- મોરબીના રાજવીરને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થતી હતી
- અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલના ડૉકટરોએ નવજીવન બક્ષ્યું
- રાજવીર પર બ્રોન્કોજેનિક ગાંઠની સર્જરી થઈ
અમદાવાદ: મોરબીના રાજવીરને એકાએક શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવા લાગી, સમગ્ર પરિવાર ચિંતાતુર બનતા મોરબીની સ્થાનિક હોસ્પિટલમાં સારવાર માટે લઇ ગયા, ત્યાં તો રાજવીરને ઓક્સિજન પર રાખવા પડ્યો હતો. 5 મહિનાના નાજૂક કુમળા ફુલસમું બાળક ઓક્સિજન પર હોય ત્યારે માતા-પિતા માટે તો એક કરૂણાંતિકા જ કહી શકાય.
રાજવીરને મોરબીથી રાજકોટ અને ત્યાંથી અમદાવાદ સારવાર માટે લવાયો
રાજવીરની હાલત સમય જતાં વધુ નાજુક થવા લાગી હતી. જેથી વધુ સધન અને શ્રેષ્ઠ સારવાર માટે તેને રાજકોટ લઇ જવામા આવ્યો, પરંતુ રાજકોટમાં તબીબોને રાજવીરની સ્વાસ્થ્ય તકલીફોમાં હૃદય સંબંધિત તકલીફો પણ અતિગંભીર જણાઇ આવતા અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલમાં તેને રિફર કર્યો હતો. ત્યારબાદ ચિંતામય રાઠવા પરિવાર પોતાના નવજાત બાળકને લઇ અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલ આવી પહોંચ્યા હતા.
રાજવીરના એકાએક ધબકારા બંધ થઈ ગયા અને…
5 મહિનાના નવજાત રાજવીરને તેમના માતા-પિતા અમદાવાદ સિવિલ મેડિસીટીમાં શ્વાસ લેવામાં પડતી તકલીફની ફરિયાદ સાથે લાવ્યા. એકાએક આ શ્વાસ લેવામાં પડતી તકલીફ વધી ગઇ અને હ્રદયના ઘબકારા અપ્રમાણસર બન્યા હતા. મધ્યાંતરે વિવિધ પ્રકારના તબીબી ટેસ્ટ કરવામાં આવ્યા. તબીબી સારવાર ચાલી રહી હતી, જે દરમિયાન હૃદયના ધબકારા બંધ પડી ગયા હતા! જીંદગી અને મોત વચ્ચે રીતસર ઝઝૂમી રહેલો રાજવીર અંતે જીત્યો.
અમદાવાદ સિવિલ મેડિસીટીમાં આવેલી યુ. એન. મહેતા હદયરોગ હોસ્પિટલના તબીબોની સમયસૂચકતા ભરી સારવાર અને શ્રેષ્ઠ પ્રયત્નો દ્વારા Cardiopulmonary resuscitation (CPR) (કૃત્રિમ રીતે હ્યદય પર દબાણ ઉભુ કરી હૃદયને પુન:ધબકતુ કરવુ) અને ઇન્જેકશન આપી રાજવીરના હ્રદયને પુન:ધબકતુ કરવામાં આવ્યું જે એક ચમકાત્કારથી ઓછુ ન હતું.
છાતીના ભાગમાં મહાકાય ગાંઠ હતી
રાજકોટથી અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલ સારવાર લઇ રહ્યા હતા, ત્યારે રાજવીરના હ્રદયના ધબકારા નાજૂક બનતા યુ. એન. મહેતા હાર્ટ હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો. જ્યાં ઇકોકાર્ડિયોગ્રામ ટ્રિકસપીડ રેગર્ગાઇટેશન અને પલ્મોનરી હાઇપરટેન્શન સાથે નાની એટ્રીઅલ સેપ્ટલ ખામીની જાણ થઇ. સી.ટી. સ્કેન કરાતા જાણવા મળ્યું કે, છાતીના ભાગમાં 6*5*4 સે.મી.ની મહાકાય ગાંઠ છે. જે રાજવીરના ફેફસા અને મુખ્ય શ્વાસનળી ઉપર દબાણ ઉભુ કરી રહી હતી, જે કારણોસર જ રાજવીરને શ્વાસ લેવામાં ઘણી તકલીફ અનુભવાઇ રહી હતી. જેણે તબીબોએ ભારે જહેમત બાદ નિયંત્રણ મેળવ્યું હતું.
શ્વાસનળી સાથે જોડાયેલી ગાંઠની સર્જરી થઈ
રાજવીરની સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ નિયંત્રણમાં આવતા તરત જ તેની બ્રોન્કોજેનિક ગાંઠના સારવારની આક્સમિક જરૂરિયાત ઉભી થતા સિવિલ હોસ્પિટલના બાળરોગ સર્જરી વિભાગમાં સારવાર અર્થે લાવવામાં આવ્યા. આ પ્રકારની સર્જરીમાં શ્વાસનળીથી જોડાયેલી પાણીની ગાંઠ જોવા મળે છે જે જન્મજાત જ હોય છે, પરંતુ સમય જતા તેના કદમાં વધારો થતો જાય છે. જેની સમયસર સર્જરી કરવામાં ન આવે તો બાળકના જીવનું જોખમ રહેલું હોય છે.
