પાટણ : ઐતિહાસિક નગર પાટણમાં શિવ મંદિરો અને જૈન મંદિરોનો સુવર્ણ ઇતિહાસ છે. આ સાથે સમગ્ર ગુજરાતમાં એકમાત્ર નારાયણ ભગવાનનું મંદિર પણ પાટણમાં સ્થિત છે. જ્યાં ઉતરાયણના દિવસે ભગવાનને ઘીના વાઘા પહેરાવવામાં આવે છે. ભગવાનના અનોખા શણગારના દર્શન માટે મોટી સંખ્યામાં દર્શનાર્થીઓ આવે છે. મોગલ શાસન અકબરના સમયથી આ પ્રથા ચાલી આવી છે.
નારાયણ મંદિરનો ઇતિહાસ : ગુજરાતના એકમાત્ર નારાયણ ભગવાનના મંદિરનો ઇતિહાસ ઘણો જ રોચક છે. દિલ્હીમાં જ્યારે અકબરનું શાસન હતું ત્યારે બિરબલની એક ટેક હતી કે દર પૂનમે તે દ્વારકામાં ભગવાન ઠાકોરજીના દર્શન કરવા માટે આવતા હતા. ત્યારે અકબરે તેને કહ્યું કે, ભગવાનને આપણે દિલ્હી લાવીએ, આ સાથે સેનાની એક ટુકડીને મૂર્તિ લાવવા ગુજરાતમાં મોકલી હતી. જોકે ભગવાન દ્વારકાધીશની મૂર્તિ લઈને ગાડું દિલ્હી તરફ જતું હતું. પાટણમાં સેનાએ રાત્રી વિસામો કર્યો હતો. ત્યારે ભગવાને અહીં જ વાસ કર્યો હતો.
અનોખી પરંપરાની શરૂઆત : એક ભક્તને ભગવાન નારાયણે સ્વપ્નમાં આવી ખોદકામ કરવાનું કહેતાં અહીંથી મૂર્તિ મળી આવી હતી. ત્યારબાદ તેની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. ત્યારે ભગવાનની મૂર્તિ નિર્વસ્ત્ર હતી, આથી ભગવાનના કહેવા મુજબ ઘીના વાઘા પહેરાવવામાં આવ્યા હતા. તે ઉતરાયણનો દિવસ હતો, ત્યારથી આ પરંપરા અનુસાર ભગવાન નારાયણને ઉત્તરાયણના દિવસે ઘીના વાઘા પહેરાવવામાં આવે છે.
અનોખા ઘીના વાઘા : ભગવાન નારાયણને ઉતરાયણના દિવસે ઘીના વાધા પહેરાવવામાં આવે છે. આ વાઘા બનાવવા પાછળ પાંચ થી છ કલાક જેટલો સમય લાગે છે. શુદ્ધ ઘીને પાણીમાં મિશ્રિત કરી તેને બરાબર ફિણવામાં આવે છે. ત્યારબાદ પાણીને બહાર કાઢવામાં આવે છે અને જે ઘી બચે છે તેનો ઉપયોગ કરીને વાઘા તૈયાર કરવામાં આવે છે. ચાલુ વર્ષે અંદાજે 4 કિલો ચોખ્ખા ઘીનો ઉપયોગ કરી ભગવાનના વાઘા બનાવવામાં આવ્યા છે. જેના દર્શન માટે મોટી સંખ્યામાં દર્શનાર્થીઓ ઉમટી પડ્યા હતા.
ભક્તોની અનેરી આસ્થા : સાલવીવાડા વિસ્તારમાં આવેલ નારાયણજી ભગવાનના મંદિર ખાતે વર્ષ દરમિયાન અનેકવિધ ધાર્મિક કાર્યક્રમો યોજાય છે. મોટી સંખ્યામાં શ્રદ્ધાળુઓ ભગવાનના દર્શનાર્થે આવે છે અને પોતાની મનોકામના પૂર્ણ કરે છે. ભગવાન નારાયણના મંદિરને ઉત્તરાયણ નિમિત્તે પતંગની આંગીથી સુશોભિત કરવામાં આવ્યું હતું. ઉતરાયણના દિવસે ઘીના વાઘાના દર્શન કરવાનું વિશેષ મહત્વ હોવાથી મોટી સંખ્યામાં આસપાસના વિસ્તારમાંથી દર્શનાર્થીઓ ભગવાનના દર્શન કરવા ઉમટ્યા હતા. ઘીના વાઘાના અનોખા શણગાર સાથે ભગવાનના દર્શન કરી ધન્યતા અનુભવી હતી.
