓ તેમના ટ્વીટમાં અને પછીની પોસ્ટમાં ગુસ્સો વ્યક્ત કરે તેવી શક્યતા વધારે છે. આ તારણોને ટેકો આપવા માટે સંશોધકોએ નિયંત્રિત વર્તણૂક પર પરીક્ષણો પણ હાથ ધર્યા અને પરિણામોના આધારે દર્શાવ્યું કે યુઝર્સ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવા બદલ પુરસ્કાર મેળવે છે અને સમય જતાં તેમના ગુસ્સાના અભિવ્યક્તિમાં વધારો કરે છે.

આ પરિણામો રાજકીય ધ્રુવીકરણમાં સોશિયલ મીડિયાની ભૂમિકા અંગે પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. અભ્યાસના પરિણામોના આધારે સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે રાજકીય રીતે સક્રિય નેટવર્ક્સના સભ્યો કરતાં સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પર રાજકીય રીતે ઉદાર નેટવર્ક્સના સભ્યો દ્વારા વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો હતો.

અભ્યાસના તારણ

ક્રોકેટ કહે છે "અમારો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે રાજકીય રીતે ઉદાર મિત્રો અને અનુયાયીઓ સામાજિક ટિપ્પણીઓ પ્રત્યે વધુ સંવેદનશીલ હોય છે જે તેમના ગુસ્સાના અભિવ્યક્તિઓને મજબૂત કરે છે".

ક્રોકેટ એમ પણ કહે છે કે આ અભ્યાસ એવું નથી સૂચવતો કેે નૈતિક રોષમાં વધારો સમાજ માટે સારો છે કે ખરાબ. પરંતુ આ તારણો રાજકારણીઓ અને નીતિ ઘડનારાઓ દ્વારા વિચારવામાં આવી રહ્યાં છે જેઓ પ્રતિબંધિત કરવા માટે સાઇટ્સનો ઉપયોગ કરે છે. "નૈતિક આક્રોશમાં વધારો એ સોશિયલ મીડિયાના બિઝનેસ મોડલનું સ્પષ્ટ પરિણામ છે, જે યુઝર્સ માટે અનુકૂળ છે". તેમજ “નૈતિક આક્રોશ સામાજિક અને રાજકીય પરિવર્તનમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.

આપણે જાણવાની જરૂર છે કે ટેકનોલોજી કંપનીઓ, તેમની સાઇટ્સની ડિઝાઇન દ્વારા, સામૂહિક હિલચાલની સફળતા અથવા નિષ્ફળતાને પ્રભાવિત કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે."

આ પણ વાંચોઃ નિયમિત કસરતથી કુદરતી કારણોસર મૃત્યુનો ભય ઓછો કરી શકે છે: અભ્યાસ

આ પણ વાંચોઃ સમય પહેલા ત્વચાની સમસ્યાઓને કહો "ના"

  • 'લાઇક' અને 'શેર' ની અભિવ્યક્તિઓને લઇ મહત્ત્વનું સંશોધન
  • યેલ યુનિવર્સિટીના બે સંશોધકોએ કર્યો અભ્યાસ
  • સોશિયલ મીડિયા પ્રભાવીપણે બદલી રહ્યું છે યુઝર્સની પોસ્ટ

સોશિયલ મીડિયાના વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર પોસ્ટ પર લાઇક્સ અથવા શેરની સંખ્યા માત્ર પોસ્ટનું જ નહીં, પણ તે પોસ્ટની લોકપ્રિયતાનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. પરંતુ હાલના સમયમાં આ પ્લેટફોર્મ પર ભાષાકીય પ્રદૂષણનું ચલણ વધવા લાગ્યું છે. એટલે કે લોકોએ પોતાની લાગણીઓના અભિવ્યક્તિ માટે અપશબ્દ કે ગુસ્સાવાળી ભાષાનો વધુ ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. તેનું એક કારણ એ છે કે જે લોકો આવી ભાષાનો ઉપયોગ કરે છે તેમને "લાઇક" અને "શેર કરો" વધુ મળે છે.

યેલ યુનિવર્સિટીનો નવો અભ્યાસ

ટ્વિટર જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ લોકોમાં નૈતિક આક્રોશની અભિવ્યક્તિમાં વધારો કરે છે. યેલ યુનિવર્સિટીનો નવો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે યુઝર્સને "લાઇક્સ" અને "શેર" ની વધુ સંખ્યા સાથે પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે. આ અભ્યાસમાં યેલ યુનિવર્સિટીના અનુસ્નાતક (મનોવિજ્ઞાન) સંશોધક અને લેખક વિલિયમ બ્રેડી સમજાવે છે કે "નોંધપાત્ર રીતે સોશિયલ મીડિયાની ઉત્તેજના અમારી રાજકીય વાતચીતનો સૂર ઓનલાઈન બદલવા માટે સક્ષમ છે." આ સંશોધનનું નેતૃત્વ વિલિયમ બ્રેડી અને તેના સહયોગી પ્રોફેસર મોલી ક્રોકેટ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.

કઇ રીતે કર્યું સંશોધન
સંશોધકોએ વાસ્તવિક જીવનમાં વિવાદાસ્પદ ઘટનાઓ દરમિયાન ટ્વિટર પર નૈતિક આક્રોશની અભિવ્યક્તિને માપી હતી. સોશિયલ મીડિયા મિકેનિઝમ્સને ચકાસવા માટે રચાયેલ પ્રયોગોને પણ નિયંત્રિત કરી જે સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ્સ પર સામગ્રી પોસ્ટ કરવા માટે યુઝર્સને પુરસ્કાર આપતાં વિષયોની વર્તણૂકની તપાસ કરે છે. પરિણામોને લઇ બ્રેડી કહેે છે કે, "આ પુરાવો છે કે કેટલાક લોકો સમય જતાં વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરતાં શીખે છે કારણ કે સોશિયલ મીડિયા પર આવું વર્તન બતાવવા બદલ તેમને પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે."

