ETV Bharat / state

સુરતમાં મગરનો પગ પેસાર જોવા મળ્યો

સુરત અને આસપાસના વિસ્તારોમાંથી મગર જોવાના અનેક કિસ્સા નોંધાયા છે. હવે મગરો માનવ વિસ્તારોમાં Marsh crocodile જોવા મળવાનું પ્રમાણ વધી ગયું છે. માનવ અને મગરની વચ્ચે થતું ઘર્ષણ સ્થિતિને Clash of man and crocodile સમજવા માટે 2020માં એક પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો. સર્વે દરમિયાન કુલ 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા હતા અને 9 સાઇટ્સ પર તેના હોવાના પુરાવા મળ્યા હતા.

સુરતમાં 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા અને  9 સાઇટ્સ પર તેના હોવાના પુરાવા મળ્યા
સુરતમાં 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા અને 9 સાઇટ્સ પર તેના હોવાના પુરાવા મળ્યા
author img

By

Published : Aug 12, 2022, 1:20 PM IST

સુરત છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સુરત અને આસપાસના વિસ્તારોમાંથી મગર જોવાના અનેક કિસ્સા Human Crocodile Interaction in Surat નોંધાયા છે. અગાઉના કિસ્સાઓ કે જ્યાં મગરો સામાન્ય રીતે રણમાં અથવા ઓછી વસ્તીવાળા વિસ્તારોમાં જોવા મળતા Clash of man and crocodile હતા તેની સામે, માનવ વસવાટની નજીક મગરોનું જોવાનું પ્રમાણ નોંધપાત્ર રીતે વધ્યું છે. જેનાથી માનવ મગરના સંઘર્ષની શક્યતાઓ વધી છે.

કુલ 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા નેચર ક્લબ સુરત વાઈલ્ડલાઈફ ટ્રસ્ટ ઓફ ઈન્ડિયા Surat Wildlife Trust of Indiaવન વિભાગ સાથે મળીને સુરત શહેરમાં માનવ મગરની વચ્ચે થતું ઘર્ષણ સ્થિતિને સમજવા માટે 2020માં એક પ્રોજેક્ટ શરૂsurvey of crocodiles in Surat કર્યો હતો. આ પ્રોજેક્ટમાં, મગરની વસ્તી ધરાવતી કુલ 19 જગ્યાઓ પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ સંકેતોના આધારે ઓળખવામાં આવી હતી. સર્વે દરમિયાન કુલ 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા હતા અને 9 સાઇટ્સ પર તેના હોવાના પુરાવા મળ્યા હતા.

આ પણ વાંચો World Crocodile Day : માણસ સાથે મગરો વસવાટ કરતી નગરી, પરંતુ મગરોના અસ્તિત્વ પર જોખમ

મગરોની વસ્તી ધરાવતા વિસ્તારો લાંબા અંતરે પાણીમાં ડૂબી ગયેલા મગરોને જોવાના કારણે પ્રત્યક્ષ દર્શન દરમિયાન જોવા મળેલા મગરોમાં 3 પુખ્ત 1.5 મીટર કુલ લંબાઈ, 2 પેટા પુખ્ત 1.0 અને 1.5 મીટર કુલ લંબાઈ અને 5 કોઈ પણ કદના અંદાજ વિનાનો સમાવેશ થાય છે. પાલ, કોઝવે, અમરોલી, પર્વત ગામ, પુના ગામ, જહાંગીરપુરા, વરિયાવ, વગેરે મગરોની વસ્તી ધરાવતા વિસ્તારો છે. આ પ્રોજેક્ટમાં માનવ અને મગર વચ્ચે થતો સંઘર્ષ સમજવા માટે સામાજિક સર્વેક્ષણો પણ હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા.

માનવ મગરની મૂટભેદ સમય જતાં વધી હાલમાં જ પ્રોજેક્ટની શોધ અંગે એક વૈજ્ઞાનિક જર્નલમાં એક સંશોધન પેપર પણ પ્રકાશિત થયું હતું. આ પ્રોજેક્ટના ઇન્ચાર્જ કૃણાલ ત્રિવેદીએ જણાવ્યું હતું કે, અમારા સંશોધનમાં એવું જાણવા મળ્યું છે કે સુરતમાં 2005 અને 2020 વચ્ચે માનવ-મગરની મૂટભેદ સમય જતાં વધી છે. સમગ્ર અભ્યાસ સમયગાળા દરમિયાન, કોઈ મગરને લાગતો કોઈ ઘાતક સંઘર્ષ દા.ત. મનુષ્યો પરના હુમલા જોવા મળ્યા નથી. મોટાભાગની મગર દેખાવાના કિસ્સા ચોમાસાની ઋતુમાં જુલાઈ ઓક્ટોબર, ઉનાળાની ઋતુમાં માર્ચ જૂનમાં નોધાયા હતા અને શિયાળાની ઋતુમાં નવેમ્બર અને ફેબ્રુઆરી મગર દેખાવાના કોઈ ખાસ બનાવ સામે નથી આવ્યા.

આ પણ વાંચો વડોદરાના ખેતરમાં આવી ચઢ્યો મહાકાય મગર, સીઝનનું સૌથી મોટુ રેસ્ક્યૂ ઓપરેશન

જાગૃતિ ઝુંબેશ ચલાવવાની જરૂર માનવ અને મગર વચ્ચેનું ઘર્ષણ વધી રહ્યું છે કારણ કે તેમના વસવાટ માટેની જગ્યા ઓછી થઈ રહી છે અને મગરની વસ્તી વધી રહી છે. જો કે આ વિસ્તારમાં માનવ મગર વચ્ચેનો કોઈ મોટો સંઘર્ષ માણસો અને મગર વચ્ચેની નકારાત્મક ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓ નોંધવામાં આવી નથી, તેમ છતાં, મગર દ્વારા હુમલા જેવા કોઈપણ ઘર્ષણને ટાળવા માટે સ્થાનિક લોકો માં જાગૃતિ ઝુંબેશ ચલાવવાની જરૂર છે.

