નવી દિલ્હી : આજથી એક મહિના પહેલા એટલે કે 24મી જાન્યુઆરીએ હિંડનબર્ગ રિસર્ચે અદાણી ગ્રુપ પર એક રિપોર્ટ પ્રકાશિત કર્યો હતો. તેણે અદાણી ગ્રુપના શેરને ઓવરવેલ્યુડ ગણાવ્યા હતા. હિન્ડેનબર્ગે આરોપ લગાવ્યો હતો કે, અદાણીએ સ્ટોકમાં હેરાફેરી કરી હતી. આ અહેવાલ બાદ અદાણી ગ્રુપના શેરમાં ભૂકંપ આવી ગયો હતો. આજે એક મહિના બાદ અદાણી ગ્રૂપની મોટાભાગની કંપનીઓના શેરના ભાવ 85 ટકા તૂટ્યા છે. ચાલો તમને વિગતવાર જણાવીએ કે આ સમયગાળા દરમિયાન શું થયું અને આજે અદાણી ગ્રુપની કંપનીઓના શેરના ભાવ કેટલા અંશે ઘટ્યા છે. સૌ પ્રથમ, અહીં એ પણ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે હિંડનબર્ગ રિપોર્ટ પહેલા ગૌતમ અદાણી વિશ્વના ત્રીજા સૌથી અમીર વ્યક્તિ હતા, જ્યારે આજે તેઓ 29માં સ્થાને આવી ગયા છે.
હિંડનબર્ગ રિપોર્ટ : 24 જાન્યુઆરીના રોજ અમેરિકન શોર્ટ શેલ કંપની હિંડનબર્ગે અદાણી ગ્રુપ પર એક રિપોર્ટ પ્રકાશિત કર્યો અને અનેક આરોપો લગાવ્યા. હિંડનબર્ગે દાવો કર્યો હતો કે, અદાણી જૂથે શેલ કંપનીઓ બનાવીને શેરોમાં હેરાફેરી કરી હતી. હિંડનબર્ગે જણાવ્યું હતું કે, અદાણી ગ્રુપની સાત કંપનીઓના શેરનું મૂલ્ય 85 ટકા જેટલું વધારે છે. મતલબ કે જો તમારી કંપનીના એક શેરની કિંમત બજારમાં રૂપિયા100 છે, તો તેની વાસ્તવિક કિંમત માત્ર રૂપિયા15 છે. તેમાં અદાણી જૂથ તરફથી કુલ 88 પ્રશ્નો પૂછવામાં આવ્યા હતા. હિંડનબર્ગના આરોપ મુજબ - અદાણી ગ્રૂપે અનેક શેલ કંપનીઓ સ્થાપી છે અને તેમના દ્વારા રોકાણ કરે છે. આમાંથી ઘણી કંપનીઓ મોરેશિયસ, સાયપ્રસ, સિંગાપોર અને આરબ દેશોમાં છે. રિપોર્ટમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ગૌતમ અદાણીના ભાઈ આમાંથી ઘણી કંપનીઓને જુએ છે. રિપોર્ટમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મની લોન્ડરિંગ દ્વારા શેલ કંપનીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. અદાણી ખાનગી કંપનીઓ પાસેથી લિસ્ટેડ કંપનીઓમાં રોકાણ કરી રહી છે.
અદાણી ગ્રુપ : અદાણી ગ્રુપે તરત જ આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા. કંપનીએ પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું છે કે, તેમનો એફપીઓ 27 જાન્યુઆરીએ આવવાનો છે, તેથી આ રિપોર્ટ એક ષડયંત્ર હેઠળ પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો છે. આ હોવા છતાં, તેમના ખુલાસાથી બજાર પર કોઈ અસર થઈ નથી. અદાણી ગ્રુપના શેરના ભાવ ઘટવા લાગ્યા. જો કે, આ અહેવાલો છતાં, 30 જાન્યુઆરીએ, અબુ ધાબી સ્થિત ઇન્ટરનેશનલ હોલ્ડિંગ કંપની (IHC) એ અદાણી જૂથના FPOમાં રૂપિયા 3216 કરોડના રોકાણની જાહેરાત કરી હતી. અદાણીનો એફપીઓ સંપૂર્ણ રીતે સબસ્ક્રાઈબ થઈ ગયો છે, પરંતુ અદાણી જૂથે અચાનક તેને રદ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. તે એક આઘાતજનક પગલું હતું. આ પછી સમાચાર ફેલાવા લાગ્યા કે ખરેખર ક્યાંક કોઈ સમસ્યા નથી.
આ પણ વાંચો : Stock Market India: છેલ્લા દિવસે માર્કેટમાં મંદી, સેન્સેક્સ 114 પોઈન્ટ તૂટ્યો
હિન્ડેનબર્ગે આ જવાબોને નકારી કાઢ્યા : 28 જાન્યુઆરીના રોજ મોર્ગન સ્ટેનલી કેપિટલ ઈન્ટરનેશનલે અદાણી ગ્રુપ પાસેથી તેમની કંપનીઓના શેર અંગે કેટલીક માહિતી માંગી હતી. અદાણીની આઠ કંપનીઓ તેમાં લિસ્ટેડ છે. અદાણી ગ્રૂપના કહેવા પર મોર્ગને મૂલ્યાંકન પ્રક્રિયા બંધ કરી દીધી અને કહ્યું કે તે મે પછી આ કંપનીઓનું મૂલ્યાંકન કરશે. 29 જાન્યુઆરીએ અદાણી ગ્રુપે 413 પેજમાં જવાબ આપ્યો હતો. હિન્ડેનબર્ગે આ જવાબોને નકારી કાઢ્યા. ત્યારે અદાણીએ પણ કહ્યું હતું કે, આ ભારત પર હુમલો છે. પરંતુ, અદાણી ગ્રૂપના શેર બજારમાં સતત ઘટી રહ્યા હતા. આ ઘટાડો અટકવાનું નામ નથી લઈ રહ્યો.
