ETV Bharat / science-and-technology

દેશની એક મોટી બેંકની બેંકિંગ એપની નકલ કરીને છેતરપિંડીનો પર્દાફાશ - ભારતીય સ્ટેટ બેંક નકલી બેંકિગ એપ યોનો

દિલ્હી પોલીસનું કહેવું છે કે, તેણે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ એપ SBI YONO ના નકલી વર્ઝનની છેતરપિંડીના સંબંધમાં 23 આરોપીઓની ધરપકડ કરીને સાયબર ક્રાઈમ ફ્રોડના સમગ્ર ભારતમાં નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે. state bank of india internet banking app sbi yono fake version . sbi yono fake version busted by delhi police.

Etv Bharatદેશની એક મોટી બેંકની બેંકિંગ એપની નકલ કરીને છેતરપિંડીનો પર્દાફાશ
Etv Bharatદેશની એક મોટી બેંકની બેંકિંગ એપની નકલ કરીને છેતરપિંડીનો પર્દાફાશ
author img

By

Published : Aug 30, 2022, 12:42 PM IST

નવી દિલ્હી દિલ્હી પોલીસનું કહેવું છે કે, તેણે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ (state bank of india internet banking app) એપ SBI YONO ના નકલી વર્ઝન (sbi yono fake version) ની છેતરપિંડીના સંબંધમાં 23 આરોપીઓની ધરપકડ કરીને સાયબર ક્રાઈમ ફ્રોડ (cyber crime hub jharkhand india) ના સમગ્ર ભારતમાં નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે. દેશમાં વૃદ્ધ લોકો દ્વારા પણ એન્ડ્રોઇડ ફોનનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ થતો હોવાથી, સ્કેમર્સ હવે વિવિધ રીતે નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓનો લાભ લઈ રહ્યા છે અને છેતરવાની ડિજિટલ રીતો શોધી રહ્યા છે. તે એક સંદેશના સ્વરૂપમાં હોઈ શકે છે જે વિશ્વાસપાત્ર બેંકિંગ એપ્લિકેશનના નકલી પૃષ્ઠ તરફ દોરી જાય છે, અથવા તો જીવનરક્ષક ઉપકરણ પણ જેની તમને બીમાર પથારીમાં સખત જરૂર છે. સૂચિ વિશાળ છે અને વિચિત્ર વસ્તુઓથી ખુશ ઇવેન્ટ્સ સુધી જઈ શકે છે.

આ પણ વાંચો ટેક જાયન્ટ ગૂગલે આપ્યા આ સારા સમાચાર

SMS બેંકિંગ છેતરપિંડી દિલ્હી પોલીસનું કહેવું છે કે, તેણે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI YONO) ની ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ એપ્લિકેશન નકલી YONO ની છેતરપિંડી કરવાના સંબંધમાં 23 આરોપીઓની ધરપકડ કરીને છેતરપિંડીઓના સમગ્ર ભારતમાં નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે. તેઓ એક સમાંતર નેટવર્ક ચલાવી રહ્યા હતા. જે લોકોને બેંકિંગ એપ (SBI YONO એપ) જેવી જ હોવા માટે છેતરતી હતી. એક SMS (SMS બેંકિંગ છેતરપિંડી) તમારી જીવન બચતને નષ્ટ કરી શકે છે. આ સ્કેમર્સ જે રીતે કામ કરે છે તે તમારા Android ફોન પર મોકલેલા SMSથી શરૂ થાય છે. શરૂઆતમાં, રેકેટ એક લિંક સાથે જથ્થાબંધ સંદેશ મોકલશે, જે વેશમાં નકલી પેજ YONO એપ તરફ દોરી જશે.