આ પ્રકારની સર્જરીને અત્યંત જોખમી માનવામાં આવે છે. બ્રોન્કોજેનિક ગાંઠની સર્જરી વિશેની સમગ્ર ગંભીરતા સિવિલ હોસ્પિટલના તબીબો દ્વારા રાજવીરના માતા-પિતાને સમજાવવામાં આવી જે સાંભળી રાઠવા પરિવાર ગભરાયા, પરંતુ સિવિલ હોસ્પિટલના તબીબોએ તેમને આશા બાંધી કે રાજવીરને કંઇ જ નહીં થાય આ જંગ આપણે જીતીશુ. પછી શું જોવાનું હતું, તબીબો અને માતા-પિતા અને ખાસ કરીને રાજવીર તૈયાર હતો જીંદગી અને મોતના આ તૂમૂલ જંગ લડવા અને જીતવા.
સિનિયર ડૉકટરોએ નવજીવન બક્ષ્યું
આ પ્રકારની સર્જરીમાં નિષ્ણાંત તબીબોની હાજરી અનિવાર્ય હોઇ સિવિલ હોસ્પિટલના બાળરોગ સર્જરી વિભાગના વડા ડૉ. રાકેશ જોષી અને મદદનીશ પ્રાધ્યાપક ડૉ. મહેશ વાઘેલાએ રાજવીરની સર્જરી કરવાનું બીંડુ ઉપાડીને નવજીવન બક્ષવા કટિબદ્ધ થયા હતા. એનેસ્થેસિયા વિભાગના મદદનીશ પ્રાધ્યાપક ડૉ. ભાવના રાવલના સહયોગથી સમગ્ર ટીમે અત્યંત જોખમી એવી બ્રોન્કોજેનિક સિસ્ટની સર્જરી હાથ ધરી હતી. સર્જરી દરિમયાન 6*5*4 સેમીની વિશાળકાય ગાંઠ દૂર કરવામાં આવી હતી. આ ગાંઠ ફેફસા અને શ્વાસનળી વચ્ચે દબાયેલી હતી, જે કારણેસર જ રાજવીરને શ્વાસ લેવામાં હાલાકી ભોગવવી પડી રહી હતી.
રાજવીરને 10 દિવસ પર ઓક્સિજન પર રખાયો
રાજવીરની સર્જરી કર્યા બાદ બાળરોગ વિભાગના વડા ડૉ. બેલા શાહ, સહ પ્રાધ્યાપક ડૉ. સૂચેતા મુનશી, મદદનીશ પ્રાધ્યાપક ડૉ. અનુયા ચૌહાણના માર્ગદર્શન હેઠળ એક દિવસ વેન્ટીલેટર પર અને 10થી વધુ દિવસ ઓક્સિજન પર રાખીને સર્જરી બાદની સંપૂર્ણ કાળજી રાખવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન બાળકને રાયલ્સ ટ્યુબ એટલે કે નળી વાટે દૂધ પીવડાવવામાં આવતું હતું, જે 10 દિવસની સારવાર બાદ રાજવીરને માતાનું ધાવણ મળતું થયું છે. 10થી 15 દિવસની લાંબી સારવાર અને ભારે જહેમત બાદ રાજવીર સંપૂર્ણપણે સ્વસ્થ થઇને પોતાના ધરે પરત ફર્યો હતો.
શું છે બ્રોન્કોજેનિક સિસ્ટ ?
બાળકનો ગર્ભમાં જ્યારે વિકાસ થઇ રહ્યો હોય છે, ત્યારે શ્વાસનળીની રચના દરમિયાન શરીરમાં ઘટકો છૂટા પડતા હોય છે. આ સમગ્ર પ્રક્રિયા દરમિયાન જૂજ કિસ્સામાં ઘટકો શ્વાસનળીની બહાર પડી જતા ગાંઠની રચની થવા લાગે છે, જે સમય જતા વિશાળકાય સ્વરૂપ ઘારણ કરે છે. આ તકલીફની સમયસર સર્જરી કરવી અતિઆવશ્યક બની રહે છે. અમૂક કિસ્સામાં આ ગાંઠમાં જો પાણી ભરાઇ જાય અથવા ઇન્ફેક્સન લાગે ત્યારે અન્ય અંગોમાં તે દબાણ ઉત્પન્ન કરે છે, જે કારણોસર દર્દી અત્યંત કપરી પરિસ્થિતિમાં મૂકાઇ જાય છે. જીવ ગુમાવવાનું પણ જોખમ રહેલું હોય છે. આ પ્રકારના કિસ્સા 50થી 60 હજારે એક બાળકમાં જોવા મળે છે.
