નવી દિલ્હીઃ ભારતમાં મોંઘવારીને લઈને આવનારા સમયમાં રાહતના સમાચાર મળી શકે છે. દેશ અને વિશ્વના બેંકિંગ અને નાણાકીય નિષ્ણાતો આ વર્ષથી જ વ્યાજ દરમાં ઘટાડો થવાની ધારણા રાખી રહ્યા છે. જેના કારણે લોન સસ્તી મળવા લાગશે. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે જ્યાં એક તરફ સમગ્ર વિશ્વ વૈશ્વિક આર્થિક મંદીથી ડરી રહ્યું છે. અમેરિકાની સેન્ટ્રલ બેંક (ફેડરલ રિઝર્વ બેંક) ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે રેપો રેટમાં વધારો કરી રહી છે. બીજી તરફ, ભારતમાં છૂટક ફુગાવો 6 ટકાથી નીચે આવવાની ધારણા છે. જો કે, આર્થિક વિકાસ દર થોડો ધીમો થવાની ધારણા છે. આવી સ્થિતિમાં આરબીઆઈ રેપો રેટમાં ઘટાડો કરવાનું શરૂ કરશે.
Gold-Silver Price: સોનાના ભાવની સીધી અસર આવનારી લગ્ન સીઝન પર થશે, શું છે માર્કેટની સ્થિતિ?
પ્રથમ નાણાકીય નીતિ: આ વખતે 6 માર્ચે, રિઝર્વ બેંકે નાણાકીય વર્ષ 2023-24ની પ્રથમ નાણાકીય નીતિ હેઠળ રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર નહીં કરવાની જાહેરાત કરી હતી. એટલે કે વર્તમાન દર ચાલુ રાખ્યા. જે પહેલાથી જ 6.50 ટકા છે અને આ 7 વર્ષમાં સૌથી વધુ રેપો રેટ છે. SBIના ગ્રુપ ચીફ ઈકોનોમિક એડવાઈઝર સૌમ્ય કાંતિ ઘોષે કહ્યું, 'RBIના તાજેતરના નિર્ણય પહેલા એવી આશંકા હતી કે ઊંચા વ્યાજ દરો લાંબા સમય સુધી રહેશે. પરંતુ હવે એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે થોડા મહિનામાં વ્યાજ દર ઘટવા લાગશે અને ઘટાડાનો આ સમયગાળો લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે. જો વૈશ્વિક મંદી આવશે તો તેની અસર ભારત પર પણ પડશે અને દરમાં ઘટાડો શરૂ થઈ શકે છે.
કોમર્શિયલ બેંકોને ધિરાણ: રેપો રેટ એ દર છે જેના પર આરબીઆઈ કોમર્શિયલ બેંકોને ધિરાણ આપે છે. જો બેંકોને આરબીઆઈ પાસેથી સસ્તી લોન મળશે તો તેઓ ગ્રાહકોને સસ્તી લોન પણ આપશે. બેન્કિંગ અને ફાઇનાન્સિયલ એક્સપર્ટ્સ એસ્ટીમેટ ગોલ્ડમેન સૅક્સ, જે અમેરિકન ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેન્કિંગ કંપની છે. તેણે અનુમાન લગાવ્યું છે કે 2024ના પ્રથમ અને બીજા ક્વાર્ટરમાં રેપો રેટમાં બે વખત 0.25-0.2 ટકાનો ઘટાડો થઈ શકે છે. જેના કારણે રિટેલ ફુગાવો 6 ટકાથી નીચે રહેશે, જે આરબીઆઈના લક્ષ્યની ઉપલી મર્યાદા છે.
Twitter Blue Tick: આ દિવસથી ટ્વિટર બ્લુ ટિક હટાવી દેશે, મસ્કની મોટી જાહેરાત
પ્રી-કોવિડ પર વ્યાજ દર આવવાની ધારણા: ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) એ આશા વ્યક્ત કરી છે કે કોરોના પછી પરિસ્થિતિ સુધરશે. ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) અનુસાર, મોટા દેશોમાં વ્યાજ દર પ્રી-કોવિડ લેવલ પર આવી શકે છે. કારણ કે ઘટતા ઉત્પાદનને જોતા સેન્ટ્રલ બેંકે રેપો રેટમાં ઘટાડો કરવો પડશે. જોકે IMF એ પણ કહ્યું છે કે તેમાં થોડો સમય લાગશે. જાપાની નાણાકીય કંપની નોમુરા (નોમુરા) અનુસાર, આરબીઆઈ ઓક્ટોબર 2023 પછી રેપો રેટમાં 0.75 ટકાનો ઘટાડો કરી શકે છે, જેથી 2023-24માં 6.5 ટકાના આર્થિક વિકાસ દરની પુષ્ટિ થઈ શકે. અમેરિકન બેંકિંગ કંપની સિટીના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતમાં મોંઘવારી દર અપેક્ષા કરતા વધુ હોય તો પોલિસી રેટ વધારી શકાય છે. તે જ સમયે, જો આર્થિક વિકાસ દર ધીમો પડે છે, તો દરોમાં તીવ્ર કાપનો વિકલ્પ પણ રાખવામાં આવી શકે છે.