ફેસબૂક સહિતના સોશિયલ મીડિયા આક્રોશને વેગ આપનાર

સંશોધકો સૂચવે છે કે આ પ્રકારનો નૈતિક આક્રોશ સામાજિક સારપ માટે પણ એક શક્તિશાળી બળ બની શકે છે, નૈતિક ગુનાઓ માટે સજાને પ્રોત્સાહન આપે છે અને સામાજિક સહકારને પ્રોત્સાહન આપે છે. પરંતુ આ વલણની એક કાળી બાજુ પણ છે, જે લઘુમતી જૂથોની સતાવણી, ખોટી માહિતી ફેલાવવા અને રાજકીય ધ્રુવીકરણમાં ફાળો આપે છે. ફેસબુક અને ટ્વિટર જેવી સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ દલીલ કરે છે કે તેઓ કોઈપણ પ્રકારની વાતચીત માટે તટસ્થ પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે. પરંતુ ઘણાં લોકો આ વિચારધારાને માને છે કે સોશિયલ મીડિયા પર આ વર્તન લોકોમાં ગુસ્સાની વૃત્તિને વેગ આપી રહ્યું છે. પરંતુ સંશોધકો માને છે કે નૈતિક આક્રોશ જેવા જટિલ સામાજિક અભિવ્યક્તિઓને સચોટ રીતે માપવું એ તકનીકી પડકાર છે.

ડેટા એકત્ર કરવા માટે, બ્રેડી અને ક્રોકેટની ટીમે મશીન લર્નિંગ સોફ્ટવેર વિકસાવ્યું જે ટ્વિટર પોસ્ટ્સ પર નૈતિક આક્રોશનું નિરીક્ષણ કરે છે, અને 7,331 ટ્વિટર વપરાશકર્તાઓના 12.7 મિલિયન ટ્વીટ્સનું નિરીક્ષણ કરે છે. પ્રયાસ કર્યો કે શું યુઝર્સ સમય જતાં વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરે છે? જો એમ હોય તો, શા માટે.

પ્રભાવીપણે બદલવામાં આવી રહી છે પોસ્ટની રીત

આ સંશોધનમાં ટીમને જાણવા મળ્યું કે ટ્વિટર જેવી સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પરથી મળતા પ્રોત્સાહનોથી ખરેખર લોકો પોસ્ટ કરવાની રીત બદલી રહ્યાં છે. જે વપરાશકર્તાઓ વધુ "લાઇક્સ" અને "રિટ્વીટ" મેળવે છે તેઓ તેમના ટ્વીટમાં અને પછીની પોસ્ટમાં ગુસ્સો વ્યક્ત કરે તેવી શક્યતા વધારે છે. આ તારણોને ટેકો આપવા માટે સંશોધકોએ નિયંત્રિત વર્તણૂક પર પરીક્ષણો પણ હાથ ધર્યા અને પરિણામોના આધારે દર્શાવ્યું કે યુઝર્સ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવા બદલ પુરસ્કાર મેળવે છે અને સમય જતાં તેમના ગુસ્સાના અભિવ્યક્તિમાં વધારો કરે છે.

આ પરિણામો રાજકીય ધ્રુવીકરણમાં સોશિયલ મીડિયાની ભૂમિકા અંગે પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. અભ્યાસના પરિણામોના આધારે સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે રાજકીય રીતે સક્રિય નેટવર્ક્સના સભ્યો કરતાં સોશિયલ મીડિયા સાઇટ્સ પર રાજકીય રીતે ઉદાર નેટવર્ક્સના સભ્યો દ્વારા વધુ ગુસ્સો વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો હતો.

અભ્યાસના તારણ

ક્રોકેટ કહે છે "અમારો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે રાજકીય રીતે ઉદાર મિત્રો અને અનુયાયીઓ સામાજિક ટિપ્પણીઓ પ્રત્યે વધુ સંવેદનશીલ હોય છે જે તેમના ગુસ્સાના અભિવ્યક્તિઓને મજબૂત કરે છે".

ક્રોકેટ એમ પણ કહે છે કે આ અભ્યાસ એવું નથી સૂચવતો કેે નૈતિક રોષમાં વધારો સમાજ માટે સારો છે કે ખરાબ. પરંતુ આ તારણો રાજકારણીઓ અને નીતિ ઘડનારાઓ દ્વારા વિચારવામાં આવી રહ્યાં છે જેઓ પ્રતિબંધિત કરવા માટે સાઇટ્સનો ઉપયોગ કરે છે. "નૈતિક આક્રોશમાં વધારો એ સોશિયલ મીડિયાના બિઝનેસ મોડલનું સ્પષ્ટ પરિણામ છે, જે યુઝર્સ માટે અનુકૂળ છે". તેમજ “નૈતિક આક્રોશ સામાજિક અને રાજકીય પરિવર્તનમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.

આપણે જાણવાની જરૂર છે કે ટેકનોલોજી કંપનીઓ, તેમની સાઇટ્સની ડિઝાઇન દ્વારા, સામૂહિક હિલચાલની સફળતા અથવા નિષ્ફળતાને પ્રભાવિત કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે."

આ પણ વાંચોઃ નિયમિત કસરતથી કુદરતી કારણોસર મૃત્યુનો ભય ઓછો કરી શકે છે: અભ્યાસ

આ પણ વાંચોઃ સમય પહેલા ત્વચાની સમસ્યાઓને કહો "ના"

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.