ચીન: ચીનના શહેર શાંઘાઈએ બુધવારે શ્વાસમાં લઈ શકાય (vaccine inhaled through mouth) તેવી કોવિડ 19 રસીનું સંચાલન કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. જે વિશ્વનો સૌપ્રથમ દેશ છે. આ રસી, એક ઝાકળ કે જે મોં દ્વારા ચૂસવામાં આવે છે, તે અગાઉ રસીકરણ માટે બૂસ્ટર ડોઝ તરીકે મફતમાં ઓફર કરવામાં આવે છે.
સોય મુક્ત રસી: (Needle free vaccines by China) આ એવા લોકોને સમજાવી શકે છે કે જેઓ રસી લેવા માટે શોટ લેવાનું પસંદ કરતા નથી, તેમજ ગરીબ દેશોમાં રસીકરણને વિસ્તૃત કરવામાં મદદ કરે છે કારણ કે તેઓનું સંચાલન કરવું સરળ છે. ચીન વધુ લોકોને બૂસ્ટર મળે તેવું ઈચ્છે છે. તે કડક રોગચાળાના પ્રતિબંધોને હળવા કરે તે પહેલાંના શોટ્સ જે અર્થતંત્રને રોકી રહ્યા છે. ઓનલાઈન ચાઈનીઝ સ્ટેટ મીડિયા આઉટલેટ દ્વારા પોસ્ટ કરવામાં આવેલ એક વિડિયોમાં એક સામુદાયિક આરોગ્ય કેન્દ્રના લોકો તેમના મોંમાં અર્ધપારદર્શક સફેદ કપની ટૂંકી નોઝલ ચોંટી રહ્યા છે. સાથેના લખાણમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ધીમે ધીમે શ્વાસ લીધા પછી, એક વ્યક્તિએ પાંચ સેકન્ડ માટે તેનો શ્વાસ રોકી રાખ્યો, આખી પ્રક્રિયા 20 સેકન્ડમાં પૂરી થઈ. "તે એક કપ દૂધની ચા પીવા જેવું હતું," શાંઘાઈના એક રહેવાસીએ વીડિયોમાં કહ્યું.
નિષ્ણાતના મતે: "જ્યારે મેં તેને શ્વાસમાં લીધો, ત્યારે તેનો સ્વાદ થોડો મીઠો હતો." એક નિષ્ણાતે કહ્યું કે, મોટા ટીપાં મોં અને ગળાના ભાગોમાં સંરક્ષણ પ્રશિક્ષિત કરશે, જ્યારે નાના ટીપાં વધુ શરીરમાં પ્રવેશ કરશે, ડો. વિનીતા બાલ, ભારતમાં રોગપ્રતિકારક નિષ્ણાતે જણાવ્યું હતું. ચીની નિયમનકારોએ બૂસ્ટર તરીકે ઉપયોગ માટે સપ્ટેમ્બરમાં રસી મંજૂર કરી હતી.
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન: તે ચાઇનીઝ બાયોફાર્માસ્યુટિકલ કંપની કેન્સિનો બાયોલોજિક્સ ઇન્ક દ્વારા એ જ કંપનીની વન શોટ એડેનોવાયરસ રસીના એરોસોલ સંસ્કરણ તરીકે વિકસાવવામાં આવી હતી, જે પ્રમાણમાં હાનિકારક કોલ્ડ વાયરસનો ઉપયોગ કરે છે. કેન્સિનોએ કહ્યું છે કે શ્વાસમાં લેવાયેલી રસીએ ચીન, હંગેરી, પાકિસ્તાનમાં ક્લિનિકલ ટ્રાયલ પૂર્ણ કરી છે. મલેશિયા, આર્જેન્ટિના અને મેક્સિકો ભારતમાં નિયમનકારોએ અનુનાસિક રસી, અન્ય સોય-મુક્ત અભિગમને મંજૂરી આપી છે, પરંતુ તે હજુ સુધી બહાર લાવવાની બાકી છે. આ રસી, યુ.એસ.માં વિકસિત અને ભારતીય રસી નિર્માતા ભારત બાયોટેકને લાઇસન્સ આપવામાં આવી છે, તે નાકમાં છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, વિશ્વભરમાં લગભગ એક ડઝન અનુનાસિક રસીઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
