ETV Bharat / bharat

ધનતેરસ ક્યારે છે, જાણો તેની તારીખ અને પૂજા મુહૂર્ત - Dhanteras

નવરાત્રી સાથે તહેવારોની મોસમ શરૂ થઈ ગઈ છે. આ વખતે ઓક્ટોબર મહિનામાં દિવાળી સહિતના અનેક તહેવારો ઉજવવામાં આવશે. આવો જ એક તહેવાર છે, ધનતેરસ. આ તહેવાર દિવાળી પહેલા કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસથી દિવાળી (Diwali 2022) પાંચ દિવસીય તહેવારની શરૂઆત પણ થાય છે.

ધનતેરસ ક્યારે છે, જાણો તેની તારીખ અને પૂજા મુહૂર્ત
ધનતેરસ ક્યારે છે, જાણો તેની તારીખ અને પૂજા મુહૂર્ત
author img

By

Published : Oct 6, 2022, 11:09 AM IST

Updated : Oct 14, 2022, 12:23 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: આ વખતે એવો સંયોગ બન્યો છે કે, લોકોને બે દિવસ ભગવાન ધન્વંતરીના આશીર્વાદ મળશે. ખરેખર, ધનતેરસ (Dhanteras 2022) કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તારીખે છે. આ વર્ષે તારીખ 22 ઓક્ટોબર, શનિવારના રોજ સાંજે 06.02 વાગ્યે (When is Dhanteras) શરૂ થઈ રહી છે અને આ તારીખ 23 ઓક્ટોબર, રવિવારે સાંજે 06:03 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. જોકે, શુભ મુહૂર્તનો સમયગાળો માત્ર 21 મિનિટનો છે. આ મુહૂર્ત દરમિયાન પૂજા કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. પૂજા માટેનું મુહૂર્ત 23 ઓક્ટોબરે (Dhanteras 2022 Puja Muhurta) સાંજે 05.44 PM થી 06.05 PM સુધી છે.

  • ધનતેરસ 2022 તારીખ અને પૂજા મુહૂર્ત, સમય
  • ધનતેરસ 2022 પૂજા મુહૂર્ત: 05.44- 06.05 કલાકે, 23 ઓક્ટોબર
  • ધનતેરસ 2022 શુભ મુહૂર્ત અવધિ: 21 મિનિટ
  • ધનતેરસ 2022 પ્રદોષ કાલ : સાંજે 05.44 થી 08.16 વાગ્યા સુધી
  • ધનતેરસ 2022 વૃષભ સમયગાળો: સાંજે 06.58-08.54 સુધી

ધનતેરસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?: પૌરાણિક કથાઓ (Why is Dhanteras celebrated) અનુસાર, જ્યારે સમુદ્ર મંથન દરમિયાન ભગવાન ધનવંતરી પ્રગટ થયા હતા, ત્યારે તેમના હાથમાં અમૃતથી ભરેલો કલશ હતો. અહીંથી વાસણો કે ઘરેણાં ખરીદવાની પરંપરા શરૂ થઈ. તે જ સમયે, ધન્વંતરિ કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ પ્રગટ થયા હતા. આ કારણે આ તિથિએ ભગવાન ધન્વંતરીની પૂજા કરવામાં આવે છે. ભગવાન ધન્વંતરીને પણ ભગવાન વિષ્ણુનો અવતાર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, ધન્વંતરીની સાથે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી જીવનમાં ક્યારેય પૈસા અને અનાજની કમી નથી આવતી. આ સાથે ભગવાન ધન્વંતરીને ઔષધ અને ઔષધિના દેવતા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

ધનતેરસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?: આ દિવસે 16 ક્રિયાઓ સાથે પૂજા કરવાની માન્યતા છે. આ ક્રિયા આસન, અર્ઘ્ય, સ્નાન, વસ્ત્રો, આભૂષણો, સુગંધ, ફૂલ, ધૂપ, દીવો, નૈવેદ્ય, આચમન, દક્ષિણાયુક્ત તાંબુલ, આરતી, પરિક્રમા વગેરેની છે. આ દિવસે સાંજે ઘરના મુખ્ય દ્વાર અને આંગણામાં દીવો પ્રગટાવવો શુભ માનવામાં આવે છે. એવી માન્યતા છે કે, ધનતેરસના દિવસે સાંજે યમને દીપકનું દાન કરવાથી મૃત્યુના દેવતા યમરાજના ભયથી મુક્તિ મળે છે.

