લેન્કેસ્ટર: કેન્સરની બિમારીથી દેશ અને દુનિયામાં લોકો મરી (reduce risk preventable cancer) રહ્યા છે. સારવારના અભાવ અને કેન્સર અંગે જાગૃતિના અભાવે લોકો તેનો શિકાર બની રહ્યા છે. જ્યારે આપણે 20 અને 30 ના દાયકામાં હોઈએ ત્યારે આપણામાંના મોટાભાગના લોકો કેન્સર વિશે વિચારતા નથી. પરંતુ તાજેતરના સંશોધનો દર્શાવે છે કે, 1990 પછી જન્મેલા લોકોમાં 50 વર્ષની ઉંમર પહેલા કેન્સર થવાની શક્યતા અન્ય પેઢીઓ કરતા વધુ હોય છે. જ્યારે કેન્સરની વાત (Maintain healthy weight) આવે છે, ત્યારે એવી કેટલીક બાબતો છે, જે આપણે બદલી શકતા નથી. કેટલાક જનીનો વારસાગત હોય છે, પરંતુ અડધાથી વધુ કેન્સર રોકી શકાય તેવા હોય છે.
જીવનશૈલી: આનો અર્થ એ છે કે, જીવનની શરૂઆતમાં આપણે જે જીવનશૈલીની પસંદગી કરીએ છીએ તે પછીથી કેન્સર થવાના આપણા જોખમ પર મોટી અસર કરી શકે છે. જીવનશૈલીમાં કેટલાક મહત્વપૂર્ણ ફેરફારોનો અહીં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. જેને અપનાવીને તમે કેન્સરનું જોખમ ઓછું કરી શકો છો.
1. ધૂમ્રપાન કરશો નહીં: દર વર્ષે ધૂમ્રપાન દ્વારા ફેલાતા કેન્સરનું ધૂમ્રપાન માત્ર મુખ્ય કારણ નથી, પરંતુ તે મોં અને ગળાના કેન્સર સહિત અન્ય 14 પ્રકારના કેન્સર સાથે પણ જોડાયેલું છે. સંશોધન દર્શાવે છે કે, 10માંથી 9 નિયમિત ધૂમ્રપાન કરનારાઓ 25 વર્ષની ઉંમર પહેલા ધૂમ્રપાન કરવાનું શરૂ કરે છે. જો તમે ઘણા પ્રકારના કેન્સરનું જોખમ ઘટાડવા માંગતા હોવ તો ધૂમ્રપાન કરશો નહીં. ધૂમ્રપાન કરતાં વેપિંગ ચોક્કસપણે ઓછું નુકસાનકારક હોવાથી, તેની લાંબા ગાળાની અસરોનો હજુ સુધી અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો નથી. આ કારણોસર, કેન્સર રિસર્ચ યુકે ભલામણ કરે છે કે, તમારે ધૂમ્રપાન છોડવા માટે માત્ર ઈ-સિગારેટનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. કેન્સરના જોખમ પર કેનાબીસ/શણ પીવાની અસરો પણ જાણીતી નથી. જો કે, કેનાબીસ/શણના ઉપયોગ અને અંડકોષના કેન્સરના વધતા જોખમ વચ્ચે થોડી કડી હોવાના કેટલાક પુરાવા છે. જ્યાં સુધી વધુ સંશોધન ન થાય ત્યાં સુધી આ બંનેથી પણ દૂર રહેવું જોઈએ.
2. સુરક્ષિત સેક્સ: કરો HPV, જે જનનાંગ મસાઓનું કારણ બને છે, તે વિશ્વમાં સૌથી સામાન્ય સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટેડ ચેપ છે. તેનાથી અનેક પ્રકારના સર્વિક્સ, શિશ્ન, મોં અને ગળાના કેન્સર સહિત કેન્સર પણ થઈ શકે છે. એચપીવી સાથે સંકળાયેલ કેન્સર ખાસ કરીને યુવાનોમાં સામાન્ય છે. એકલા યુકેમાં, સર્વાઇકલ કેન્સરનું સામાન્ય રીતે 30 થી 34 વર્ષની વયની સ્ત્રીઓમાં નિદાન થાય છે.
