વડોદરા : લતા ઐયર ગુજરાતના એકમાત્ર એવા મહિલા છે કે જે ડિસ્કલેેશિયા થેરાપિસ્ટ છે. તેમણે પોતાની ઓટીઝમપીડિત દીકરી માટે નોકરી છોડી તાલીમ મેળવી હતી. આજે તેઓ ઓટેસ્ટીક બાળકો અને તેમના માતાપિતાને કઈ રીતે જીવન શૈલી સંભાળવી તેની ટ્રેનિંગ આપી રહ્યાં છે. લતા ઐયર પોતાની દીકરીના જ નહીં, અનેક ઓટેસ્ટીક દીકરીઓની માતા બની ગયાં છે. આ મહિલા ગુજરાતની એકમાત્ર એવી મહિલા છે કે જેમણે ડિસ્કલેેશિયા થેરાપિસ્ટ હોવાનું લાઇસન્સ પ્રાપ્ત કર્યું છે. તો જાણો આ મહિલા કોણ છે અને જીવનમાં શું સંઘર્ષ રહ્યો છે.
જીવનનો સંઘર્ષ : વડોદરાના ગોત્રી વિસ્તારમાં રહેતાં લતા ઐયર તેઓ મૂળ મુંબઈના છે. પોતાની ઓટીઝમપીડિત દીકરી માટે આખું જીવન સમર્પિત કરી દીધું છે. પતિની છત્રછાયા ગુમાવ્યા બાદ પોતાની ઓટેસ્ટીક દીકરીને ઉછેરવાની જવાબદારી સાથે પરિવારનું ભરણપોષણ કરવાનો પડકાર હતો. આજે આ માતા પોતાની ઓટેસ્ટીક દીકરીને તો સંભાળવા સાથે ઓટેસ્ટીક બાળકોને દૈનિક કાર્યો શીખવે છે અને તેમના માતાપિતાને પણ શીખવે છે કે આવા બાળકો સાથે કઈ રીતે વ્યવહાર કરવો. એ બાળકો કઈ પ્રવૃત્તિ માટે રસ ધરાવે છે તે ચકાસી તે વિષયમાં રુચિ કેળવવા મદદ કરે છે.
શરુઆતની સ્થિતિ : ઈટીવી ભારત સાથેની ખાસ વાતચીતમાં પોતાના પરિવાર અને ઓટીઝમપીડિત બાળકના જન્મ પછી બદલાયેલી પરિસ્થિતિઓ વિશે જણાવ્યું હતું. લગ્ન બાદ તેઓ મુંબઈ રહેતા હતાં. તેમને એક પુત્ર પણ છે. દીકરી ઓટીઝમપીડિત છે તેની જાણ થઇ ત્યારે શું કર્યું એ વિશે જણાવ્યું.
વર્ષ 1998માં દીકનુંરી એક અલગ વર્તન, વાણી, વ્યવહાર હોવાથી તબીબોને બતાવવામાં આવ્યું. 3 વર્ષની ઉંમર હતી ત્યારે ખબર પડી હતી કે તેને ઓટીઝમ છે. ત્યારબાદ દીકરીને એક થેરાપી સેન્ટરથી બીજા થેરાપી સેન્ટર પર લઇ જવાની દોડધામ ચાલી. આ થેરાપીમાં દિવસનો 1 હજાર રૂપિયા જેટલો ખર્ચ થતો હતો તે પરિવાર માટે ખૂબ જ વધુ હતો. આ દીકરીને ઉછેરવા પિતાએ મુંબઈમાં ઓપન યુનિવર્સિટીમાં સ્પેશિયલ એજ્યુકેશનમાં બી.એડના અભ્યાસ માટે એડમિશન લીધું અને પરીક્ષા આપી હતી. અભ્યાસનું સેન્ટર અને ઘર વચ્ચે ખૂબ જ વધુ અંતર હતું. આ દીકરીને છોડીને જવું ખૂબ મુશ્કેલ હતું. ત્યારે માતાપિતા સાથે વન રૂમ કિચનમાં રહી અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો હતો. લતા ઐયર (ઓટીઝમપીડિત દીકરીનાં માતા)
પતિનું ટ્રેન અકસ્માતમાં મૃત્યુ થયું : તેમના પતિએ અભ્યાસ પૂર્ણ કરી સ્કૂલમાં નોકરી શરૂ કરી હતી અને નોકરીના 6 મહિનામાં ટ્રેન અકસ્માતમાં જીવ ગુમાવતા પરિવાર પર આફત આવી પડી હતી. લતાબેન માટે પોતાની દીકરીને સંભાળવી કે પરિવારના સભ્યોને ત્યારે એવી વિકટ પરિસ્થિતિ સર્જાઈ હતી. લતાબેનના માતા પિતા પણ સાથે હંતા અને ત્યારે તેઓ મુંબઈ છોડી વડોદરા આવ્યા હતા. વડોદરામાં વર્ષ 2005માં અભ્યાસ પ્રમાણે કોઈ નોકરી મળતી ન હતી. ત્યારબાદ ખૂબ ઓછા પગારમાં સ્કૂલમાં નોકરી મેળવી હતી.
