ETV Bharat / state

જળવ્યવસ્થાપનના અભાવે ધરોઈ ડેમ ખાલીખમ, શું કહે છે આ વિસ્તારના ખેડૂતો, જુઓ ETV Bharat નો વિશેષ અહેવાલ

મહેસાણાઃ વરસાદ ઓછો પડવાથી તેમજ જળવ્યવસ્થાપનના અભાવે મહેસાણા જિલ્લાનો ધરોઈ ડેમ ખાલી પડ્યો છે. આ ડેમમાં માત્ર 16 ટકા જ પાણી રહ્યુx છે. જે ઓગ્ષ્ટ મહિના સુધી જ ઉપયોગી થશે. આ પરિસ્થિતીના કારણે આસપાસના ખેડૂતો અને પશુપાલકો કફોડી સ્થિતીમાં મુકાયા છે. ETV Bharat અસરગ્રસ્તો સાથે વાત કરી હતી. જુઓ આ વિશેષ અહેવાલ.

author img

By

Published : Jun 12, 2019, 5:50 AM IST

જળવ્યવસ્થાપનના અભાવે ધરોઈ ડેમ ખાલીખમ, શું કહે છે આ વિસ્તારના ખેડૂતો, જુઓ વિશેષ અહેવાલ

મહેસાણા જિલ્લો સામાન્ય રીતે ખેતી અને પશુપાલન વ્યવસાય પર આધારીત છે. આ જિલ્લામાં નાગરિકોના આર્થિક આવકના આ જ બે મુખ્ય બે સ્ત્રોત છે. પરંતુ કુદરતી કહેર અને ઓછા વરસાદના કારણે આકરા ઉનાળામાં પશુપાલકો અને ખેડૂતો મુશ્કેલીમાં મુકાયા છે. જળવ્યવસ્થાપનના અભાવે જીવાદોરી માનવામાં આવતો મહેસાણા જિલ્લાનો એક માત્ર ધરોઈ ડેમ પણ પાણી પુરુ પાડી શકતો નથી.

ધરોઈ બંધ એ ગુરુત્વાકર્ષણ આધારિત બંધ છે. જેનું મુખ્ય નામ ધરોઇ વોટર રિસોર્સિસ પ્રોજેક્ટ છે. આ બંધ સાબરમતી નદી ઉપર બાંધવામાં આવ્યો છે. મહેસાણા જિલ્લાના ધરોઈ ગામ નજીક આવેલા આ ડેમના નિર્માણનું કામ 1978 માં પૂર્ણ થયુ હતું. આ બંધનો હેતુ સિંચાઈ, વિદ્યુત ઉત્પાદન અને પૂર નિયંત્રણનો છે. 907.88 મિલિયન ક્યુબીક મીટરની ક્ષમતા ધરાવતો આ ડેમ છે 150 ફૂટ ઊંચાઈ અને 4000 ફૂટ લંબાઈનો છે.

જુઓ ETV Bharat નો વિશેષ અહેવાલ

મહેસાણા જિલ્લામાં આવેલ ધરોઈ ડેમમાં 28716 MCFT(મિલિયન ક્યુબક ફીટ ટુ લિટર્સ) પાણીની સંગ્રહ શક્તિ છે. જે પૈકી હાલમાં 4600 MCFT પાણીનો જથ્થો ડેમમાં સંગ્રહિત છે.આમ વર્ષો બાદ ધરોઈ ડેમમાં માત્ર 16 ટકા જ ભરેલો છે. ડેમ દ્વારા મહેસાણા પાટણ અને બનાસકાંઠાના 365 ગામડાઓ અને 9 શહેરોને માત્ર પીવાનું પાણી આપવામાં આવી રહ્યું છે. જે માત્ર ઓગસ્ટ માસ સુધી ઉપયોગમાં આવી શકશે. આમ ધરોઈ ડેમ ચાલુ વર્ષે પીવાના પાણી આપવામાં ઉપયોગી રહ્યો છે. પરંતુ ડેમમાં પાણી ઓછું હોવાથી ખેડૂતોની આશા પર પર પાણી ફરી વળ્યું છે

ધરોઈ ડેમ ચાલુ વર્ષે વરસાદ અને આયોજનના અભાવે ખાલી રહેતા ખેડૂતો અને પશુપાલકોને ભારે મુશ્કેલીઓ વેઠવાનો વારો આવ્યો છે. તો ગામના તળાવો અને કુવાના તળિયા પણ નીચે ઉતરતાં જઈ રહ્યા છે. આમ ખેડૂતોને પાકમાં ઓછું વાવેતર અને પાણીના અભાવે પાકનું નુકસાન થયું છે. તો બીજી તરફ પશુ પાલકો પણ પોતે પાણી પૂરતું ન મળતા ઢોર ઢાંકરને સાચવવામાં પરેશાની અનુભવી રહ્યા છે. આ અંગે આ વિસ્તારના ખેડૂતો અને પશુપાલકોએ ETV Bharat સાથે ખાસ વાતચીત કરી હતી.