3. સ્વસ્થ વજન જાળવો: વધારે વજન અથવા મેદસ્વી હોવાને કારણે આંતરડા, સ્તન, ગર્ભાશય અને સ્વાદુપિંડ સહિત 13 વિવિધ કેન્સરના વધતા જોખમ સાથે સંકળાયેલું છે. વધારાની ચરબી શરીરમાં બળતરાનું કારણ બને છે, જે ગાંઠની વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપે છે અને કેન્સરના કોષોને વિભાજીત કરવામાં મદદ કરે છે. ચરબીના કોષો એસ્ટ્રોજન હોર્મોન પણ ઉત્પન્ન કરે છે, જે સ્તન અને ગર્ભાશયમાં ગાંઠો તરફ દોરી શકે છે. આ કારણોસર, સ્ત્રીઓમાં કેન્સરનું જોખમ વધુ વધે છે. વધારે વજન અથવા સ્થૂળતા સાથે સંકળાયેલ કેન્સર વધુ સામાન્ય બની રહ્યું છે, ખાસ કરીને યુવાન વયસ્કોમાં.
4. સંતુલિત આહાર: આટલું જ નહીં, માત્ર નબળો ખોરાક પણ કેન્સરનું જોખમ વધારી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, વધુ પડતું લાલ માંસ અને માંસ ખાવાથી આંતરડાના કેન્સરનું જોખમ વધે છે. બીજી બાજુ, પુરાવા દર્શાવે છે કે, ફાઇબરથી ભરપૂર તંદુરસ્ત, સંતુલિત આહાર અને વિવિધ પ્રકારના ફળો અને શાકભાજી ખાવાથી ખરેખર ઘણાં વિવિધ પ્રકારનાં કેન્સરનું જોખમ ઘટી જાય છે. યોગ્ય આહાર લેવો અને સંતુલિત વજન જાળવવાનો પ્રયાસ કરવો એ બંને વિવિધ પ્રકારના કેન્સરના જોખમને ઘટાડવાની શ્રેષ્ઠ રીતો છે.
5. ઓછું આલ્કોહોલ પીવો:
આલ્કોહોલ લીવર, સ્તન અને અન્નનળી સહિતના ઘણા કેન્સરનું જોખમ વધારવા માટે જાણીતું છે. તમે જેટલું વધુ આલ્કોહોલ પીશો તેટલું કેન્સરનું જોખમ વધારે છે. એવું પણ કહેવાય છે કે, નિયંત્રિત મદ્યપાનથી પણ વિશ્વભરમાં કેન્સરના કેસોમાં વાર્ષિક એક લાખનો વધારો થાય છે. તમે જે આલ્કોહોલ પીતા હો તે ઓછું કરવાથી અથવા સંપૂર્ણપણે છોડી દેવાથી કેન્સરનું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ મળશે.
5. સનસ્ક્રીન: લગાવો ત્વચા કેન્સર એ 40 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના સૌથી સામાન્ય કેન્સરમાંનું એક છે. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં તે વધુ સામાન્ય બની ગયું છે. ત્વચા કેન્સરનું પ્રાથમિક કારણ અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોત્સર્ગ છે. જે સૂર્યમાંથી અથવા ટેનિંગ બેડમાંથી આવે છે. અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોત્સર્ગની અસરો સંચિત હોવાથી, સૂર્યના સંપર્કમાં આવતી ત્વચાના વિસ્તારો કેન્સર થવા માટે સૌથી વધુ સંવેદનશીલ હોય છે. જ્યારે પણ તમે તડકામાં બહાર જાવ છો, ત્યારે તમે સૂર્યથી રક્ષણના ઉપાયો કરીને તમારી જાતને ત્વચાના કેન્સરથી બચાવી શકો છો. આમાં ટોપી પહેરવી, શરીરને કપડાંથી ઢાંકવું વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. કેન્સરને અટકાવવાથી તમારા સ્વાસ્થ્ય અને ફિટનેસમાં સુધારો થઈ શકે છે. આમાં શારીરિક રીતે સક્રિય રહેવું અને વાયુ પ્રદૂષણથી બચવું શામેલ છે.
