ભારતમાં કાર્યરત ડોકટરો અને ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સર્જનોના જણાવ્યા અનુસાર તબીબી વિજ્ઞાનમાં આ મહત્ત્વની સફળતા છે. પિગ ટુ હ્યુમન હાર્ટ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ (Pig To Human Heart Transplant) મહત્વની માહિતીનો ખજાનો ખોલશે જેનો ઉપયોગ આવનારા વર્ષોમાં લાખો લોકોના જીવ બચાવવા માટે થઈ શકે છે.
માનવ શરીરમાં સામાન્ય થઈ ધબકી રહ્યું છે ડુક્કરનું હદૃય
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાંથી બહાર આવતા અહેવાલો અનુસાર, 57 વર્ષીય પ્રાપ્તકર્તાના શરીરમાં હૃદય હવે સામાન્ય રીતે ધબકી રહ્યું છે. આ સર્જરીની પ્રક્રિયા ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સર્જરીના વિવિધ પરિમાણો સાથે સંકળાયેલા નિષ્ણાતોની મોટી ટીમ સાથે ડો. મોહમ્મદ મોહિઉદ્દીન અને ડો. બાર્ટલી ગ્રિફિથ દ્વારા સફળતાપૂર્વક કરવામાં આવી હતી. બંને યુનિવર્સિટી ઓફ મેરીલેન્ડ, બાલ્ટીમોર (University of Marlyland School of Medicine) સાથે સંકળાયેલા છે.
અસંખ્ય શક્યતાઓના દ્વાર ખુલશે
હેમંત કૌકુંતલા, કાર્ડિયોથોરાસિક સર્જન, સેન્ચ્યુરી હોસ્પિટલ, હૈદરાબાદ,આ સર્જરી વિશે ટિપ્પણી કરતા જણાવ્યું હતું કે તબીબી વિજ્ઞાન એક ઝડપી વિકાસશીલ જગ્યા છે અને આ સફળ રહેલા ડુક્કરથી માનવ હૃદય ટ્રાન્સપ્લાન્ટની (Pig To Human Heart Transplant) પ્રક્રિયા એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ બની રહેશે, જે આરોગ્ય સંભાળના ભવિષ્યને નવી રીતે વ્યાખ્યાયિત કરશે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે "પ્રત્યારોપણ માટે હૃદય અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ અવયવોની ઉપલબ્ધતા ન હોવાને કારણે દર વર્ષે લાખો લોકો અંતિમ તબક્કાના અથવા અસ્થાયીરૂપે બીમાર દર્દીઓ મૃત્યુ પામે છે. આ સંશોધન અને વિકાસ અન્વેષણ કરવા માટે અસંખ્ય શક્યતાઓના (medical field advancements) દ્વાર ખોલશે. અમે ડૉક્ટર તરીકે મેરીલેન્ડમાંથી (University of Marlyland School of Medicine) બહાર આવતી માહિતીનો અભ્યાસ કરવાની આતુરતાપૂર્વક રાહ જોઈ રહ્યા છીએ.
આ પણ વાંચોઃ World Heart Day : યુએઈ, યુક્રેન અને રશિયા સહિત ભારતના અન્ય શહેરોમાં ધબકે છે 36 સુરતીઓના હૃદય
વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો શોધીએ તે મહત્વનું છે
KIMS હાર્ટ એન્ડ લંગ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ચેર અને પ્રોગ્રામ ડાયરેક્ટર સંદીપ અટ્ટવારના જણાવ્યા અનુસાર, એક અંગને નુકસાન થવાથી માનવ જીવનની ગુણવત્તા બગડવાની શરૂઆત થાય છે અને જ્યાં સુધી તેે સંપૂર્ણપણે રિપેર કરવામાં ન આવે અથવા તેને બદલવામાં ન આવે તો તે અન્ય અંગને નુકસાન પહોંચાડવાની મોટી સંભાવના છે. તેથી ક્ષતિગ્રસ્ત અંગોને બદલવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. "કારણ કે તબીબી વિજ્ઞાન મૃત માનવ સ્ત્રોતોમાંથી જરૂરી સંખ્યામાં અવયવો મેળવી શકતું નથી તેથી તે માટે આપણે વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો શોધીએ (medical discoveries ) તે મહત્વનું છે," અટ્ટવાર 203 ફેફસાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ, 92 હૃદય પ્રત્યારોપણ અને 37 એકસાથે ફેફસાં અને હાર્ટ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ એમ કુલ 332 અંગ પ્રત્યારોપણનો અનુભવ ધરાવે છે.
