રામપુર: આજે જ્યારે તમારા ઘરના બલ્બ ખૂબ જ ઝડપથી ફ્યુઝ બળી જાય છે, જો કોઈ બલ્બ સો વર્ષથી (125 years old bulbs) વધુ સમય સુધી સતત પ્રકાશ ફેલાવે છે, તો તમે ચોક્કસપણે તે સમયના ઉત્પાદકોની પ્રશંસા કરશો, પરંતુ શું ખાસ હતું તે વિશે તે સમયના આ બલ્બમાં, જે બંધ કર્યા વિના સતત કામ કરતા આવે (125 year old bulb in Raza Library) છે, શું આ શક્ય છે?
રામપુરની રઝા લાઇબ્રેરી: ઉત્તર પ્રદેશના રામપુરની ઐતિહાસિક રઝા લાઇબ્રેરી (125 year old Raza Library in Rampur) તેની અનેક વિશેષતાઓ માટે વિશ્વભરમાં જાણીતી છે. રઝા પુસ્તકાલયની સ્થાપના 1774માં રામપુરના તત્કાલિન નવાબ ફૈઝુલ્લા ખાન (Faizullah Khan, the then Nawab of Rampur) દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ પુસ્તકાલયમાં દુર્લભ હસ્તપ્રતો, ઐતિહાસિક દસ્તાવેજો, મુઘલ ચિત્રો, પુસ્તકો અને અવકાશ વિજ્ઞાન સંબંધિત સાધનો સહિત અન્ય મૂલ્યવાન કલાકૃતિઓનો ભંડાર છે. આ સાથે, અહીં તમને અરબી અને ફારસી ભાષાઓમાં કેટલાક દુર્લભ ગ્રંથો પણ મળશે. આ ઉપરાંત 60,000 થી વધુ પુસ્તકોનો વિશાળ સ્ટોક છે.
125 વર્ષ જૂના બલ્બથી પ્રકાશિત: રઝા લાઇબ્રેરીના દરબાર હોલની સુંદરતાનું ઉદાહરણ આજે પણ આપવામાં આવે છે અને અહીંના ઝુમ્મર તેની સુંદરતામાં વધારો કરે છે, પરંતુ જ્યાં સુધી ઝુમ્મર પ્રકાશ વિખેરતા નથી ત્યાં સુધી તેનો કોઈ અર્થ નથી. વીજળી આવ્યા પછી આ ઝુમ્મરમાં ખાસ પ્રકારના બલ્બ લગાવવામાં આવ્યા હતા. લગભગ 125 વર્ષ પહેલા લગાવવામાં આવેલા આ બલ્બ ઓલવ્યા વિના આજે પણ આખા હોલને ઝગમગ કરી રહ્યા છે.
ઝુમ્મર 125 વર્ષ: રઝા લાઇબ્રેરીના ડાયરેક્ટર સાદિક ઇસ્લાહી કહે છે કે દરબાર હોલમાં લાગેલા ઝુમ્મર 125 વર્ષ જૂના છે અને તે અત્યાર સુધી આટલા વર્ષોથી કામ કરી રહ્યા છે. બીજી તરફ ઝુમ્મરમાં સોનાની કોતરણી કરવામાં આવી છે. દરબાર હોલના સ્તંભો, તેની છત પરની કોતરણી તેની સુંદરતામાં વધુ વધારો કરે છે. સાદિક ઇસ્લાહી કહે છે કે તે સમયે નવાબ સાહેબનું પોતાનું પાવર હાઉસ હતું, જેના કારણે તેમણે આ ઝુમ્મર લગાવ્યા હતા.
આ પણ વાંચો: પ્રેમનુ પ્રતિક 'તાજ' બન્યુ કમાણીનુ સાધન, 56 વર્ષમાં 250 ગણી વધી ટિકિટની કિંમત
શું છે 125 વર્ષનું રહસ્ય: શું એક બલ્બ આટલા વર્ષો સુધી ટકી શકે? આ જાણવા માટે અમે રામપુરના રેડિકો ખેતાનમાં કામ કરતા ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયર શિવેન્દ્ર યાદવ પાસેથી માહિતી મેળવી હતી. તેમણે કહ્યું કે અહીં 125 વર્ષથી બલ્બ બળી રહ્યો છે, તો તેનું સૌથી મોટું કારણ પાવર ડિસ્ટ્રિબ્યુશન સિસ્ટમ છે. તે કહે છે કે તે સમયે વધઘટની સમસ્યા ન હોતી. જો વીજ પુરવઠામાં કોઈ વધઘટ ન હોય, તો તમામ ઇલેક્ટ્રિક ઉપકરણોનું જીવન વધે છે. જેમ કે ઘરોમાં 220 વોલ્ટનો ઉપયોગ થાય છે. જો આમાં સર્વો સ્ટેબિલાઇઝરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, તો વોલ્ટેજ પ્રવાહ લગભગ નજીવો હશે. શિવેન્દ્ર યાદવે જણાવ્યું કે LED અથવા CFL બલ્બનું સામાન્ય જીવન 5 થી 10 વર્ષ છે. આવી સ્થિતિમાં રઝા લાઇબ્રેરીમાં લગાવવામાં આવેલ બલ્બનો પ્રકાશ અને આટલું લાંબુ આયુષ્ય અનોખું કહેવાશે.