વર્ષ 2009માં વર્કશોપ દરમ્યાન મહારાષ્ટ્રથી એક મેડમ જેઓએ મને આ બાબતે માર્ગદર્શન આપી ડિસ્કલેક્સિયા થેરાપીસ્ટ બનવું જોઈએ તેવી વાત કરી. હજી આ કોર્સ માટે ખૂબ મોટી રકમની જરૂર હતી, જે ન હતી. પરંતુ દીકરીને સંભાળવા માટે આ અભ્યાસ જરૂરી હોવાથી લોન લઈને અભ્યાસ કર્યો અને ડિસ્કલેક્સિયા થેરાપીસ્ટ બનવાની ટ્રેનિંગ મેળવી હતી. લતા ઐયર (ઓટીઝમપીડિત દીકરીનાં માતા)
દિલ્હી જઈ અભ્યાસ કર્યો : લતા ઐયરે પોતાની દીકરીને સંભાળવાની સાથે અન્ય ઓટેસ્ટીક બાળકોને પણ ટ્રેનિંગ આપવાનું શરૂ કર્યું. ત્યારે ત્યાંથી જે કઈ આવક થતી હતી તેનાથી પરિવારનું ગુજરાન ચલાવતા હતા. ત્યારબાદ વર્ષ 2011માં પોતાની દીકરી મોટી થતા જવાબદારી વધી હતી અને તેને એકલી મૂકી શકાય તેમ ન હતી. જેથી તેઓએ દીકરી માટે એક્શન ફોર ઓટીઝમ મધર ચાઈલ્ડ ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામમાં 3 મહિના સુધી દિલ્હી ગયા હતાં અને ટ્રેનિંગ પોતાની દીકરીને સાથે રાખીને લીધી હતી.
માતાપિતાને પણ ટ્રેનિંગ : દિલ્હીમાં ટ્રેનિંગ બાદ ફરી વડોદરા આવી વર્ષ 2013માં પોતાના ઘરે ઓટીસ્ટિક બાળકોને ટ્રેનિંગ આપવાનું શરૂ કર્યું હતું. આ બાળકો સાથે તેઓના માતાપિતાને પણ તેઓ સાથે કઈ રીતે વર્તવું અને કઇ રીતે કામ કરવું તે અંગે પણ માર્ગદર્શન આપવાનું શરૂ કર્યું જે એક શરૂઆત હતી. આ માટે લતા ઐયરને જે કઈ આપે તે લઈ લેતા હતાં અને કોઈની પરિસ્થિતિ સારી ન હોય તો પોતાના ખર્ચે ટ્રેનિંગ આપતા હતાં.
આ બાળકો સ્વતંત્ર બને તેવી આશા : હાલમાં ચેરિટેબલ ટ્રસ્ટ શરૂ કરી આવા બાળકોને કઈ રીતે ટ્રેનિંગ આપવી તેની મુહિમ શરૂ કરી હતી. આ સેન્ટરનું નામ રિચ નામ રાખ્યું કે જે કોઈ પણ વ્યક્તિને જરુરત હોય તે આવી શકે છે. આ કામ બાળકો ઇન્ડિપેન્ડન્ટ બને તેવા વિચાર સાથે શરૂ કર્યું હતું. આવા બાળકોને સારી ટ્રેનિંગ આપી જાતે કામ કરી શકે તે માટે સતત મથી રહ્યાં છે. હાલમાં પણ તેમની પાસે 25 જેટલા બાળકો ટ્રેનિંગ લઈ રહ્યા છે.
સમાજે સહકાર આપવો જોઈએ : લતા ઐયર માટે ઓટીઝમપીડિત બાળકોના ભવિષ્યને લઇને ઘણી ચિંતા છે. કેમ કે આ બાળકોને તાલીમબાદ કેટલાક કાર્યો કરી શકવા સક્ષમ બનાવાયા હોવા છતાં તેમને કોઈ નોકરી આપતું નથી.ઓટીસ્ટિક બાળકો સાથે કોમ્યુનિકેશનની મુશ્કેલી પડે છે. આવા બાળકોને માતાપિતા યોગ્ય રીતે વર્તન કરે અને ખાસ કરીને સમાજે ખૂબ સહકાર આપવો જોઈએ તો આવા બાળકોને સારી રીતે પ્રસ્થાપિત કરી શકાય તેવું લતા ઐયરનું માનવું છે.