ધનતેરસ પર નવી વસ્તુઓ ખરીદવી: આ તહેવાર પર ધન્વંતરીની પૂજા કરવાનો કાયદો છે. આ સાથે જ દેવી લક્ષ્મીની સાથે કુબેરની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે સોનું, ચાંદી, વાસણો સહિત કેટલીક નવી વસ્તુઓ ખરીદવી શુભ હોય છે. આ જ કારણ છે કે મોટાભાગના લોકો ધનતેરસની રાહ જોતા હોય છે અને કંઈક ખાસ ખરીદી કરે છે. ઘણા લોકો આ દિવસે વાસણો, ઝવેરાત અને વાહનો ખરીદવા માટે રાહ જુએ છે. કેટલાક લોકો ધંધો શરૂ કરવા માટે ધનતેરસને શુભ માને છે. દિવાળીનો તહેવાર સુખ, સમૃદ્ધિ અને વૈભવનું પ્રતિક છે. દિવાળીના તહેવાર પર લક્ષ્મીજીની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દિવાળી પર લક્ષ્મીજીની વિધિપૂર્વક પૂજા કરવાથી જીવનમાં કીર્તિ અને કીર્તિ બની રહે છે અને જીવનમાં ધનની કમી દૂર થાય છે.

લક્ષ્મી પૂજનની રીત: દિવાળીના શુભ મુહૂર્તમાં લક્ષ્મીજીની પૂજા (Ways of worshiping Lakshmi) કરવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર આપેલ મુહૂર્તમાં લક્ષ્મીજીની પૂજા કરવી શુભ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે સ્નાન કર્યા પછી, સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો અને સંપૂર્ણ ભક્તિ સાથે પ્રાર્થના કરો. પૂજા પછી લક્ષ્મીજીની આરતી અને મંત્રોનો જાપ કરવો જોઈએ. આ દિવસે દાનનું વિશેષ મહત્વ પણ જણાવવામાં આવ્યું છે.

ન્યુઝ ડેસ્ક: આ વખતે એવો સંયોગ બન્યો છે કે, લોકોને બે દિવસ ભગવાન ધન્વંતરીના આશીર્વાદ મળશે. ખરેખર, ધનતેરસ (Dhanteras 2022) કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તારીખે છે. આ વર્ષે તારીખ 22 ઓક્ટોબર, શનિવારના રોજ સાંજે 06.02 વાગ્યે (When is Dhanteras) શરૂ થઈ રહી છે અને આ તારીખ 23 ઓક્ટોબર, રવિવારે સાંજે 06:03 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. જોકે, શુભ મુહૂર્તનો સમયગાળો માત્ર 21 મિનિટનો છે. આ મુહૂર્ત દરમિયાન પૂજા કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. પૂજા માટેનું મુહૂર્ત 23 ઓક્ટોબરે (Dhanteras 2022 Puja Muhurta) સાંજે 05.44 PM થી 06.05 PM સુધી છે.

