હૈદરાબાદઃ વિદ્યાર્થીઓ માનસિક તણાવથી કેવી રીતે બચી શકાય : હોમવર્ક, સ્કૂલવર્ક, પરીક્ષાઓ... બાળકો ગંભીર પીડાથી પીડાય છે. માતા-પિતા વ્યસ્ત કામમાં વ્યસ્ત હોવાથી તેમને તેમના પરિવાર સાથે ક્વોલિટી ટાઈમ મળતો નથી. તેમને જરૂરી મનોવૈજ્ઞાનિક સમર્થન મળતું નથી. પરિણામે, બાળકો એવી પરિસ્થિતિમાં પડી રહ્યા છે કે તેઓ શું કરવું તે જાણતા નથી. આ પૃષ્ઠભૂમિમાં.. બાળકો માટે તણાવ (વિદ્યાર્થી તણાવ) દૂર કરવા માટે.. મનોવૈજ્ઞાનિકો કેટલીક પદ્ધતિઓ સૂચવે છે. એવું કહેવાય છે કે આ દ્વારા.. વિદ્યાર્થીઓ દબાણને દૂર કરશે.. અને તેમના અભ્યાસમાં ધ્યાન આપવાની તક મળશે. અને, બસ.. ચાલો જોઈએ કે માતાપિતાએ આ માટે શું કરવું જોઈએ.
ઉપાયઃ જો તમારું બાળક હંમેશા મૂડ હોય તો.. પહેલા સમજી લો કે મનમાં થોડી ચિંતા છે. બસ.. ધીમેથી પૂછો અને જાણો. ચિડાઈ જવાથી.. ઠપકો આપીને.. તેઓ વધુ સંકોચાઈ જશે તેવું જોખમ છે. તેથી તેમની સમસ્યાને સમાધાનકારી રીતે જાણો અને તેને તમારી રીતે હલ કરો. "તમને ગમે તે સમસ્યા હોય.. હું ત્યાં છું" કહેવાની હિંમત રાખો. જેમ કે.. તણાવ ટાળવાનો પ્રયાસ કરો.
વિચારોમાં બદલાવ: જેઓ તણાવનો સામનો કરે છે.. દરેક બાબતમાં નકારાત્મક પાસું પ્રથમ જુએ છે. દરેક સમસ્યાને રાક્ષસ તરીકે જોવામાં આવે છે. આ પદ્ધતિ બદલવાનું સૂચન કરો. તમારા અનુભવ સાથે મને કહો કે કેવી રીતે બદલવું. તમે જે ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કર્યો હતો તે વિશે અમને કહો.. તમે તેમાંથી કેવી રીતે બહાર આવ્યા તે અમને કહો. તેમને સમજાવો કે જીવનમાં સમસ્યાઓ સામાન્ય છે.
સ્વીકૃતિ: એ હકીકતને સ્વીકારો કે રોજિંદા જીવનમાં થોડો તણાવ સામાન્ય છે. ચાલો કહીએ કે શાળામાં થોડું દબાણ છે. શું તમે જાણો છો કે એક શિલ્પને કેટલી છીણી ફૂંકવામાં આવે છે? શું તમે જાણો છો કે હથિયાર કેવા પ્રકારની આગ બાળે છે? એમ કહીને.. આપણને એવું વિચારવા માટે કે આપણી જાતને બદલવાની પ્રક્રિયામાં થોડો તણાવ સામાન્ય છે.
તરત જ જવાબ આપો: શાળામાં કેટલાક શિક્ષકોના વર્તનથી.. બાળકોને ભયંકર દબાણનો સામનો કરવો પડી શકે છે. અથવા કોઈ અન્ય કારણોસર ચિંતિત હોઈ શકે છે. પછી તરત જ જવાબ આપો.. જાતે જાઓ અને તમારા બાળકો સાથે તેમની સામે વાત કરો. સમસ્યા હલ કરો. આટલું કરશો તો બાળકોને રાહત મળશે. તેઓ માને છે કે તમે તેમના માટે કંઈ પણ કરશો.
પ્લાનિંગની આદત બનાવો: હોમવર્કમાં વિલંબ કરવા માટે ના કહો. જો થાંભલાઓ દિવસે દિવસે વધતા જાય.. બાળકો શાંત રહી શકશે નહીં. મનનો એક ખૂણો તેને પરેશાન કરતો રહે છે. તે સાથે.. તેઓ તણાવમાં આવે છે. તેથી.. હોમવર્કનો ઢગલો ન કરો.. પ્લાન કરવાનું સૂચન કરો. જો જરૂરી હોય તો.. તમે પણ આ બાબતમાં તેમના માટે થોડો સમય ફાળવો.
વ્યાયામ: જો તમે શરીરને કઠણ કરો છો.. મન સરળ બને છે. તેથી.. દરરોજ ઓછામાં ઓછી 30 મિનિટ કસરત કરો. યોગા (ધ્યાન)નો અભ્યાસ કરો. કસરત દ્વારા મુક્ત થતા એન્ડોર્ફિન્સ વિશે વાત કરો. તેમને કહો કે તે ખૂબ સારું લાગે છે. આ માટે પેરેન્ટ્સે પહેલા કામ કરવું જોઈએ.
દૈનિક શેડ્યૂલ: તેમને કહો કે તેમને ખાસ કરીને તણાવ દૂર કરવા માટે દૈનિક શેડ્યૂલની જરૂર છે. જાગવું, વ્યાયામ કરવું, શાળાએ જવું, હોમવર્ક અને સૂવું.. જો આ બધું સમય પ્રમાણે કરવામાં આવે.. તો કોઈ તણાવ નથી. વધુમાં, પુખ્ત વયના લોકોએ ખાતરી કરવી જોઈએ કે બાળકો ઓછામાં ઓછા 7 થી 8 કલાક ઊંઘે છે. તેમને જણાવી દઈએ કે પૂરતી ઊંઘ ન લેવાથી તણાવ થઈ શકે છે. તેના પરિણામો સમજાવો.
માતા પિતા માટે શિખામણઃ છેલ્લે.. અને સૌથી અગત્યનું.. હંમેશા હકારાત્મક મન રાખવાની સલાહ આપો. ચાલો આશા સાથે આગળ વધીએ કે આપણે જે કરીએ છીએ તે સફળ થવું જોઈએ. તે માટે.. પ્રથમ તેમને કહો કે જો તેઓ યોગ્ય રીતે કરે તો શું કરવું. કહો કે સફળતા માટે તણાવની જરૂર નથી. ભલે આજે માર્ક્સ ઘટી જાય.. "બેટર લક નેક્સ્ટ ટાઈમ" કહો. તે સિવાય... ઠપકો અને મારશો નહીં. જો આમ ચાલતું રહેશે તો.. બાળકો બોંદુ મલ્લેલુ બની જશે. તેમના ચહેરા પર.. નાના નાના સ્મિત હંમેશા નાના વરસાદની જેમ પડતા હોય છે!
આ પણ વાંચોઃ