દિલ્લી પોલીસ સાઈબર સેલ પોલીસનું કહેવું છે કે, તેઓ એનરોક અને આવા અન્ય વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર નકલી ફિશિંગ પેજ હોસ્ટ કરે છે. એકવાર એકાઉન્ટ ધારક નકલી નેટ બેન્કિંગ પેજ પર ઓળખપત્રો ફીડ કરે છે, આરોપી એક સાથે પીડિતાના મૂળ ખાતામાં લોગ ઇન કરે છે. થોડી જ વારમાં તેઓ અલગ અલગ જગ્યાએથી તેમના પીડિત પાસેથી ઠગાઈના પૈસા લઈને બીજા પીડિતાને શોધવાનું શરૂ કરે છે. વિવિધ સ્થળોએ પથરાયેલી ટોળકીમાં તેમની નાપાક પ્રવૃતિઓ અંગે ઘનિષ્ઠ સંકલન છે. એક વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારી કહે છે, એકવાર પીડિતાએ નકલી YONO એપમાં વિગતો ભરી દીધા પછી, છેતરપિંડી કરનારને નકલી YONO એપના એડમિન કંટ્રોલ દ્વારા OTP સહિતની વિગતોની ઍક્સેસ મળશે.

આ પણ વાંચો જો તમે ટ્વિટર દ્વારા ખરીદી કરતાં હોય તો ચેતી જજો

ભારતીય સ્ટેટ બેંક નકલી બેંકિગ એપ યોનો આ રીતે બુદ્ધિશાળી ગુનેગારો પકડાય છે સ્પેશિયલ સેલના ઇન્ટેલિજન્સ ફ્યુઝન એન્ડ સ્ટ્રેટેજિક ઓપરેશન્સ (IFSCO) યુનિટે અવલોકન કર્યું હતું કે, વિવિધ ફરિયાદો નિયમિતપણે પ્રાપ્ત થઈ રહી છે. જેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે, પીડિતોને YONO એપ પર KYC અપડેટ કરવાની જરૂર હતી, એના બહાને છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. એસબીઆઈ મેનેજમેન્ટનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો હતો અને સંયુક્ત તપાસ શરૂ કરવામાં આવી હતી. જેમાં એસબીઆઈ પાસેથી ડેટા માંગવામાં આવ્યો હતો અને વિગતવાર તપાસ કરવામાં આવી હતી. વિશ્લેષણ દરમિયાન, 100 થી વધુ ફરિયાદોનું ક્લસ્ટર મળ્યું. જેમાં દિલ્હી સાથે સંબંધિત 51 ફરિયાદો લિંક કરવામાં આવી હતી. તપાસ દરમિયાન, કથિત વ્યક્તિઓ દ્વારા મોકલવામાં આવેલી લિંક્સ, લિંક હોસ્ટિંગ, મોબાઇલ કૉલ વિશ્લેષણ અને નાણાકીય તપાસનું ટેકનિકલ વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું અને જાણવા મળ્યું હતું કે, તેઓ ભારતમાં વિવિધ સ્થળોએથી ખૂબ જ સંગઠિત રીતે કામ કરી રહ્યા છે.

કુખ્યાત જામતારા કનેક્શન (cyber crime hub jharkhand india) પોલીસ (Delhi Police Cyber Cell) એ વ્યાપક વિશ્લેષણ અને ગ્રાઉન્ડ વેરિફિકેશન કર્યું હતું. સુરત, કોલકાતા, ગીરડીહ, જામતારા, ધનબાદ અને દિલ્હી એનસીઆર (Cyber crime hub Surat, Kolkata, Giridih, Jamtara, Dhanbad and Delhi NCR Cyber crime news) માં આરોપીઓના સ્થળોની ઓળખ કરવામાં આવી હતી. વિગતવાર તપાસ દરમિયાન આરોપીઓનું મોડ્યુલ પ્રકાશમાં આવ્યું હતું. તપાસ મુજબ, કૌભાંડના વિવિધ હેતુઓ માટે 6 મોડ્યુલ સોંપવામાં આવ્યા હતા. એક જૂથ ફિશિંગ લિંક્સ બનાવવા અને હોસ્ટ કરવામાં સામેલ છે, બીજો જૂથ બલ્ક એસએમએસ અને કૉલ્સ મોકલવા માટે નકલી સિમ કાર્ડ ખરીદતું હતું. ત્રીજા મોડ્યુલમાં ફિશિંગ લિંક મોકલવી અને જો ફિશિંગ પેજ પર OTP દાખલ કરવામાં ન આવ્યો હોય તો પીડિતને કૉલ કરવાનો સમાવેશ થાય છે. ચોથું જૂથ વારાફરતી પીડિતની નેટ બેંકિંગમાં લોગ ઇન કરે છે અને છેતરપિંડીથી મેળવેલા બેંક ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરે છે.

