અમદાવાદ: આધુનિક યુગમાં તમામ પ્રકારની બીમારીઓ પણ ઝડપથી ફેલાઈ રહી છે. આજે પણ સામાન્ય જીવનમાં એવી ઘણી બીમારીઓ છે જે પેટ કે લિવરની અયોગ્ય કામગીરીને કારણે શરૂ થાય છે. તેથી જ કહેવાય છે કે શરીર સ્વસ્થ રહેવું જોઈએ અને રોગોથી દૂર રહેવું જોઈએ. આ માટે જરૂરી છે કે લીવર સ્વસ્થ હોય અને યોગ્ય રીતે કામ કરે. આજના યુગમાં લીવર યોગ્ય રીતે કામ ન કરવાને કારણે દર ત્રીજી વ્યક્તિ એક યા બીજી બીમારીથી પીડાઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, જાણો કેવી રીતે તમે તમારા લિવરને સ્વસ્થ રાખીને તમારી જાતને સ્વસ્થ રાખી શકો છો.
લીવર એ શરીરનું એક મહત્વપૂર્ણ અંગ છે: લીવર આપણા શરીરના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અંગોમાંથી એક છે. આમ છતાં વિશ્વમાં લીવર સંબંધિત રોગોની સંખ્યા વધી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, લીવરની વધતી જતી બિમારીઓ પ્રત્યે લોકોને જાગૃત કરવા માટે દર વર્ષે 19 એપ્રિલને વૈશ્વિક સ્તરે લિવર ડે તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. જેથી માત્ર લીવરની બિમારીથી જ લોકોને બચાવી શકાય નહીં, પરંતુ લોકોને સ્વસ્થ રહેવા માટે પણ જાગૃત કરી શકાય. પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર ભારતમાં દર વર્ષે લગભગ 3 લાખ લોકો લીવરની બીમારીને કારણે મૃત્યુ પામે છે. તે જ સમયે, વૈશ્વિક સ્તરે દર વર્ષે 12 લાખ લોકો લિવરની બિમારીને કારણે મૃત્યુ પામે છે.
લિવર સંબંધિત રોગઃ લિવર સંબંધિત રોગ ફેટી લિવરથી શરૂ થાય છે. જો કે, ફેટી લીવર પણ ત્રણ તબક્કામાં વહેંચાયેલું છે. આ અંતર્ગત ગ્રેડ 1, ગ્રેડ 2 અને ગ્રેડ 3 છે. જો કે, જ્યાં સુધી ફેટી લીવર ગ્રેડ 3 ના સ્તર પર ન આવે ત્યાં સુધી લીવરને સાજા કરી શકાય છે. પરંતુ ફેટી લિવરના છેલ્લા સ્ટેજ પછી, ફાઈબ્રોસિસ એક રોગ બની જાય છે અને પછી તે સિરોસિસમાં ફેરવાય છે. જે દરમિયાન એકમાત્ર ઉપાય લિવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ છે. ડોક્ટરોના જણાવ્યા અનુસાર દર વર્ષે લગભગ 30 લાખ લોકોને લિવર ટ્રાન્સપ્લાન્ટની જરૂર પડે છે.
આહાર અને વ્યાયામ પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે: લીવરને લગતી ઘણી બીમારીઓ છે, જેમાં લીવર ટીબી, લીવર કેન્સર, હેપેટાઈટીસ અને ફેટી લીવર અને અન્ય રોગો છે જે ખૂબ જ ગંભીર સ્વરૂપ ધારણ કરે છે. લિવરની બીમારીથી બચવા માટે ખાવા-પીવા પર વિશેષ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. આ સિવાય તમારી દિનચર્યામાં કસરતને પણ મહત્વ આપવું જોઈએ. કારણ કે આજના યુગમાં દરેક વસ્તુ રીમોટ કંટ્રોલ ઓપરેટ થઈ ગઈ છે. લોકો ચાલવાનું, કસરત કરવાનું અને શારીરિક કામ કરવાનું ભૂલી ગયા છે. જેના કારણે લીવરને લગતી તમામ બીમારીઓ ઘેરી લે છે.
દારૂ અને બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાકના સેવનથી દૂર રહેવાની જરૂર છેઃ આજના યુગમાં દારૂ અને સિગારેટનું સેવન સામાન્ય બની ગયું છે. એટલું જ નહીં, બાળકો શાળાના સમયથી જ દારૂ અને સિગારેટનું સેવન કરવા લાગ્યા છે. બાદમાં તેઓ લિવર ફાઈબ્રોસિસ અને લિવર સિરોસિસ જેવા ગંભીર રોગોથી પીડાય છે. આવી સ્થિતિમાં સ્વસ્થ રહેવા માટે માત્ર આલ્કોહોલ અને સિગારેટના સેવનથી દૂર રહેવું જરૂરી છે, પરંતુ બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાકને ના કહેવાની આદત પણ બનાવવી જરૂરી છે. જ્યાં એક તરફ જંક ફૂડ ખાવાથી ફેટી લિવરની સમસ્યા સર્જાય છે, તો બીજી તરફ દારૂ અને સિગારેટના વધુ પડતા સેવનથી લિવર ફાઈબ્રોસિસ અને પછી લિવર સિરોસિસ જેવી ગંભીર બીમારીઓનું જોખમ વધી જાય છે.
લીવરને સ્વસ્થ રાખવા ધ્યાન આપવું જરૂરી છેઃ આજના યુગમાં આપણે આપણા ખાવા-પીવા પર ખાસ ધ્યાન આપી શકતા નથી. આ કારણે મોટાભાગના લોકો ફેટી લીવરની સમસ્યાથી પીડાય છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકોએ લિવરની બીમારીથી બચવા માટે માત્ર તેમના આહાર પર ધ્યાન આપવાની જરૂર નથી, પરંતુ રૂટિન ચેકઅપ પણ જરૂરી છે. જેથી આવનારા ગંભીર રોગોથી બચી શકાય. આ માટે જો પેટની સમસ્યા થોડા દિવસો સુધી ચાલુ રહે તો માત્ર બ્લડ ટેસ્ટ જ નહીં, અલ્ટ્રાસાઉન્ડ પણ કરાવવું જરૂરી છે. જેથી જાણી શકાય કે લીવર ડેમેજ શરૂ થયું છે કે કેમ, તો લીવર સંબંધિત રોગોની સમયસર સારવાર કરવામાં આવે તો તે રોગ મટી શકે છે.
