કચ્છઃ ડાયરેક્ટર જનરલ ઓફ ફોરેન ટ્રેડ દ્વારા અચાનક ઘઉંની નિકાસ ઉપર પ્રતિબંધમૂકી દેવાતા કચ્છના કંડલા ખાતે આવેલા દીનદયાળ મહાબંદર (Kandla Deendayal port )પરથી નિકાસ અર્થે આવેલા લાખો ટન ઘઉંનો (Export of wheat from India)જથ્થો અટવાયો છે. છેલ્લા ચાર-પાંચ દિવસથી બંદરમાં આવીને ઉભેલા પાંચ જહાજો પૈકી બે જહાજોમાં ઘઉં ચડવા દેવા મંજૂરી અપાઈ છે. પરંતુ પરિપત્ર મુજબ 13મી મે સુધીના લેટર ઓફ ક્રેડીટ ધરાવતા અને કસ્ટમે નિરીક્ષણ કરી લીધેલા ઘઉંના જથ્થાની જ નિકાસ કરવામાં આવશે જેથી પોર્ટની બહાર ગોદામો તથા ટ્રકોમાં પડી રહેલા ઘઉંના અંદાજે 12થી 16 લાખ ટન જથ્થાનું શું થશે તે પ્રશ્ન ઊભો થયો છે.
20 લાખ ટન ઘઉં પોર્ટ અંદર અને બહાર એક્સપોર્ટની રાહ - એક્સપોર્ટ માટે ડીપીએ, કંડલા આવેલા અંદાજે 20 લાખ ટન ઘઉં પોર્ટ અંદર અને બહાર એક્સપોર્ટની રાહ જોઇ રહ્યા છે. 13 મેના ડીજીએફટી દ્વારા (Export of wheat from Gujarat)દેશમાં વધતા ઘઉંના ભાવ અને આંતરરાષ્ટ્રીય પરિસ્થિતિનો હવાલો આપતા એક્સપોર્ટ પર પ્રતિબંધ લાદી દેતા અફરા તફરી મચી હતી પોર્ટ પર લોડ થઈ ચૂકેલા જહાજોના કામકાજને પણ રોકાવી દેવાયું હતું. ચાર દિવસ સુધી બર્થ, જહાજ અને લોડીંગ ઠપ્પ રહેતા નિકાસકારોને કરોડોનું ડેમરેજ ચડતું હોવાથી તેમજ હજારો ટ્રકો વેઇટિંગમાં હોવાથી અનેક સમસ્યાઓ ઊભી થઈ છે.
આ પણ વાંચોઃ Impact of exports: ઘઉંના ભાવ ઘટ્યા તો વ્યાપારીઓ ટ્રકો ફસાતા મુંજાયા
ટ્રકોમાં 12થી 16 લાખ મેટ્રિક ટન માલ છે જે નિરીક્ષણ વગરનો - કંડલા બંદર પર લગભગ 5 જહાજો ભરવા જેટીએ લંગારવામાં આવ્યા હતા અને થોડા ઘણા ભરાયા ત્યાં નવા પરિપત્રનું અમલીકરણ કરતા કસ્ટમે લોડિંગ અટકાવી દીધું હતું. બે જહાજમાં લોડિંગ શરૂ કર્યું હતું. બહાર પાડેલા પરિપત્ર મુજબ કસ્ટમે નિરીક્ષણ કરી લીધું હોય તેવો જ માલ લોડ કરવાની છૂટ આપવામાં આવી છે. પાંચ જહાજ લાગેલા હોવાથી તે માટેનો લગભગ 0.80 મેટ્રિક ટન જ તો હાલ બંદરની અંદર છે અને તેનું નિરીક્ષણ થઈ ગયું છે આથી આ જથ્થો નિકાસ થઇ જશે પરંતુ પોર્ટની બહાર તથા ટ્રકોમાં 12થી 16 લાખ મેટ્રિક ટન માલ છે જે નિરીક્ષણ વગરનો છે તેની નિકાસ અટકશે.
લોડીંગ શરૂ થતાં 124708 મેટ્રિક ટન જથ્થો લોડ કરવામાં આવ્યું - દીનદયાળ પોર્ટના જનસંપર્ક અધિકારી ઓમપ્રકાશ દાદલાણીએ જણાવ્યું હતું કે હાલમાં 5 જહાજોમાં લોડીંગ શરૂ કર્યું છે. અત્યાર સુધીમાં 124708 મેટ્રિક ટન જથ્થો લોડ કરવામાં આવ્યું છે તો 184381 મેટ્રિક ટન જથ્થો હજુ લોડ કરવાનો બાકી છે જે લોડ કરવામાં આવશે. પરંતુ હજી પણ 16 લાખ મેટ્રિક ટન માલ છે જે નિરીક્ષણ વગરનો છે તેની નિકાસ અટકશે.