ભારતીય બેંકોએ અદાણી ગ્રુપ પાસેથી વિગતવાર માહિતી માગી : સંજોગોની ગંભીરતાને જોતા રિઝર્વ બેંકે પણ ગ્રુપ પાસેથી જવાબ માંગ્યો હતો. RBI પછી ઘણી મોટી ભારતીય બેંકોએ અદાણી ગ્રુપ પાસેથી વિગતવાર માહિતી માગી હતી. એલઆઈસીએ પણ માહિતી માંગી હતી. અદાણી માટે રાહતની વાત એ હતી કે કોઈ બેંકે નેગેટિવ રિપોર્ટ આપ્યો નથી. ઊલટાનું, તેણે નિવેદન બહાર પાડ્યું કે અદાણીને આપવામાં આવેલી લોનથી બેંકોના સ્વાસ્થ્ય પર કોઈ અસર નહીં થાય. LICએ પણ આવું જ નિવેદન બહાર પાડ્યું છે. LICએ તો ત્યાં સુધી કહ્યું કે અમે અદાણી ગ્રુપમાં કરેલા રોકાણથી પૈસા કમાયા છે.
અદાણી જૂથે જાહેરાત કરી હતી : સ્વિસ કંપની ક્રેડિટ સુઈસે અદાણી ગ્રુપના બોન્ડ સ્વીકારવાનો ઈન્કાર કર્યો હતો. તેનો ઉપયોગ કોલેટરલ તરીકે થાય છે. સિટીગ્રુપ બેંકે પણ આવી જ જાહેરાત કરી હતી. જોકે, મૂડીઝ અને ફિચે અદાણી ગ્રુપને થોડી રાહત આપી હતી. આ એજન્સીઓએ કહ્યું કે, અદાણીને આપવામાં આવેલી લોનની ચિંતા કરવા જેવી નથી. છતાં અદાણી જૂથે જાહેરાત કરી હતી કે, તે પહેલા જૂની લોન ચૂકવશે, પછી જ નવી ડીલની જાહેરાત કરશે. અદાણીએ કેટલાક સોદા પણ રદ કર્યા હતા. ડીબી પાવરનો સોદો પણ તેમાંથી એક છે. યુપી સરકારે અદાણી ગ્રુપ સાથે કરેલી ડીલ રદ્દ કરી દીધી. આ ડીલ મધ્યાંચલ વિદ્યુત વિતરણ નિગમ સાથે હતી. એ જ રીતે ઓરિએન્ટ સિમેન્ટે પણ અદાણી ગ્રૂપ સાથેનો સોદો રદ કર્યો હતો.
આ પણ વાંચો : Stock Market India: માર્કેટ ઘટાડા સાથે બંધ થયું, સેન્સેક્સ ફરી 60,000ની નીચે
અદાણી ગ્રુપની કંપનીઓના શેરના ભાવ કેટલા ઘટ્યા - એક નજર
અદાણી ગ્રીન - તેના શેરની કિંમત 486.50 રૂપિયા છે, જ્યારે એક મહિના પહેલા તે 1916.80 રૂપિયા હતી. જો તેના શેર પર નીચલી સર્કિટ ન લાગી હોત તો તેનું મૂલ્ય વધુ નીચે જઈ શક્યું હોત. એક સમયે આ કંપનીના શેરની કિંમત રૂપિયા 3048 સુધી પહોંચી ગઈ હતી. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, આ કંપનીના માર્કેટ કેપમાં એક લાખ કરોડનો ઘટાડો થયો છે. એ જ રીતે અદાણી ટ્રાન્સમિશનના શેરની કિંમત રૂપિયા 712.30 છે. એક મહિના પહેલા તેની કિંમત 2762.15 રૂપિયા હતી.
અદાણી ટોટલ ગેસ - હાલમાં આ કંપનીના શેરની કિંમત 751.80 રૂપિયા છે. એક મહિના પહેલા તેની કિંમત 3871.75 રૂપિયા હતી. તેમાં લોઅર સર્કિટ પણ લગાવવામાં આવી છે. બજાર કિંમતની વાત કરીએ તો તે લાખ કરોડમાં છે.
અદાણી એન્ટરપ્રાઈઝના શેરની કિંમત એક મહિના પહેલા 3442 રૂપિયા હતી, જ્યારે હવે તેની કિંમત વધીને 1372.65 રૂપિયા થઈ ગઈ છે. અદાણી બિલમારના એક શેરની કિંમત 370.10 રૂપિયા છે, જ્યારે એક મહિના પહેલા તેની કિંમત 572.65 રૂપિયા હતી. અદાણી પાવરના શેરની કિંમત 147 રૂપિયા છે જે એક મહિના પહેલા રૂપિયા 275 હતી. અંબુજા સિમેન્ટના શેરની કિંમત એક મહિના અગાઉ રૂ. 499ની સરખામણીએ રૂ. 342.30 છે. ACCના શેરની કિંમત 1725 રૂપિયા છે, જ્યારે એક મહિના પહેલા તેની કિંમત 2336 રૂપિયા હતી. NDTVના શેરની કિંમત 195 રૂપિયા થઈ ગઈ છે, જ્યારે એક મહિના પહેલા તેની કિંમત 284 રૂપિયા હતી. અદાણી ગ્રુપની 10 કંપનીઓ શેરબજારમાં લિસ્ટેડ છે.