અંગદાનની જરુરત પૂર્ણ ન થતાં અસંખ્ય લોકો મોતને ભેટે છે
"દર વર્ષે હૃદય અથવા ફેફસાં અથવા યકૃત અથવા કિડની અથવા સ્વાદુપિંડ વગેરેની બિમારીને કારણે ઘણા અસ્થાયી રીતે બીમાર દર્દીઓ મૃત્યુ પામે છે. અંતિમ તબક્કાના દર્દીઓમાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવા માટેના અંગની ઉપલબ્ધતા ન હોવાને કારણે ચોક્કસ મૃત્યુ થાય છે. અમુક તબક્કે વિજ્ઞાન કદાચ બીમાર દર્દીઓમાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવા માટે યોગ્ય કૃત્રિમ-હજુ કાર્યક્ષમ અવયવોના સ્વરૂપમાં સારવાર ઓફર કરે છે. પરંતુ તબીબી વિજ્ઞાન તે તબક્કે પહોંચે તે પહેલાં વૈજ્ઞાનિકો અને ડોકટરોએ મનુષ્યજીવનને બચાવવા માટે શ્રેષ્ઠ-ઉપયોગી ઉકેલ શોધવા માટે તેમના સંશોધનો ચાલુ રાખવા પડશે." રાજીવ ગર્ગ, સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ, અવેર ગ્લેનેગલ્સ ગ્લોબલ હોસ્પિટલે જણાવ્યું હતું.
પ્રાથમિક અભ્યાસોના નિરીક્ષણો વધુ આગળ લઇ જશે
SLG હોસ્પિટલ્સના સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ ઇન્ટરવેન્શનલ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ હરિરામ વી માને છે કે આ પ્રક્રિયા (Pig To Human Heart Transplant) નવી શક્યતાઓના દ્વાર ખોલશે. "મોટાભાગે જ્યારે જીવંત અથવા મૃતદેહના સ્ત્રોતમાંથી કોઈ અંગને પ્રાપ્તકર્તામાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવાની વાત આવે છે ત્યારે બંનેનું મેચ થવું એ એક મોટો પડકાર છે. સૌથી પ્રાકૃતિક તબક્કામાં ડુક્કરની અંદર મનુષ્ય માટે યોગ્ય હૃદયની પ્રાપ્તિએ વૈજ્ઞાનિકોએ પ્રાપ્તકર્તાને અનુરૂપ હૃદયને સંશોધિત કરવાનો નવો રાહ ખોલ્યો છે. આ ક્ષેત્રમાં વધુ સંશોધન અને વિકાસ જોવા મળશે અને મને વિશ્વાસ છે કે ડેવિડ બેનેટ સિનિયરનું નજીકથી નિરીક્ષણ કરવાથી ડોકટરોને ઘણું શીખવા સમજવા મળશે જે આ શોધને આગળના તબક્કામાં લઈ જવા માટે મદદ કરશે," તેમણે કહ્યું.
ભારતમાં દર વર્ષે ફક્ત 1000 હૃદય પ્રત્યારોપણ
ઉપલબ્ધ આંકડાઓ અનુસાર યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં ઓછામાં ઓછા 50,000 નવા દર્દીઓને તેમનામાં ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવા માટે તંદુરસ્ત હૃદયની જરૂર છે. બ્રેઈન-ડેડ/કેડેવર સ્ત્રોતના પરંપરાગત માધ્યમોમાંથી માત્ર 4000 હૃદય ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવા માટે મળે છે. આથી જીવિત રહેવા માટે હાર્ટ ટ્રાન્સપ્લાન્ટની જરૂરિયાત ધરાવતા લોકોની સંખ્યા દર વર્ષે વધી રહી છે. ભારતમાં આ સંખ્યા ઓછામાં ઓછી પાંચ કે છ ગણી વધારે હોઈ શકે છે અને ટ્રાન્સપ્લાન્ટ માટે હૃદયની ઉપલબ્ધતા (Heart transplantation in India) દર વર્ષે લગભગ 1,000 છે.
