મેલબોર્ન: વર્ષ 2021 માં સમગ્ર વિશ્વમાં અંદાજિત 8.4 મિલિયન લોકો પહેલા પ્રકારના ડાયાબિટીસ (T1D) સાથે જીવી રહ્યા હતા અને ભારત (India among top ten countries) આ રોગનો સૌથી વધુ વ્યાપ ધરાવતા ટોચના દસ દેશોમાં હતો, એમ ધ લેન્સેટ (Lancet study) ડાયાબિટીસ (Type 2 diabetes) એન્ડ એન્ડોક્રિનોલોજી જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલ એક મોડેલિંગ અભ્યાસ અનુસાર જણાવાયું છે. સંશોધનકારોએ જણાવ્યું હતું કે, 2040 સુધીમાં આ સંખ્યા વધીને 13.5 થી 17.4 મિલિયન લોકો ટાઈપ 1 ડાયાબિટીસ (T1D) સાથે રહેવાની આગાહી છે.
ચેતવણી: ઓસ્ટ્રેલિયાના સિડની યુનિવર્સિટીના થયેલ અભ્યાસ અનુસાર પ્રોફેસર ગ્રેહામ ઓગલે જણાવ્યું હતું કે, 2040 માં તમામ દેશોમાંપ્રકારના ડાયાબિટીસ (T1D) ધરાવતા લોકોનો વ્યાપ વધીને 17.5 મિલિયન કેસ થવાનો અંદાજ છે. અમારા પરિણામો સમાજ અને આરોગ્યસંભાળ પ્રણાલીઓ માટે નોંધપાત્ર નકારાત્મક અસરો માટે ચેતવણી આપે છે.
ટાઈપ 1 ડાયાબિટીસ: ઓગેલા જણાવ્યું હતું, તમામ દેશોમાં નિદાનના 100 ટકા દરને સક્ષમ કરવા માટે T1D માટે કાળજીના ધોરણમાં વધારો કરીને અને T1D ના ચિહ્નો અને લક્ષણો પ્રત્યે જાગૃતિ વધારીને આગામી દાયકાઓમાં લાખો જીવન બચાવવાની તક છે. સંશોધકોએ 97 દેશોમાં બાળપણ, કિશોરાવસ્થા અને પુખ્ત વયના T1D પ્રસાર પરના ડેટાનું 65 દેશોના સમયના ડેટા સાથે મોડેલિંગ કર્યું હતું.
મૃત્યુદરના ડેટાનું વિશ્લેષણ: તેઓએ 2021 માં 201 દેશો માટે T1D ની ઘટનાઓ, વ્યાપ અને મૃત્યુદરની આગાહી કરવા માટે 37 દેશોના મૃત્યુદરના ડેટાનું પણ વિશ્લેષણ કર્યું હતું, જેમાં 2040 સુધીમાં ભાવિ પ્રસારના અનુમાન છે. અંદાજો 15 દેશોના વાસ્તવિક વિશ્વ પ્રચલિત ડેટા સામે સચોટતા માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યા હતા. 2021 માં મોડેલનો અંદાજ છે કે, વિશ્વભરમાં 8.4 મિલિયન લોકો T1D સાથે જીવી રહ્યા છે. આ વ્યક્તિઓમાંથી 18 ટકા 20 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના, 64 ટકા 20 થી 59 વર્ષની વચ્ચે અને 19 ટકા 60 વર્ષથી વધુ વયના હતા.
તારણો નિદાન: ઓસ્ટ્રેલિયાની મોનાશ યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર ડાયના મેગ્લિઆનોએ જણાવ્યું હતું, આ તારણો નિદાન, સંભાળના નમૂનાઓ અને પીઅર સપોર્ટ પ્રોગ્રામ્સ માટે મહત્વપૂર્ણ અસરો ધરાવે છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, આવા કાર્યક્રમો જ્યાં તેઓ અસ્તિત્વમાં છે ત્યાં, લગભગ વિશિષ્ટ રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવે છે, અને T1D ધરાવતા બાળકો અને યુવાનો માટે શરું કરવામાં આવે છે.
વૈશ્વિક કેસોમાં 5.08 મિલિયન : સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે, T1Dનો સૌથી વધુ અંદાજ ધરાવતા દસ દેશો યુએસ, ભારત, બ્રાઝિલ, ચીન, જર્મની, યુકે, રશિયા, કેનેડા, સાઉદી અરેબિયા અને સ્પેન T1Dના વૈશ્વિક કેસોમાં 5.08 મિલિયન (60 ટકા) ધરાવે છે. મોડેલ અંદાજો પણ સૂચવે છે કે, T1D ધરાવતા 21 ટકા વ્યક્તિઓ ઓછી આવકવાળા દેશો (LICs) અને નીચી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશો (LMICs)માં રહે છે.
વૈશ્વિક મૃત્યુ 175,000: સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું કે, મોડલ અંદાજ મુજબ 2021માં T1Dને કારણે વૈશ્વિક મૃત્યુ 175,000 છે. તેમાંથી 35,000 અથવા 20 ટકા બિન નિદાનને આભારી હતા, જેમાંથી 14,500 સબ સહારન આફ્રિકામાં અને 8,700 દક્ષિણ એશિયામાં હતા. સંશોધકોનો અંદાજ છે કે, 2021 માં વધારાના 3.1 મિલિયન લોકો જીવંત હોત જો તેઓ T1D ની સબઓપ્ટિમલ સંભાળને કારણે અકાળે મૃત્યુ પામ્યા ન હોત અને વધુ 700,000 લોકો હજુ પણ જીવિત હોત જો તેઓ બિન નિદાનને કારણે અકાળે મૃત્યુ પામ્યા ન હોત.
જાગૃતિ વધારવાની જરૂર: ડોનાગુએ કહ્યું, સબ સહારન આફ્રિકામાં, જે T1Dના 357,000 કેસો અથવા વૈશ્વિક પ્રસારના 4 ટકા માટે જવાબદાર છે પરંતુ દર વર્ષે 23 ટકા (40,000) લોકો મૃત્યુ પામે છે. LMICs માં T1D ના ચિહ્નો અને લક્ષણો વિશે જાગૃતિ વધારવાની જરૂર છે. સંશોધકોએ જણાવ્યું હતું, 2040 માં મોડેલ દ્વારા આપવામાં આવેલ અંદાજિત T1D વ્યાપ 13.5 થી 17.5 મિલિયન લોકો હતા, જેમાં LICs અને LMICsમાં સૌથી વધુ સાપેક્ષ વધારો થવાની આગાહી કરવામાં આવી છે. રૂઢિચુસ્ત અંદાજો 2020ની સરખામણીમાં 2040 સુધીમાં T1D સાથે જીવતા લોકોની સંખ્યામાં સાપેક્ષ વધારો 66 ટકા દર્શાવે છે.