  • ધનતેરસ 2022 તારીખ અને પૂજા મુહૂર્ત, સમય
  • ધનતેરસ 2022 પૂજા મુહૂર્ત: 05.44- 06.05 કલાકે, 23 ઓક્ટોબર
  • ધનતેરસ 2022 શુભ મુહૂર્ત અવધિ: 21 મિનિટ
  • ધનતેરસ 2022 પ્રદોષ કાલ : સાંજે 05.44 થી 08.16 વાગ્યા સુધી
  • ધનતેરસ 2022 વૃષભ સમયગાળો: સાંજે 06.58-08.54 સુધી

ધનતેરસ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?: પૌરાણિક કથાઓ (Why is Dhanteras celebrated) અનુસાર, જ્યારે સમુદ્ર મંથન દરમિયાન ભગવાન ધનવંતરી પ્રગટ થયા હતા, ત્યારે તેમના હાથમાં અમૃતથી ભરેલો કલશ હતો. અહીંથી વાસણો કે ઘરેણાં ખરીદવાની પરંપરા શરૂ થઈ. તે જ સમયે, ધન્વંતરિ કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ પ્રગટ થયા હતા. આ કારણે આ તિથિએ ભગવાન ધન્વંતરીની પૂજા કરવામાં આવે છે. ભગવાન ધન્વંતરીને પણ ભગવાન વિષ્ણુનો અવતાર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, ધન્વંતરીની સાથે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી જીવનમાં ક્યારેય પૈસા અને અનાજની કમી નથી આવતી. આ સાથે ભગવાન ધન્વંતરીને ઔષધ અને ઔષધિના દેવતા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

ધનતેરસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?: આ દિવસે 16 ક્રિયાઓ સાથે પૂજા કરવાની માન્યતા છે. આ ક્રિયા આસન, અર્ઘ્ય, સ્નાન, વસ્ત્રો, આભૂષણો, સુગંધ, ફૂલ, ધૂપ, દીવો, નૈવેદ્ય, આચમન, દક્ષિણાયુક્ત તાંબુલ, આરતી, પરિક્રમા વગેરેની છે. આ દિવસે સાંજે ઘરના મુખ્ય દ્વાર અને આંગણામાં દીવો પ્રગટાવવો શુભ માનવામાં આવે છે. એવી માન્યતા છે કે, ધનતેરસના દિવસે સાંજે યમને દીપકનું દાન કરવાથી મૃત્યુના દેવતા યમરાજના ભયથી મુક્તિ મળે છે.

ધનતેરસ પર નવી વસ્તુઓ ખરીદવી: આ તહેવાર પર ધન્વંતરીની પૂજા કરવાનો કાયદો છે. આ સાથે જ દેવી લક્ષ્મીની સાથે કુબેરની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે સોનું, ચાંદી, વાસણો સહિત કેટલીક નવી વસ્તુઓ ખરીદવી શુભ હોય છે. આ જ કારણ છે કે મોટાભાગના લોકો ધનતેરસની રાહ જોતા હોય છે અને કંઈક ખાસ ખરીદી કરે છે. ઘણા લોકો આ દિવસે વાસણો, ઝવેરાત અને વાહનો ખરીદવા માટે રાહ જુએ છે. કેટલાક લોકો ધંધો શરૂ કરવા માટે ધનતેરસને શુભ માને છે. દિવાળીનો તહેવાર સુખ, સમૃદ્ધિ અને વૈભવનું પ્રતિક છે. દિવાળીના તહેવાર પર લક્ષ્મીજીની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દિવાળી પર લક્ષ્મીજીની વિધિપૂર્વક પૂજા કરવાથી જીવનમાં કીર્તિ અને કીર્તિ બની રહે છે અને જીવનમાં ધનની કમી દૂર થાય છે.

લક્ષ્મી પૂજનની રીત: દિવાળીના શુભ મુહૂર્તમાં લક્ષ્મીજીની પૂજા (Ways of worshiping Lakshmi) કરવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર આપેલ મુહૂર્તમાં લક્ષ્મીજીની પૂજા કરવી શુભ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે સ્નાન કર્યા પછી, સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો અને સંપૂર્ણ ભક્તિ સાથે પ્રાર્થના કરો. પૂજા પછી લક્ષ્મીજીની આરતી અને મંત્રોનો જાપ કરવો જોઈએ. આ દિવસે દાનનું વિશેષ મહત્વ પણ જણાવવામાં આવ્યું છે.

Last Updated : Oct 14, 2022, 12:23 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.