આ પણ વાંચો નાસાનું Moon Rocket લોન્ચ માટે તૈયાર, જાણો તેમની ખાસિયત

દિલ્હી પોલીસે એસબીઆઈ યોનોના નકલી વર્ઝનનો પર્દાફાશ અન્ય મોડ્યુલ નકલી અથવા છેતરપિંડીવાળા બેંક ખાતાઓની ખરીદીમાં સામેલ હતું અને છેલ્લું જૂથ બેંક ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી રહ્યું હતું. ટેકનિકલ વિશ્લેષણ દરમિયાન એવું પણ જોવામાં આવ્યું હતું કે, કથિત વ્યક્તિઓના મોબાઈલ ફોન અને ડિજિટલ ટ્રેસ તે જ સમયે રડારમાંથી બહાર નીકળી ગયા હતા. જો આરોપીઓમાંથી એક પકડાય છે, તો બાકીના ઓફલાઈન થઈ ગયા હશે અને તેઓને શોધી શકશે નહીં. આમ, તેમના તમામ ઠેકાણાઓ પર વારાફરતી અને સંકલિત રીતે દરોડા પાડવાની વ્યૂહરચના ઘડી કાઢવામાં આવી હતી. તેને ધ્યાનમાં રાખીને સમગ્ર ભારતમાં સાત સ્થળોએ તેમના અડ્ડા પર દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. કોવિડ દરમિયાન આ જ પેટર્નમાં અન્ય એક કૌભાંડ પણ ચાલી રહ્યું હતું. દિલ્હી પોલીસના સાયબર હુમલાના મિશનના ભાગ રૂપે, તેઓએ 90 લોકોની ધરપકડ કરી જેઓ જીવન બચાવવાના સાધનો અને દવાઓ વેચવાના બહાને નિર્દોષ લોકોને છેતરતા હતા. આ પહેલીવાર હતું જ્યારે સમગ્ર દિલ્હી પોલીસે સાયબર છેતરપિંડી સામે લડવા માટે તમામ એકમો અને જિલ્લાઓ સાથે કામ કર્યું હતું.

નવી દિલ્હી દિલ્હી પોલીસનું કહેવું છે કે, તેણે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ (state bank of india internet banking app) એપ SBI YONO ના નકલી વર્ઝન (sbi yono fake version) ની છેતરપિંડીના સંબંધમાં 23 આરોપીઓની ધરપકડ કરીને સાયબર ક્રાઈમ ફ્રોડ (cyber crime hub jharkhand india) ના સમગ્ર ભારતમાં નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે. દેશમાં વૃદ્ધ લોકો દ્વારા પણ એન્ડ્રોઇડ ફોનનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ થતો હોવાથી, સ્કેમર્સ હવે વિવિધ રીતે નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓનો લાભ લઈ રહ્યા છે અને છેતરવાની ડિજિટલ રીતો શોધી રહ્યા છે. તે એક સંદેશના સ્વરૂપમાં હોઈ શકે છે જે વિશ્વાસપાત્ર બેંકિંગ એપ્લિકેશનના નકલી પૃષ્ઠ તરફ દોરી જાય છે, અથવા તો જીવનરક્ષક ઉપકરણ પણ જેની તમને બીમાર પથારીમાં સખત જરૂર છે. સૂચિ વિશાળ છે અને વિચિત્ર વસ્તુઓથી ખુશ ઇવેન્ટ્સ સુધી જઈ શકે છે.

