સોમનાથ" અનેક વખત લુટાયું પણ લોકોની આસ્થા ટસની મસ ન થઇ. જીર્ણ અવશેષોમાં વિખરાયેલા સોમનાથ મંદિરને રાહ હતી એવા વ્યક્તિની કે જે આ વિખેરાયેલા કાટમાળને સમેટી અને સોમનાથની પતાકા ફરીથી લેહરાવે અને 13 નવેમ્બર 1947 ના દિવસે સોમનાથની આ રાહ પુરી થઈ. 12 નવેમ્બર 1947- આરઝી હુકુમત દ્વારા જ્યારે જુનગઢ સ્વતંત્ર કરાવામાં આવ્યું ત્યારે સરદાર પટેલ પેહલા જૂનાગઢ અને ત્યારબાદ 13 નવેમ્બર 1947 એ સોમનાથ ગયા હતા.
સોમનાથના ભગ્ન અવશેષો જોઈ તેમનું હદય દ્રવી ગયું અને તેઓએ સોમનાથ નજીક સમુદ્ર જળ માંથી અંજલિ લઈ અને સોમનાથનો પુનઃ નિર્માણનો સંકલ્પ કર્યો. લોકભાગીદારીથી સરદાર પટેલે આ મંદિર બનાવવા આહવાન કર્યું, જેના પ્રત્યુત્તરમાં જામનગરના રાજવી જામસાહેબ તેમજ હાજર તમામે દાનની સરવાણી વહાવી અને સોમનાથનું પુનઃ નિર્માણ શરૂ થયું.
જ્યારે દેશના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતી ડૉક્ટર રાજેન્દ્રપ્રસાદ દ્વારા સોમનાથની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી ત્યારે દુર્ભાગ્યે સરદાર પટેલ દુનિયાને અલવિદા કહી ચુક્યા હતા. જેમના સન્માનમાં સોમનાથ ટ્રસ્ટ દ્વારા વલ્લભભાઈ પટેલની ભવ્ય મૂર્તિ સોમનાથ મંદિરની સામે બનાવવામાં આવી, જે આજે પણ લોકોને સરદારના મક્કમ ઇરાદાઓ વિશે સંદેશ આપે છે.
આમ જો સરદાર ન હોત તો આપણી આંખો સોમનાથના પૂનઃ નિર્માણને પામી ન હોત, અને આજે સોમનાથને આપણું દરેક નમન સરદારના પ્રયત્ન અને એમની દીર્ઘદ્રષ્ટિને આભારી છે તેવું કેહવું જરા પણ અતિશયોક્તિ ભર્યું નથી.
