હૈદરાબાદ: સંપત્તિનું સર્જન આપણા જીવનમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. તે જ સમયે, કોઈપણ અડચણ વિના તે સંપત્તિ હકના વારસદારોને સ્થાનાંતરિત કરવી પણ એટલી જ મહત્વપૂર્ણ છે. (Rightful heirs and investments )નિધન પછી તેમના પરિવારના સભ્યો સુધી મહેનતથી કમાયેલી તમામ સંપત્તિ સુધી પહોંચવાનો એકમાત્ર અને એકમાત્ર રસ્તો નોમિનેશન છે. નોમિની વારસદાર ન હોઈ શકે. પરંતુ નોમિની અસ્કયામતો રાખવા અને તેને કાનૂની વારસદારોને આપવા માટે બંધાયેલા છે. મિલકતના નિયમો માલિકને સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરવા અને રાખવા માટે એક અથવા વધુ લોકોને નોમિનેટ કરવાની પરવાનગી આપે છે.
તમામ મિલકત માટે ટ્રસ્ટી: આ નોમિનેશન સુવિધાનો ઉપયોગ જીવન વીમા પૉલિસી, બેંકોમાં ફિક્સ ડિપોઝિટ, ડીમેટમાં શેર, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ વગેરે માટે કરી શકીએ છીએ. તમામ નાણાકીય રોકાણો માટે નોમિની અથવા નોમિનીની વિગતો આપવી ફરજિયાત છે. જો કે, આ નોમિનેશન સુવિધાનો ઉપયોગ કરતા પહેલા કાળજીપૂર્વક તપાસવા અને અનુસરવા માટે ઘણી જટિલતાઓ છે. સામાન્ય રીતે, એકવાર તેના માલિકનું અવસાન થઈ જાય પછી નોમિની તમામ મિલકત માટે ટ્રસ્ટી બનશે. તેનો અર્થ એવો નથી કે સંબંધિત નોમિનીને સંપત્તિ પરના કુલ કાનૂની અધિકારો આપોઆપ મળી જશે. જ્યાં સુધી કાનૂની વારસદારની સ્થાપના ન થાય ત્યાં સુધી નોમિનીની તાત્કાલિક ફરજ સંપત્તિનું રક્ષણ કરવાની છે. વિવિધ પ્રકારની સંપત્તિ અને ખાતાઓ માટે વિવિધ પ્રકારના નોમિની હોઈ શકે છે.
કાનૂની વારસદાર હોવું જરૂરી નથી: એક વ્યક્તિ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને સેવિંગ્સ એકાઉન્ટ માટે અલગ-અલગ વ્યક્તિઓને નોમિનેટ કરી શકે છે. જીવન વીમા પૉલિસી માટે અન્ય કેટલાકને નામાંકિત કરી શકાય છે. મિલકતના પ્રકાર પર આધાર રાખીને બે કે તેથી વધુ વ્યક્તિઓ પણ નોમિનેટ થઈ શકે છે. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, જીવન વીમા પૉલિસી અને તેના જેવા માટે એક કરતાં વધુ નોમિનીનો ઉલ્લેખ કરી શકાય છે. મિલકત માલિક નક્કી કરે છે કે દરેક નોમિનીને કેટલા ટકા સંપત્તિ ટ્રાન્સફર કરવી જોઈએ. મોટેભાગે, બેંક ખાતાઓ માટે એક નોમિનીને મંજૂરી આપવામાં આવે છે. જ્યારે, મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં, એક ફોલિયોમાં વધુમાં વધુ ત્રણ નોમિનીનો ઉલ્લેખ કરી શકાય છે. આ નોમિનેશન તે ફોલિયોમાંની તમામ નીતિઓ પર લાગુ થશે. નોમિનીએ કાનૂની વારસદાર હોવું જરૂરી નથી. જો નોમિની કાનૂની વારસદાર હોય, તો તેઓ કાયદેસર રીતે મિલકત પાછી લઈ શકે છે.
વિશ્વાસુ વ્યક્તિનો જ પ્રસ્તાવ: નોમિનીની ગેરહાજરીમાં, તરત જ મિલકતનો દાવો કરવો શક્ય બનશે નહીં. જો ઇચ્છા ન હોય તો આ વધુ મુશ્કેલ બનશે. જીવન વીમા પૉલિસી માટે નોમિનીની વિગતો ફરજિયાતપણે જરૂરી છે. નહિંતર, કાયદેસરના વારસદારો મળી આવે અને તેમને વળતર આપવામાં આવે તેના કારણે અસાધારણ વિલંબ થઈ શકે છે. નોમિની તરીકે માત્ર વિશ્વાસુ વ્યક્તિનો જ પ્રસ્તાવ મૂકવો જોઈએ. તમારા એકંદર રોકાણ પર એક નજર નાખો. બેંક બચત ખાતા, ફિક્સ ડિપોઝીટ, ડીમેટ ખાતા, વીમા પોલિસી, નાની બચત અને આવા તમામ રોકાણો માટે નોમિનીનો ઉલ્લેખ છે કે કેમ તે તપાસો. જો જરૂરી હોય તો, કોઈપણ જરૂરી ફેરફારો કરવા માટે ફરી એકવાર નોમિનીની પુષ્ટિ કરો. નામાંકન સાથે વિલ છોડી દેવાથી ભવિષ્યમાં કોઈપણ વિવાદ ટાળી શકાશે.