આ પણ વાંચો ટેક જાયન્ટ ગૂગલે આપ્યા આ સારા સમાચાર

SMS બેંકિંગ છેતરપિંડી દિલ્હી પોલીસનું કહેવું છે કે, તેણે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI YONO) ની ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ એપ્લિકેશન નકલી YONO ની છેતરપિંડી કરવાના સંબંધમાં 23 આરોપીઓની ધરપકડ કરીને છેતરપિંડીઓના સમગ્ર ભારતમાં નેટવર્કનો પર્દાફાશ કર્યો છે. તેઓ એક સમાંતર નેટવર્ક ચલાવી રહ્યા હતા. જે લોકોને બેંકિંગ એપ (SBI YONO એપ) જેવી જ હોવા માટે છેતરતી હતી. એક SMS (SMS બેંકિંગ છેતરપિંડી) તમારી જીવન બચતને નષ્ટ કરી શકે છે. આ સ્કેમર્સ જે રીતે કામ કરે છે તે તમારા Android ફોન પર મોકલેલા SMSથી શરૂ થાય છે. શરૂઆતમાં, રેકેટ એક લિંક સાથે જથ્થાબંધ સંદેશ મોકલશે, જે વેશમાં નકલી પેજ YONO એપ તરફ દોરી જશે.

દિલ્લી પોલીસ સાઈબર સેલ પોલીસનું કહેવું છે કે, તેઓ એનરોક અને આવા અન્ય વિવિધ પ્લેટફોર્મ પર નકલી ફિશિંગ પેજ હોસ્ટ કરે છે. એકવાર એકાઉન્ટ ધારક નકલી નેટ બેન્કિંગ પેજ પર ઓળખપત્રો ફીડ કરે છે, આરોપી એક સાથે પીડિતાના મૂળ ખાતામાં લોગ ઇન કરે છે. થોડી જ વારમાં તેઓ અલગ અલગ જગ્યાએથી તેમના પીડિત પાસેથી ઠગાઈના પૈસા લઈને બીજા પીડિતાને શોધવાનું શરૂ કરે છે. વિવિધ સ્થળોએ પથરાયેલી ટોળકીમાં તેમની નાપાક પ્રવૃતિઓ અંગે ઘનિષ્ઠ સંકલન છે. એક વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારી કહે છે, એકવાર પીડિતાએ નકલી YONO એપમાં વિગતો ભરી દીધા પછી, છેતરપિંડી કરનારને નકલી YONO એપના એડમિન કંટ્રોલ દ્વારા OTP સહિતની વિગતોની ઍક્સેસ મળશે.

આ પણ વાંચો જો તમે ટ્વિટર દ્વારા ખરીદી કરતાં હોય તો ચેતી જજો

ભારતીય સ્ટેટ બેંક નકલી બેંકિગ એપ યોનો આ રીતે બુદ્ધિશાળી ગુનેગારો પકડાય છે સ્પેશિયલ સેલના ઇન્ટેલિજન્સ ફ્યુઝન એન્ડ સ્ટ્રેટેજિક ઓપરેશન્સ (IFSCO) યુનિટે અવલોકન કર્યું હતું કે, વિવિધ ફરિયાદો નિયમિતપણે પ્રાપ્ત થઈ રહી છે. જેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે, પીડિતોને YONO એપ પર KYC અપડેટ કરવાની જરૂર હતી, એના બહાને છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. એસબીઆઈ મેનેજમેન્ટનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો હતો અને સંયુક્ત તપાસ શરૂ કરવામાં આવી હતી. જેમાં એસબીઆઈ પાસેથી ડેટા માંગવામાં આવ્યો હતો અને વિગતવાર તપાસ કરવામાં આવી હતી. વિશ્લેષણ દરમિયાન, 100 થી વધુ ફરિયાદોનું ક્લસ્ટર મળ્યું. જેમાં દિલ્હી સાથે સંબંધિત 51 ફરિયાદો લિંક કરવામાં આવી હતી. તપાસ દરમિયાન, કથિત વ્યક્તિઓ દ્વારા મોકલવામાં આવેલી લિંક્સ, લિંક હોસ્ટિંગ, મોબાઇલ કૉલ વિશ્લેષણ અને નાણાકીય તપાસનું ટેકનિકલ વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું અને જાણવા મળ્યું હતું કે, તેઓ ભારતમાં વિવિધ સ્થળોએથી ખૂબ જ સંગઠિત રીતે કામ કરી રહ્યા છે.