સુરત છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સુરત અને આસપાસના વિસ્તારોમાંથી મગર જોવાના અનેક કિસ્સા Human Crocodile Interaction in Surat નોંધાયા છે. અગાઉના કિસ્સાઓ કે જ્યાં મગરો સામાન્ય રીતે રણમાં અથવા ઓછી વસ્તીવાળા વિસ્તારોમાં જોવા મળતા Clash of man and crocodile હતા તેની સામે, માનવ વસવાટની નજીક મગરોનું જોવાનું પ્રમાણ નોંધપાત્ર રીતે વધ્યું છે. જેનાથી માનવ મગરના સંઘર્ષની શક્યતાઓ વધી છે.

કુલ 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા નેચર ક્લબ સુરત વાઈલ્ડલાઈફ ટ્રસ્ટ ઓફ ઈન્ડિયા Surat Wildlife Trust of Indiaવન વિભાગ સાથે મળીને સુરત શહેરમાં માનવ મગરની વચ્ચે થતું ઘર્ષણ સ્થિતિને સમજવા માટે 2020માં એક પ્રોજેક્ટ શરૂsurvey of crocodiles in Surat કર્યો હતો. આ પ્રોજેક્ટમાં, મગરની વસ્તી ધરાવતી કુલ 19 જગ્યાઓ પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ સંકેતોના આધારે ઓળખવામાં આવી હતી. સર્વે દરમિયાન કુલ 10 જગ્યા પર મગર જોવા મળ્યા હતા અને 9 સાઇટ્સ પર તેના હોવાના પુરાવા મળ્યા હતા.

આ પણ વાંચો World Crocodile Day : માણસ સાથે મગરો વસવાટ કરતી નગરી, પરંતુ મગરોના અસ્તિત્વ પર જોખમ

મગરોની વસ્તી ધરાવતા વિસ્તારો લાંબા અંતરે પાણીમાં ડૂબી ગયેલા મગરોને જોવાના કારણે પ્રત્યક્ષ દર્શન દરમિયાન જોવા મળેલા મગરોમાં 3 પુખ્ત 1.5 મીટર કુલ લંબાઈ, 2 પેટા પુખ્ત 1.0 અને 1.5 મીટર કુલ લંબાઈ અને 5 કોઈ પણ કદના અંદાજ વિનાનો સમાવેશ થાય છે. પાલ, કોઝવે, અમરોલી, પર્વત ગામ, પુના ગામ, જહાંગીરપુરા, વરિયાવ, વગેરે મગરોની વસ્તી ધરાવતા વિસ્તારો છે. આ પ્રોજેક્ટમાં માનવ અને મગર વચ્ચે થતો સંઘર્ષ સમજવા માટે સામાજિક સર્વેક્ષણો પણ હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા.

માનવ મગરની મૂટભેદ સમય જતાં વધી હાલમાં જ પ્રોજેક્ટની શોધ અંગે એક વૈજ્ઞાનિક જર્નલમાં એક સંશોધન પેપર પણ પ્રકાશિત થયું હતું. આ પ્રોજેક્ટના ઇન્ચાર્જ કૃણાલ ત્રિવેદીએ જણાવ્યું હતું કે, અમારા સંશોધનમાં એવું જાણવા મળ્યું છે કે સુરતમાં 2005 અને 2020 વચ્ચે માનવ-મગરની મૂટભેદ સમય જતાં વધી છે. સમગ્ર અભ્યાસ સમયગાળા દરમિયાન, કોઈ મગરને લાગતો કોઈ ઘાતક સંઘર્ષ દા.ત. મનુષ્યો પરના હુમલા જોવા મળ્યા નથી. મોટાભાગની મગર દેખાવાના કિસ્સા ચોમાસાની ઋતુમાં જુલાઈ ઓક્ટોબર, ઉનાળાની ઋતુમાં માર્ચ જૂનમાં નોધાયા હતા અને શિયાળાની ઋતુમાં નવેમ્બર અને ફેબ્રુઆરી મગર દેખાવાના કોઈ ખાસ બનાવ સામે નથી આવ્યા.

આ પણ વાંચો વડોદરાના ખેતરમાં આવી ચઢ્યો મહાકાય મગર, સીઝનનું સૌથી મોટુ રેસ્ક્યૂ ઓપરેશન

જાગૃતિ ઝુંબેશ ચલાવવાની જરૂર માનવ અને મગર વચ્ચેનું ઘર્ષણ વધી રહ્યું છે કારણ કે તેમના વસવાટ માટેની જગ્યા ઓછી થઈ રહી છે અને મગરની વસ્તી વધી રહી છે. જો કે આ વિસ્તારમાં માનવ મગર વચ્ચેનો કોઈ મોટો સંઘર્ષ માણસો અને મગર વચ્ચેની નકારાત્મક ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓ નોંધવામાં આવી નથી, તેમ છતાં, મગર દ્વારા હુમલા જેવા કોઈપણ ઘર્ષણને ટાળવા માટે સ્થાનિક લોકો માં જાગૃતિ ઝુંબેશ ચલાવવાની જરૂર છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.