ભાવનગર: ભારત કૃષિ પ્રધાન દેશ છે. દેશમાં મોટા ભાગના લોકો ખેતી પર નિર્ભર છે. દેશની ઈકોનોમીમાં પણ ખેતીનો મોટો સિંહફાળો છે. એક તરફ પરદેશની અત્યાધુનિક ખેતી તરફ આપણા દેશના ખેડૂતો વળ્યા છે, ત્યારે અધ:પતન નોતરતી અને પર્યાવરણનું નિકંદન કાઢતી આ ખેતી સામે સ્વદેશી ખેતીનું પાસું પણ મજબૂત બની રહ્યું છે.
આ સ્વદેશી ખેતી કોઈ નવી કૃષિ પદ્ધતિ નથી, પરંતુ અર્વાચીન કાળમાં ઋષિ-મુનિઓએ સૂચવેલી વાસ્તવિક ખેતી છે. દેશના અનેક રાજ્યોમાં આવી દેશી ગાય આધારિત ખેતીનું ચલણ વધી રહ્યું છે. ગાયના ગૌ-મૂત્ર તથા અનાજનો લોટ અને વડની છાયા તળેથી લીધેલી માટીનો ઉપયોગ કરી પાણીના મિશ્રણ સાથે જીવામૃત તૈયાર કરવામાં આવે છે.
આ જીવામૃતને જમીન કે પાકને આપી ફળદ્રુપ ખેતી થકી કીટનાશક સાથે અઢળક કૃષિ ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે. જે ભાવનગરના પ્રગતિશીલ ખેડૂતે સિદ્ધ કરી છે. આ ખેડૂત પાસે 70 વીઘા જમીન છે અને ગત ઘણા વર્ષોથી તે ગાય આધારિત ખેતી કરી કૃષિક્ષેત્રે ક્રાંતિકારી પરિણામો મેળવી અનેક ધરતીપુત્રો માટે પ્રેરણામૂર્તિ બન્યા છે.