કુખ્યાત જામતારા કનેક્શન (cyber crime hub jharkhand india) પોલીસ (Delhi Police Cyber Cell) એ વ્યાપક વિશ્લેષણ અને ગ્રાઉન્ડ વેરિફિકેશન કર્યું હતું. સુરત, કોલકાતા, ગીરડીહ, જામતારા, ધનબાદ અને દિલ્હી એનસીઆર (Cyber crime hub Surat, Kolkata, Giridih, Jamtara, Dhanbad and Delhi NCR Cyber crime news) માં આરોપીઓના સ્થળોની ઓળખ કરવામાં આવી હતી. વિગતવાર તપાસ દરમિયાન આરોપીઓનું મોડ્યુલ પ્રકાશમાં આવ્યું હતું. તપાસ મુજબ, કૌભાંડના વિવિધ હેતુઓ માટે 6 મોડ્યુલ સોંપવામાં આવ્યા હતા. એક જૂથ ફિશિંગ લિંક્સ બનાવવા અને હોસ્ટ કરવામાં સામેલ છે, બીજો જૂથ બલ્ક એસએમએસ અને કૉલ્સ મોકલવા માટે નકલી સિમ કાર્ડ ખરીદતું હતું. ત્રીજા મોડ્યુલમાં ફિશિંગ લિંક મોકલવી અને જો ફિશિંગ પેજ પર OTP દાખલ કરવામાં ન આવ્યો હોય તો પીડિતને કૉલ કરવાનો સમાવેશ થાય છે. ચોથું જૂથ વારાફરતી પીડિતની નેટ બેંકિંગમાં લોગ ઇન કરે છે અને છેતરપિંડીથી મેળવેલા બેંક ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરે છે.

આ પણ વાંચો નાસાનું Moon Rocket લોન્ચ માટે તૈયાર, જાણો તેમની ખાસિયત

દિલ્હી પોલીસે એસબીઆઈ યોનોના નકલી વર્ઝનનો પર્દાફાશ અન્ય મોડ્યુલ નકલી અથવા છેતરપિંડીવાળા બેંક ખાતાઓની ખરીદીમાં સામેલ હતું અને છેલ્લું જૂથ બેંક ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી રહ્યું હતું. ટેકનિકલ વિશ્લેષણ દરમિયાન એવું પણ જોવામાં આવ્યું હતું કે, કથિત વ્યક્તિઓના મોબાઈલ ફોન અને ડિજિટલ ટ્રેસ તે જ સમયે રડારમાંથી બહાર નીકળી ગયા હતા. જો આરોપીઓમાંથી એક પકડાય છે, તો બાકીના ઓફલાઈન થઈ ગયા હશે અને તેઓને શોધી શકશે નહીં. આમ, તેમના તમામ ઠેકાણાઓ પર વારાફરતી અને સંકલિત રીતે દરોડા પાડવાની વ્યૂહરચના ઘડી કાઢવામાં આવી હતી. તેને ધ્યાનમાં રાખીને સમગ્ર ભારતમાં સાત સ્થળોએ તેમના અડ્ડા પર દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. કોવિડ દરમિયાન આ જ પેટર્નમાં અન્ય એક કૌભાંડ પણ ચાલી રહ્યું હતું. દિલ્હી પોલીસના સાયબર હુમલાના મિશનના ભાગ રૂપે, તેઓએ 90 લોકોની ધરપકડ કરી જેઓ જીવન બચાવવાના સાધનો અને દવાઓ વેચવાના બહાને નિર્દોષ લોકોને છેતરતા હતા. આ પહેલીવાર હતું જ્યારે સમગ્ર દિલ્હી પોલીસે સાયબર છેતરપિંડી સામે લડવા માટે તમામ એકમો અને જિલ્લાઓ સાથે કામ કર્યું હતું.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.