મહેસાણા જિલ્લો સામાન્ય રીતે ખેતી અને પશુપાલન વ્યવસાય પર આધારીત છે. આ જિલ્લામાં નાગરિકોના આર્થિક આવકના આ જ બે મુખ્ય બે સ્ત્રોત છે. પરંતુ કુદરતી કહેર અને ઓછા વરસાદના કારણે આકરા ઉનાળામાં પશુપાલકો અને ખેડૂતો મુશ્કેલીમાં મુકાયા છે. જળવ્યવસ્થાપનના અભાવે જીવાદોરી માનવામાં આવતો મહેસાણા જિલ્લાનો એક માત્ર ધરોઈ ડેમ પણ પાણી પુરુ પાડી શકતો નથી.

ધરોઈ બંધ એ ગુરુત્વાકર્ષણ આધારિત બંધ છે. જેનું મુખ્ય નામ ધરોઇ વોટર રિસોર્સિસ પ્રોજેક્ટ છે. આ બંધ સાબરમતી નદી ઉપર બાંધવામાં આવ્યો છે. મહેસાણા જિલ્લાના ધરોઈ ગામ નજીક આવેલા આ ડેમના નિર્માણનું કામ 1978 માં પૂર્ણ થયુ હતું. આ બંધનો હેતુ સિંચાઈ, વિદ્યુત ઉત્પાદન અને પૂર નિયંત્રણનો છે. 907.88 મિલિયન ક્યુબીક મીટરની ક્ષમતા ધરાવતો આ ડેમ છે 150 ફૂટ ઊંચાઈ અને 4000 ફૂટ લંબાઈનો છે.

જુઓ ETV Bharat નો વિશેષ અહેવાલ

મહેસાણા જિલ્લામાં આવેલ ધરોઈ ડેમમાં 28716 MCFT(મિલિયન ક્યુબક ફીટ ટુ લિટર્સ) પાણીની સંગ્રહ શક્તિ છે. જે પૈકી હાલમાં 4600 MCFT પાણીનો જથ્થો ડેમમાં સંગ્રહિત છે.આમ વર્ષો બાદ ધરોઈ ડેમમાં માત્ર 16 ટકા જ ભરેલો છે. ડેમ દ્વારા મહેસાણા પાટણ અને બનાસકાંઠાના 365 ગામડાઓ અને 9 શહેરોને માત્ર પીવાનું પાણી આપવામાં આવી રહ્યું છે. જે માત્ર ઓગસ્ટ માસ સુધી ઉપયોગમાં આવી શકશે. આમ ધરોઈ ડેમ ચાલુ વર્ષે પીવાના પાણી આપવામાં ઉપયોગી રહ્યો છે. પરંતુ ડેમમાં પાણી ઓછું હોવાથી ખેડૂતોની આશા પર પર પાણી ફરી વળ્યું છે

ધરોઈ ડેમ ચાલુ વર્ષે વરસાદ અને આયોજનના અભાવે ખાલી રહેતા ખેડૂતો અને પશુપાલકોને ભારે મુશ્કેલીઓ વેઠવાનો વારો આવ્યો છે. તો ગામના તળાવો અને કુવાના તળિયા પણ નીચે ઉતરતાં જઈ રહ્યા છે. આમ ખેડૂતોને પાકમાં ઓછું વાવેતર અને પાણીના અભાવે પાકનું નુકસાન થયું છે. તો બીજી તરફ પશુ પાલકો પણ પોતે પાણી પૂરતું ન મળતા ઢોર ઢાંકરને સાચવવામાં પરેશાની અનુભવી રહ્યા છે. આ અંગે આ વિસ્તારના ખેડૂતો અને પશુપાલકોએ ETV Bharat સાથે ખાસ વાતચીત કરી હતી.


મહેસાણા જિલ્લા માં એક માત્ર ધરોઈ ડેમ આવેલો ચબે જે ખેડૂતો માટે જીવાદોરી સમાન માનવામાં આવે છે પરંતુ ચાલુ વર્ષે આ ડેમ ઠગારો સાબિત થયો છે જોઈ એ " ધરોઇના કેમ નથી મળ્યા નીર" એક અહેવાલ..!