આયાત નિકાસકારો તથા કસ્ટમ હાઉસ એજન્ટો દ્વારા અનેક રજૂઆત કરાઇ - કંડલા પોર્ટ પર લંગારવામાં આવેલ પાંચ જહાજો પૈકી ઇજિપ્તનું જહાજ મના અને બાંગ્લાદેશનું જહાજ જગ રાધામાં માલનો લોડિંગ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. આયાત નિકાસકારો તથા કસ્ટમ હાઉસ એજન્ટો દ્વારા ઘઉંની નિકાસ મામલે પ્રશાસન સમક્ષ રજૂઆત કરવામાં આવી રહી છે પરંતુ ડીજીએફટી દ્વારા હજુ જોઇએ તેવી રાહત મળી નથી. આ ઉપરાંત ગાંધીધામ ગુડ્ઝ ટ્રાન્સપોર્ટ એસોસિએશન દ્વારા પણ અનેક રજૂઆત કરવામાં આવી છે.
આ પણ વાંચોઃ Wheat Prices Rise In Gujarat: યુક્રેન-રશિયાના યુદ્ધની અસર ઘઉં પર, જાણો કેટલો વધ્યો ભાવ
નિકાસકારોને કરોડોનું નુકસાન થશે - પરિપત્ર બાદ ઘઉંનો લોડીંગ શરૂ કર્યું છે. પરંતુ હજુ પણ મોટા પ્રમાણમાં જથ્થો પોર્ટની બહાર પડ્યું છે જેનું ભવિષ્ય અંધકારમય બન્યું છે તેમાં નિકાસકાર, ટ્રાન્સપોર્ટ વગેરેની સ્થિતિ પણ બગડી છે એક તરફ ગોડાઉનનું ભાડું ભરવું પડી રહ્યું છે અને બીજી તરફ જો આ જથ્થો પરત જે તે રાજ્યમાં મોકલવામાં આવશે તો ટ્રાન્સપોર્ટનુ ભાડું પણ ભોગવવું પડશે તે મોટો પ્રશ્ન છે. ગાંધીધામ શહેર આસપાસના તથા તાલુકાના 75 ટકા ગોડાઉનોમાં હાલ ઘઉં ભરવામાં આવ્યા છે. આ ઘઉંનો જથ્થો સડવા માંડશે તો વધુ એક મોટી સમસ્યાનું નિર્માણ થશે અને નિકાસકારોને કરોડોનું નુકસાન થશે.
ડ્રાઈવરોને પ્રાથમિક સુવિધાઓ આપવામાં આવી - ઉલ્લેખનીય છે કે કંડલા પોર્ટમાં ઘઉંનો કાર્ગો લઈને આવેલા ડ્રાઈવરોને પ્રાથમિક સુવિધાઓ આપવા માટે પોર્ટ પ્રશાસન સાથે ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ અને સામાજિક સંસ્થાઓ આગળ આવી હતી. ત્રણ હજારથી વધારે ફુડ પેકેટ્સ અને સ્થળ પર આહાર સામગ્રીનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે. માલ પહોંચાડવા માટે કેટલાક નિશ્ચીત દિવસોની જ વ્યવસ્થા સાથે નીકળતા ડ્રાઈવરો ઘઉં લોડીંગ પર પ્રતિબંધ થતા અહીં અટવાઈ પડ્યા હતા.
ડ્રાઇવરોની વ્હારે આવ્યું ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ અને પોર્ટ - ડ્રાઈવર માટે પાણી અને ભોજન જેવી પ્રાથમિક સગવડ માટે ડીપી એના ચેરમેન એસ.કે. મહેતાની દોરવણી તળે પોર્ટ પ્રશાસન અને ગાંધીધામ ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ દ્વારા ભોજન અને પાણી વ્યવસ્થા શરૂ કરવામાં આવી હતી. જનસંપર્ક અધિકારી ઓમપ્રકાશ દાદલાણીએ જણાવ્યું કે ત્રણ હજારથી વધુને સવાર સાંજ નાસ્તો, ભોજન અને પાણીની વ્યવસ્થા કરાઈ છે. ચેમ્બર પ્રમુખ તેજાભાઈ કાનગડ પણ અન્ય સભ્યો સાથે ઓન ગ્રાઉન્ડ સ્થળ પર સેવામાં જોડાયા હતા.