મહેસાણા જિલ્લો સામાન્ય રીતે ખેતી અને પશુપાલન વ્યવસાય પર આધારિત જિલ્લો છે જ્યા નાગરિકોનું ગુજરાન માટે આર્થિક આવકનો આ બે વ્યવસાય મુખ્ય સ્ત્રોત છે જોકે હાલમાં કુદરતી કહેર વચ્ચે વરસાદ ની સીઝનમાં વરસાદ ઓછો થયો હતો ત્યાં હવે આકરા ઉનાળાએ પશુપાલકો અને ખેડૂતોને પરેશાન કરી મુક્યા છે તો બીજી તરફ જીવાદોરી માનવામાં આવતો મહેસાણા જિલ્લાનો એક માત્ર ધરોઈડેમ પણ આ સીઝનમાં ખેડૂતો માટે સિંચાઈના પાણીની આશા પુરી કરી શક્યો નથી 

ધરોઈ બંધ એ ગુરુત્વાકર્ષણ આધારિત બંધ છે જેનું મુખ્ય નામ ધરોઇ વોટર રિસોર્સિસ પ્રોજેક્ટ છે જે સાબરમતી નદી ઉપર બાંધવામાં આવેલ છે. તે મહેસાણાજિલ્લાના ધરોઈ ગામ નજીક આવેલ છે. ૧૯૭૮માં પૂર્ણ થયેલ આ બંધનો હેતુ સિંચાઈ, વિદ્યુત ઉત્પાદન અને પૂરનિયંત્રણ છે 907.88 મિલિયન ક્યુબીક મીટરની ક્ષમતા ધરાવતો આ ડેમ છે 150 ફૂટ ઊંચાઈ અને 4000 ફૂટ લંબાઈ ધરાવતો આ ડેમ છે 

મહેસાણા જિલ્લામાં આવેલ ધરોઈ ડેમમાં 28716 mcft પાણીની સંગ્રહ શક્તિ છે જે પૈકી હાલમાં 4600 mcft પાણીનો જથ્થો હાલમાં ડેમમાં સંગ્રહિત છે આમ વર્ષો બાદ આજે ધરોઈ ડેમ માત્ર 16 ટકા જ ભરેલો છે ડેમ દ્વારા મહેસાણા પાટણ અને બનાસકાંઠાના 365 ગામડાઓ અને 9 શહેરોને માત્ર પીવાનું પાણી આપવામાં આવી રહ્યું છે જે આગામી ઓગસ્ટ માસ સુધી આપવામાં આવી શકે છે જોકે તળ ઉપરાંત પાણીનું બાષ્પીભવન અને જમીનમાં તબતા સિપેજ એટલેકે કુવા અને તળાવોમાં ડેમના પાણી થી  રિચાર્જ થાય છે આમ ધરોઈ ડેમ ચાલુ વર્ષે પીવાના પાણી આપવામાં ઉપયોગી રહ્યો છે જ્યારે ખેડૂતોની આશા પર ડેમમાં પાણી ઓછું હોવાને લઇ પાણી ફરી વળ્યું છે 

ધરોઈ ડેમ ચાલુ વર્ષે વરસાદ અને આયોજનના અભાવે  જાણેકે ખાલી રહેતા ખેડૂતો અને પશુપાલકોને ભારે મુશ્કેલીઓ વેઠવાનો વારો આવ્યો છે તો ગામના તળાવો અને કુવાના તળિયા પણ નીચે ઉતરતાં જઈ થયા છે આમ ખેડૂતોને પાકમાં ઓછું વાવેતર અને પાણીના અભાવે પાકનું નૂક્ષાન થયું છે તો બીજી તરફ પશુ પાલકો પણ પોતે પણી પૂરતું ન મળતા ઢોર ઢાંકરની જાળવણીમાં પરેશાની અનુભવી રહયા છે સાંભળીએ ખેતિ અને પશુપાલનમાં પાણી ની પોકાર 


બાઈટ 01 : વિષ્ણુભાઈ ચૌધરી , ખેડૂત આગેવાન

બાઈટ 02 : કાનજીભાઈ , ખેડૂત

બાઈટ 03 : અરવિંદભાઈ ચાવડા, ખેડૂત 

બાઈટ 04 : અમરાજી ઠાકોર , ખેડૂત

બાઈટ 05 : ઈશ્વરભાઈ ચૈધરી, ખેડૂત

બાઈટ 06 : સોમાજી ઠાકોર, ખેડૂત

બાઈટ 07 : અમરાજી ઠાકોર, ખેડૂત

બાઈટ 08 : ડી બી પટેલ, પાણી પુરવઠા અધિકારી ધરોઈ વિભાગ

ખેડૂતો સાથે વાર્તાલાભ : રોનક પંચક 


રોનક પંચાલ, ઇટીવી ભારત, મહેસાણા


(ડેમના મુખ્ય અધિકારી પાસે અન્ય જિલ્લામાં આવેલા ડેમનો ચાર્જ હોઈ મુલાકાત થઈ હકી નથી મુલાકાત થશે તો બાઈટ એમની અપડેટ કરાવીશ)
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.